Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart ...

Ondanks de noeste arbeid van diens inwoners mag Dorplein trots zijn dat zij steeds een diepe liefde
wist te behouden voor wat schoon is, de muziek! Dorplein was een heel aparte gemeenschap, die
volledig zelfvoorzienend was. Naast het godsdienstig welzijn droeg ook het bijzonder onderwijs en
zeker het muziekonderwijs bij aan de cultuur van deze wordende dorpsgemeenschap. In die jaren dat
de dorpelingen zich nog in eigen plaats moesten amuseren, was een fanfare onmisbaar, want ze
luisterde alle festiviteiten op en bracht leven en vrolijkheid in het dorp. Zo kwam het ook in Dorplein in
1900 tot de oprichting van een muziekgezelschap, gerekruteerd uit de bewoners van het jonge
fabrieksdorp. Een die door de directeuren werd voorzien van het nodige materiaal beginjaren 1900-
1905. Grote promotor voor de oprichting van een fanfare was directeur Emile Dor, die beschermheer,
later Erepresident van de fanfare zou worden.
Op 28 maart 1900 werd de fanfare opgericht, de directie van de fabriek zorgde er ook voor dat de
fanfare eerste klas instrumenten ter beschikking kreeg, allemaal door de fabriek aangekocht. Als
naam voor de fanfare werd gekozen "de Echo van Dorplein". Daar de fanfare toezegde bij gunstig
weer iedere week minstens eenmaal de inwoners te vergasten op muziek - liet de leiding van de
fabrieken –op het St. Joseph plein een fraaie kiosk bouwen. De ingebruikneming vond plaats op
zondag 20 augustus 1905, met medewerking van muziekgezelschappen uit de omliggende plaatsen
Budel, Hamont en Bocholt. De kiosk was achthoekig van vorm en helemaal open. Ten gevolge van
de uitstekende resultaten en de groeiende belangstelling voor de fanfare, later harmonie werd de
kiosk verschillende malen vergroot. 184
3.27.15.002 Jan Sak en zijn muziektuin (Kiosk) (in de driehoek Broekkant, Maarheezerweg en
Nieuwedijk)
De muziektuin van Jan Sak was een voor die tijd, het begin van de twintigste eeuw, een prachtige
tuin, waar menige muziekuitvoering heeft plaats gevonden. Deze tuin was gelegen in de driehoek,
begrensd door de Broekkant, Maarheezerweg en Nieuwedijk. Daar waar nu het pompstation is
gelegen en de achterliggende grond. De ingang bevond zich aan de kant van de Schoordijk (nu
Nieuwedijk) tegenover het huis Sak. In de tuin legde Jan Saks een prachtige vijver aan. Boven de
vijver bouwde hij een schilderachtige kiosk, die steunde op pilasters, die in het water stonden. Dit
alles naar eigen ontwerp. Hier in deze kiosk werden talloze muziekuitvoeringen en concoursen
gehouden. Verder had hij voor de kinderen een speeltuin aangelegd. Er stonden o.a. schommels, een
draaimolen en diverse wippen. Iedereen mocht in de speeltuin altijd vrij en gratis binnen. Vooral door
de kinderen werd hier dankbaar gebruik van gemaakt. Een speeltuin, dat was iets in die dagen en
bovendien' mochten ze er ook de vissen voeren. De tuin werd omzoomd door Canadezen en als er
concoursen waren stonden hier kramen onder, waar van alles te koop was. Op het terrein bevonden
zich enige vertrekjes, waar de drank lag opgeslagen en waar getapt kon worden, als er uitvoeringen
en repetities waren. Ook werden er diverse toneeluitvoeringen gegeven. De kiosk is verhuisd naar
Sterksel. Uiteindelijk is de muur (met daarachter de doel) die de muziektuin afschermde en de er
achterliggende tuin, afgebroken om plaats te maken voor het in 1938 aangelegde Prinses
Beatrixplantsoen. Aan de achterkant hiervan werd in 1946 het Mathijsenmonument geplaatst. 185
3.27.15.003 De verplaatsbare kiosk van Budel (mobiel)
In 1953 besloten de drie Budelse muziekgezelschappen, de harmonie 'Eendracht Maakt Macht' van
Budel, de fanfare 'Sint Antonius' van Budel-Schoot en de harmonie 'Les Echos de Dorplein' van
Budel-Dorplein, een gezamenlijke actie op touw te zetten om geld in te zamelen voor een
verplaatsbare kiosk, zoals ook andere muziekgezelschappen uit de omgeving die reeds bezaten.
Hiervoor werd het comité 'Kioskactie' opgericht. Met die kiosk zou men op allerlei mogelijke plekken in
gemeente uitvoeringen kunnen verzorgen. De kiosk heeft jaren lang goede diensten bewezen, doch
vanaf de jaren 1970 werd er steeds minder gebruik van gemaakt. Deze verplaatsbare kiosk lag al die
jaren opgeslagen op de gemeentewerf. Daar ze nog maar sporadisch werd gebruikt heeft de
gemeente Budel midden jaren negentig de kiosk verkocht.
3.27.15.004 De verplaatsbare kiosk van Maarheeze (mobiel)
Ook de voormalige gemeente Maarheeze had een verplaatsbare kiosk. Die werd in 1956 gekocht
voor 8.500 gulden. Deze kiosk werd de directe aanleiding tot de oprichting van de fanfare 'De Poort
184 Jaspers, 2000d.
185 Jaspers, 2000e.
185