kur'ân'da cennet kavramı - gariban tavuk

İçinde yaşanan hayat ve gereksinimleri bu dünyada kazanıldığı gibi ukbâ denilen
âhirete hazırlık da yine bu dünyada olmalıdır.
İnsanın kendi özgür iradesiyle yeryüzünde gerçekleştirdiği her türlü eylem,
tutum ve davranışın ölüm ötesi hayatta bir şekilde karşılığının verileceği hususu, başta
Kur’ân olmak üzere âhiret inancına sahip diğer inançların kutsal metinlerinde ve
mitolojik anlayışlarda ortak bir unsur olarak yer almaktadır. İnsanın ölüm ötesinde
karşılaşacağı bu durumun ödül boyutu Kur’ân’da “cennet”, ceza boyutu ise
“cehennem” olarak adlandırılmaktadır.
Kur’ân’ın cennet tasvirinin canlı, ayrıntılı ve diğer inançlara oranla daha
sistematik olduğu görülmektedir. Kur’ân, maddi unsurlarla betimlediği cenneti
muhatapları için mutlak gaye değil, onların dünyada gerçekleştirmelerini arzu ettiği
güzel davranışlar ve ahlâkî esasları teşvik için bir ödül olarak sunmaktadır. Nitekim
Kur’an-ı Kerîm’de cennet nimetlerinden söz eden âyetlerin bağlamları hep âhlakî
ilkelerden, erdemli insanlardan ve cenneti hak edecek olan bu insanların özelliklerinden
bahsetmektedir. Kur’ân’daki âyetlerde, mükâfatın kendisinden ziyade mükâfata
götürecek davranışlar ön plana çıkarılarak muhatabın dünyada daha dikkatli, duyarlı
olması ve daha bilinçli bir yaşam sürmesi bildirilmektedir.
Kur’ân-ı Kerim bu dünyada Allah’a inanan, O’nun gönderdiği elçileri kabul
eden ve bu elçiler ile gönderilen ilâhi mesajları benimseyip âhlaki ilkeler çerçevesinde
hayatını düzenleyen, erdemli bir şekilde yaşayan ve insanlığın yararına güzel işler
yapan insanların, âhirette ödüllendirileceğini bildirmektedir. Kur’ân yaşamı boyunca
iyilikten yana tavır alan müminlerin öldükten sonra mükâfat olarak sonsuza dek
yaşayacakları, hayallerin de ötesinde güzellik ve mutluluğun oldugu mekânı “cennet”
olarak adlandırmaktadır. Hiç şüphesiz bu genel adlandırmanın yanında Kur’ân sonsuz
nimetler ülkesinin başka adlarından da söz etmektedir.
Kur’ân’da cennete isim olmuş sözcük ve tamlamalar özetle şunlardır: Cennet,
Adn, Naîm, Me’vâ, Firdevs, Huld, el-Hüsnâ, Dâru’s-Selâm, Dâru’l-Âhira, Dâru’l-
Mukâme ve Makâmun Emîn. Kur’ân’daki âyetler incelendiğinde en çok kullanılan
cennet isminin ‘Adn cenneti’ olarak karşımıza çıktığı görülmektedir. Kur’ân’da geçen
âyetlerin büyük bir kısmında inananlara verilecek bir ödül olarak sunulan Adn
141