Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart ...

3.27.1.142 Julianaboom te Maarheeze
De Julianaboom van Maarheeze is een sequoiadendron en geplant op 7 januari 1937. Hij staat op het
plein voor de pastorie.
3.27.1.140 Stationsstraat 41 Maarheeze
Juglans regia. Solitaire walnoot uit 1880-1890. Staat op de erfgrens in agrarisch gebied.
3.27.1.143 Broekant 60 Keunenhoek, Budel
Tilia europaea. Monumentale Hollandse linde uit 1750-1800. Staat in tuin particulier. Boom is hoog
opgekroond.
3.27.1.144 Fabrieksstraat 85 Budel-Schoot
Pyrus communis. Peer uit 1880-1890. Bijzonder fruitras, staat in tuin particulier.
3.27.1.145 St. Jozefstraat 125 Budel-Dorplein
Fagus sylv.'Purpurea', Monumentale rode beuk uit 1900-1910. Staat in de tuin.
3.27.1.146 Liedekerkestraat 145 Budel-Dorplein
Fagus sylv.'Purpurea'. Monumentale rode beuk uit 1900-1910, staat in particuliere tuin.
27.2 Fontein
Min of meer monumentale waterfontein.
27.3 Gedenkteken
Profaan beeld of tekst als monument, herinnerend aan gebeurtenis of iets dergelijks.
3.27.3.001 Gedenkteken dr. A. Mathijsen, Dr. Ant. Mathijsenstraat, Budel
Antonius Mathijsen werd op 4 november 1805 te Budel geboren. In 1837 promoveerde Mathijsen tot
doctor in de genees- en heelkunde aan de universiteit van Giesen (Dld.) In 1851 deed Dr. Mathijsen
te Haarlem een opzienbarende nieuwe ontdekking, namelijk een bruikbaar gipsverband. Dit
gipsverband deed snel opgang en vond allerwege grote bewondering en daadwerkelijke toepassing.
Dr. Mathijsen kreeg hiervoor vele onderscheidingen. Op 1 april 1860 werd Dr. Mathijsen in rang van
luitenant kolonel, arts van het Nederlandse leger, gepensioneerd, waarna hij terugkeerde naar Budel.
In 1875 verhuisde hij naar Hamont, waar hij op 15 juni 1878 overleed en begraven werd. Het
ziekenhuis Oog in AI, gemeente Utrecht, is naar hem genoemden heet derhalve 'Dr. Mathijsen
Ziekenhuis'.
Vijftig jaar na de dood van dr. A. Mathijsen werd het initiatief genomen, om in Budel een passend
monument op te richten. Beeldhouwer C.A. Smout te Amsterdam werd opdracht verstrekt voor een
borstbeeld en reliëf van dr. A. Mathijsen en aan weerszijden daarvan - in het gemetselde
gedenkteken - twee reliëfgroepen van drie figuren, voorbeelden van toepassing van het
gipsverband. 170
Een aardige omschrijving van de waarde van Matthijsens uitvinding werd te berde gebracht door de
heer Polano in zijn inaugurele rede op 8 oktober 1869 bij het aanvaarden van het professoraat aan de
Leidse hogeschool:
"Wie de naam Mathijsen noemt, heeft die van een der weldoeners van het menselijk geslacht op de
lippen. Na de chloroform ken ik geen middel, dat zoveel smarten gelenigd, zoveel ledematen
behouden, zoveel levens gered, zoveel krachtige burgers voor de Staat gespaard heeft als het
gipsverband. Hoort Langenbeck en hij zal u zeggen, dat met dat verband de krijgschirurgie een
nieuwe phase is ingetreden. Hoort Szymonowsky en hij zal u verzekeren, dat de ware behandeling
der beenbreuken en vooral de gekompliceerde, eerst met de kennis van het gipsverband aanvangt.
170 Winkelmolen, 1977, 223.
173