Pokaż treść!

w. 38–39
w. 39
w. 40–41
w. 42
w. 45
w. 48
w. 49–50
w. 50
w. 52
w. 53
górnym – œwietnym;
tytu³em szlacheckim – niechêæ szlachty do przyjmowania
przez przedstawicieli polskich rodów od postronnych monarchów
tytu³ów ksi¹¿êcych i hrabiowskich objawi³a siê
m.in. podczas sejmu w 1638 r., kiedy uchwalono konstytucjê
O tytu³ach cudzoziemskich (por. Maciej Dargodzk
i [Adam Grodziecki]: Przestroga o tytu³ach i dygnitarstwach
w Polskim Królestwie i w pañstwach do niego
nale¿¹cych [b.m. i dr.] 1634), bezpoœrednim przedmiotem
ataku sta³ siê tak¿e Jerzy Ossoliñski, który otrzyma³ 20 I
1634 r. od cesarza Ferdynanda II tytu³ ksi¹¿êcy;
nie po raz – nie raz;
za w³osy chodzili – tj. zmagali siê, zwrot przys³owiowy „za
w³osy ci¹gn¹æ” – z wysi³kiem, z uporem;
wytoczeniem – przelaniem;
wziêtoœæ – szacunek;
mo¿noœæ – zamo¿noœæ, znaczenie;
dostojeñstwa senatorskie – senatorem by³ np. dziad zmar-
³ego Stanis³aw Cikowski (kasztelan biecki) i stryjeczny
dziad Miko³aj Cikowski (kasztelan s¹decki);
postawionych – u³o¿onych;
mia³koœci¹ – p³ytkoœci¹;
ludzka pamiêæ niesie – trwaj¹ w ludzkiej pamiêci;
Stanis³awa Cikowskiego – zm. 1576 r., podkomorzy krakowski,
kasztelan biecki, dowódca wojskowy z czasów Zygmunta
Augusta i okresu bezkrólewia, jeden z najwczeœniejszych
zwolenników reformacji; od 1560 r. senior dystryktu krakowskiego,
po wp³ywem Grzegorza Paw³a z Brzezin przeszed³
do obozu arian, od 1563 r. sta³ siê ich przywódc¹ (zob.
S. Bodniak: Cikowski Stanis³aw h. Radwan. W: PSB.
T. 4, s. 72–73);
Moskwicin – mieszkaniec Wielkiego Ksiêstwa Moskiewskiego;
okrócony – uszczuplony, ob³askawiony; S. Cikowski zosta³
w 1565 r. mianowany przez Zygmunta Augusta prze³o¿onym
si³ polskich w wojnie z Moskw¹, okaza³ siê sprawnym
dowódc¹ (S. Bodniak: Cikowski...);
uskromione – poskromione;
pogañstwo – Tatarzy i Turcy;
spraw¹ postêpuj¹ca – w porz¹dku nacieraj¹ca;
10*
147