Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart ...

van het hagelkruis is waarschijnlijk de Romeinse grenspaal of steen die later gekerstend werd. Als
reden dat er nu zo weinig hagelkruisen over zijn wijst men op de Hervormingstijd. Met de Vrede van
Munster in 1648 kwam er een processieverbod, waardoor de veldommegangen op de kruisdagen
onmogelijk werden. In de tijd van de Beeldenstorm verdwenen naast zaken uit de kerken zelf ook veel
wegkruisen. Ook in de woelige periode van de Franse Revolutie in 1789 verdwenen processies en
kruisen. Wanneer het Maarheezer hagelkruis precies verdwenen is, is tot op heden niet duidelijk.
Dat er al zeer vroeg een hagelkruis in ons dorp bestond, bewijzen de toponiemen 'het haegelcruys',
den cruysacker' en 'de cruysstraat', welke reeds in 1590 voorkomen. Waar het hagelkruis precies
gestaan heeft is moeilijk te achterhalen. Maar de straat 't Hagelkruis is in die 'Bloemenbuurt' natuurlijk
niet zonder reden gekozen. Het gebied staat bekend onder de naam Hagelkruische Akkers. Reeds op
het eerste kadastrale minuutplan van Maarheeze uit 1832 komt deze naam voor. Het akkercomplex
wordt in die tijd omsloten door een viertal wegen:
'De Kerk Straat/Den Oudenboom' (nu: Stationsstraat), 'De Putten Dijk' (nu:
Puttenstraat/Gentiaanstraat), 'De Was Straat' (ongeveer waar nu de Sneppendijk is) en 'Weg van
Weert naar Maarheeze' (onze huidige Oranje Nassaulaan).
Kuysten noemt in 1954 de hagelkruisakker, aan de huidige Oranje Nassaulaan. Het is echter duidelijk
dat het toponiem vooralsnog niet tot één enkel stuk land is terug te voeren. Als we het op kruispunten
houden, komen er volgens de kaart van 1832 vier in aanmerking:
1. Weg van Weert naar Maarheeze - De Kerk Straat;
2. Den Oudenboom - De HooI Straat - Den Vogelsberg (is huidige Sterkselseweg);
3. Den Ouden boom - De Putten Dijk - Den Vogelsberg;
4. Weg van Weert naar Maarheeze - De Was Straat - De HooI Straat.
NB: opgegeven coördinaat is het midden van de Hagelkruisakker; juiste plek van het allang
verdwenen kruis is onbekend.
26.20 Mirakelkuil
26.21 Klok- of luihuizen
170