PokaÅ¼ treÅÄ!

More documents

Recommendations

Info

Stanis³aw Sarbiewski: mowa na pogrzebie Jana Bartnickiego Mowa pogrzebowa 1644 d[ie] 4 Febr[uarii] na pogrzebie Pana Jana Bartnickiego, który w jednym roku dwakroæ na ³ó¿ku nogê z³ama³, rêkê raz i w tej chorobie fundowa³ Loret w Zamoœciu, i we trzy æwierci roku umar³ po pierwszym z³amaniu 1 5 10 15 Wiele œmiertelnych razów zadawa³a, d³ugo z nim za pasy chodzi³a, nim tak zacneg i pobo¿nego cz³[owi]eka przekona³a, nieu¿yta œmieræ. A przecie swego dokaza³a, przecie pojed rozegra³a, rozwód miêdzy dusz¹ a cia³em, miêdzy ma³¿onkiem a ma³¿onk¹ uczyniwszy. Ale który¿ dom tak œmiertelnej nie odprawi³ procesyji Która¿ familia tak ¿a³osn¹ nie dotkniona przy Który¿ cz³[owi]ek tak nieub³agan¹ nie œciœniony ustaw¹ Która¿ ma³¿eñska para takiego nie dozna³a i dozna rozwodu A to widzim, ¿e œmieræ i cnocie z pobo¿noœci¹ nie sfolguje, i przyjaŸniom nie wygadz, narzekania i lamentu nie s³ucha, na osierocenie poæciwych wdów nie pomni, na œcis³e ma³¿e towarzystwo nie ma respektu. Haec meta vir[or]um est mori, non vi[ror]rum beate[] mori, ad moriend[um] natura, ad moriend[um] virtus et pietas ducit. Ka¿dyæ siê rodzi, aby umar³, ka¿dy tym prawem bierze dni pocz¹tek, aby te¿ wzi¹³ i koniec, jednak jeden nad drugiego b³ogos³awieniej dni ¿ycia naszego przebiega. 93
- 20 25 30 35 40 45 50 A to i teraz patrzamy, a ono zacnego cz³[owi]eka – prawdaæ, i¿ nie przed czasem, bo w dobrym wieku i w zupe³nej lat dojrza³oœci – œmiertelne wiatry zarazi³y. Widzim, jako go ju¿ nieu¿yta œmieræ dekretem œmiertelnoœci nakry³a, jednak luboœmy wiedzieli, ¿e tak zacny cz³[owi]ek œmiertelnym, aleœmy rozumieli, ¿e cnota i pobo¿noœæ jego lat i w takim wieku nadstawiæ mu mia³a. Luœmy wiedzieli, ¿e d³ug przyrodzeniu p³aciæ by³ powinien, aleœmy rozumieli, ¿e na tak nuprzykrzonej nikomu – i owszem, mi³ej i do¿ywotniemu towarzyszowi, i wszystkim p[rzyjacio]³om – duszy, jeszcze tego d³ugu dochodziæ nie miano. Ale a to ju¿ nadzieje nasze nieu¿yta œmieræ w p³ac i lamenty odmieni³a. A to widzim, ¿e nikomu natura nad zwyczaj ¿yæ nie pozwoli³a; w godzinê pocnaj¹cego siê ¿ycia naszego godzinê œmierci naznacza Szafarz ¯ywota i Œmierci. A lubo tak czêste dwody œmiertelnoœci w oczach naszych miewamy, jednak widokom œmierci nie mo¿em siê tak przyzwyczaiæ, i z ¿alami, które z œmierci ludzkiej pochodz¹, nie mo¿em siê tak spospolitowaæ, abyœmy – jako fatibus ulegaæ musiemy – tak i ¿alom ulegaæ nie mieli. I chocia¿ siê to tak œmieræ wiel¹ przyk³adów w ludzkie ¿ycie wpar³a[], ¿e tak wysokie wielkich heroum pa³ace, jak i niedostatnie ubogich ludzi tuguria jednakim skazitelnoœci, jednakim odmiany pieczêtuje herb, a przecie nie mo¿em siê tak w œmiertelnoœæ wpatrzaæ, abyœmy i na najpobo¿niejsz¹ ludzk¹ œmier bez ciê¿kiego ¿alu i wezdrgnienia patrzaæ mieli. A to i dzisiejszego dnia, kiedy zacnie urodzonego J[ego] M[oœci] P[ana] B[artnickiego] w grób zanosiemy – któremu przy nadgrodzie wszelkich jego przystojnych czynów wieczne w niebie cnocie i pobo¿noœci jego zostaje domicilium, a tu zaœ na ziemi superstes fam ¿ycia i spraw jego, osobliwie ku pomno¿eniu chwa³y Bo¿ej, d³ugo pamiêtnej nie zaniecha podaæ posteritati – a przecie przy takiej s³awie z urodzenia, przy takiej pociesze pobo¿nych i zacnych jego postêpków, zeœcie jego nie mo¿e byæ, jeno ¿a³osnym serdeczny skrytoœci wzru- 94
