Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart ...

genoemde tabel van domeingoederen te Budel, behoorde de standaardkorenmolen tot het domein
van Cranendonck. 55
Na diverse eigenaarswisselingen was Willem Beelen de laatste eigenaar voordat deze oude molen in
1921 door brand werd verwoest en roemloos ten onder ging. Vanwege de concurrentie met de
"nieuwere" Budelse molens "Nooit-Gedacht", gebouwd in 1846 (3.16.1.006), en "Zeldenrust",
gebouwd in 1869 (3.16.1.003), werd ze ter plaatse niet meer opgebouwd. 56
3.16.1.003 Zeldenrust (burg, v. Houtstraat 60; Budel sectie B, nr. 1111)
Industrie- en poldermolen (Ronde stenen bergkorenmolen)
1869
CHW. Nr.: BP020-000686
Rijksmonument Nr: 11262
De molen werd in 1869 door Jan Rooijmans als beltmolen gebouwd. Dit omdat hij geen
molenaar/pachter meer kon zijn op de andere Budelse molen Nooitgedacht (omdat die vanaf dat
moment bemalen zou worden door de zoon van de eigenaar). De molen werd gebouwd als koren- en
schorsmolen. Het graan werd gemalen voor mens en vee en de schors (van vooral eikenbomen) voor
de plaatselijke leerlooierijen. Doordat de leerlooierijen echter steeds meer gebruik gingen maken van
chemische middelen is dit deel van het gemaal na de eeuwwisseling verdwenen. De molenstenen zijn
nu niet meer aanwezig, hoewel men nu nog altijd de plaats kan aanwijzen waar ze gelegen hebben.
Het is nog steeds onduidelijk wat voor molen de toenmalige eigenaar heeft willen bouwen. Opvallend
is de knik in de romp, net boven de maalzolder. Het lijkt aannemelijk dat Rooijmans een hogere
molen wilde bouwen.
Afbeelding: Molen Zeldenrust (maart 2011)
In 1900 brandde de molen uit en werd meteen daarna hersteld. Na de brand werd de vloer van de
maalzolder 40 cm. lager gelegd. Thans ligt de maalzolder nog ca. 1,20 m. boven de berg. Het is
uiteindelijk een ronde stenen beltmolen geworden. De toren is van baksteen en om de toren was een
aarden wal aangebracht om de wieken en het kruiwerk te bedienen. Deze aarden wal, de
zogenaamde belt, is in gedeeltes afgegraven, het laatste gedeelte in 1966. De aarden wal is geheel
vervangen door het pakhuis. Nu worden de wieken en het kruiwerk vanaf het pakhuis bediend. Bij de
restauratie van 1966 werd de kruilier vervangen door een (niet streekeigen) kruirad, een vangstok
55 Winkelmolen, 1977, 265.
56 Jaspers, 1987.
61