kur'ân'da cennet kavramı - gariban tavuk

getirmek; antlaşmayı bozmamak; Yüce Allah’ın bitişmesini emrettiği şeyleri
bitiştirmek, yani sıla-ı rahim yapmak; Allah’a saygı duymak; kötü hesaptan korkmak;
namazı kılmak; Allah’ın verdiği nimetlerden gizli-âşikâr İnfak etmek; kötülüğe İyilikle
mukabele etmek (Ra’d 13/21-22); yürürken tevâzu içinde yürümek; câhillerin
takılmasına selâm deyip geçmek; cehennem azabından kurtulmak için Allah’a dua
etmek için gece kalkıp namaz kılmak; israf ve cimrilik yapmamak; Allah’a şirk
koşmamak; zina etmemek; haksız yere bir cana kıymamak; tövbe etmesini bilmek;
yalan yere şahitlik etmemek; boş sözlere kulak vermemek; Allah’ın âyetlerine karşı kör
ve sağır olarak davranmamak; nesilleri için dua etmek (Furkân 25/63-74); bu ve buna
benzer başka ameller de “iyi amel” kavramının kapsamına girmektedir (Bayraklı, 2001,
X:508).
3.4.3. Kur’ân’ın Rehberliğindeki İnsanların Özellikleri
ال َّذِينَ‏ يُؤْمِنُونَ‏ بِالْغَيْبِ‏ وَيُقِيمُونَ‏ الص َّلاةَ‏ وَمِم َّا رَزَقْنَاهُمْ‏ يُنفِقُو ‏َن وال َّذِينَ‏ يُؤْمِنُونَ‏ بِمَا أُنزِلَ‏ إِلَيْكَ‏ وَمَا أُنزِلَ‏ مِن
قَبْلِكَ‏ وَبِالآخِرَةِ‏ هُمْ‏ يُوقِنُونَ‏ أُوْلَئِكَ‏ عَلَى هُدًى م ِّن ر َّب ِّهِمْ‏ وَأُوْلَئِكَ‏ هُمُ‏ الْمُفْلِحُو ‏َن
“Onlar, gayba inanırlar, namazı kılarlar, kendilerine verdiklerimizden Allah yolunda
harcarlar. Sana indirilene ve senden önce indirilene de imân ederler, âhiret gününe
kesinlikle inanırlar. İşte onlar, Rablerinden gelen bir hidâyet üzeredirler ve işte onlar
kurtuluşa erenlerin ta kendileridirler” (Bakara 2/3-5).
Kadı Beydâvî’nin “Tesbîtü’n-nefs, nefsi cimrilik ve mal sevgisinden
temizlemektir” şeklindeki değerlendirmesi bir önceki âyetle ilişkilendirildiğinde, bizi
farklı bir yoruma götürmektedir. İnsan, malından infak edince, kendi iç âlemine giden
yolu tıkayan cimrilik ve mal sevgisini temizler, ortadan kaldırır ve böylece insan
kendisinin ne olduğunu gönül aynasında tesbit eder, görür. Bizim verdiğimiz bulmak,
belirlemek için iç âleme ulaşılan yol anlamıyla, Kadı’nın verdiği temizlemek anlamını
birleştirince, “nefsin tesbiti” daha net anlaşılmaktadır. İnsanın gönül gözü, cimrilik ve
mal sevgisi sebebiyle kendini gözleyecek, ne olduğunu belirleyecek ve kendini
güçlendirecek yolu bulamaz. İnfak bu cimrilik ve mal sevgisini temizler, onların engel
olmasını ortadan kaldırır ve neticede insan kendisine uzanan yolu açmış olur. Kendi iç
âlemindeki o cennet bahçesine ulaşır ve orada manevî kazanmaların üretimine başlar,
bu kazanımlarla da Allah’a ulaşır (Bayraklı, 2001, II:183).
130