Page 2 and 3:
OSSOLIÑSKI, MOSKORZOWSKI, SARBIEWS
Page 4 and 5:
Maria Barłowska OSSOLIÑSKI, MOSKO
Page 6 and 7:
Spis treœci Wprowadzenie . . . . .
Page 8 and 9:
WPROWADZENIE Veritas filia temporis
Page 10 and 11:
Cikowskiego, a tak¿e mów Stanis³
Page 12 and 13:
Ossoliñski i Moskorzowski - polemi
Page 14 and 15:
mo¿na s¹dziæ - wskazanie polemic
Page 16 and 17:
mus posteritatem eius tanti parenti
Page 18 and 19:
dominuj¹cej w oracjach pogrzebowyc
Page 20 and 21:
Ryc. 1. Mowa Jerzego Ossoliñskiego
Page 22 and 23:
dramatyzm rozdzielenia grobów ojca
Page 24 and 25:
którzy nie tylko docenili mistrzos
Page 26 and 27:
niemal¿e wstydu. Poruszaj¹cy serc
Page 28 and 29:
Chrystusa. Ju¿ u szesnastowiecznyc
Page 30 and 31:
Nieprzypadkowo nieliczne pojawiaj¹
Page 32 and 33:
wa³a w XVII w. teologia, nie mo¿n
Page 34 and 35:
Tych on dziedzica, jednego zostawiw
Page 36 and 37:
Op³akiwane tak dramatycznie wygnan
Page 38 and 39:
trast pogrzebowej pompy i ¿o³nier
Page 40 and 41:
¿e pogrzeb odbywa siê na „dziki
Page 42 and 43:
ie mia³y doprowadziæ do wydarzeñ
Page 44 and 45: ¿aæ, albo niew³aœciwi s¹ sêdz
Page 46 and 47: nym z wydañ nie znalaz³a siê jed
Page 48 and 49: mniej kilkanaœcie przekazów mowy
Page 50 and 51: Ossoliñskiego ze s³owami mowy Sta
Page 52 and 53: dowskiego czy Satyr na twarz dworsk
Page 54 and 55: Ryc. 4. Mowy Stanis³awa Sarbiewski
Page 56 and 57: drugie w stajniach przy terminie ¿
Page 58 and 59: two wielu goœci wyœwiadczaj¹cych
Page 60 and 61: Odpuszcza nadto oczom naszym powinn
Page 62 and 63: zaœwiatowe pouczenie, zyskuje wiê
Page 64 and 65: Ryc. 6. Mowa Stanis³awa Sarbiewski
Page 66 and 67: godnoœci¹ podczaszego be³skiego,
Page 68 and 69: ane czêsto konkretnymi jego przyk
Page 70 and 71: Zapomnê tymczasem autora, zw³aszc
Page 72 and 73: myœl wykorzystuj¹c¹ czêsto powt
Page 74 and 75: p[rzyjacie]la. Aleæ on ju¿ tego i
Page 76 and 77: - jako zas³ug zmar³ej, „brania
Page 78 and 79: Dop³aci³a zacna matrona w oczach
Page 80 and 81: przyk³ad przys³owie: „Magnus th
Page 82 and 83: MOWY POGRZEBOWE Jerzy Ossoliñski:
Page 84 and 85: 55 60 œciwym] P[anom], którzyœci
Page 86 and 87: 20 25 30 35 40 45 50 55 czêste lud
Page 88 and 89: 95 100 105 110 me, któreœmy cia³
Page 90 and 91: 20 25 30 35 40 45 50 kazuje: „Nem
Page 92 and 93: 95 100 105 110 115 120 125 Merita j
Page 96 and 97: 55 60 65 70 75 80 85 szeniem. Niech
Page 98 and 99: Stanis³aw Sarbiewski: mowa na pogr
Page 100: 60 65 70 75 80 85 cowane skarby. Wz
Page 103 and 104: 3. Skróty nazw bibliotek i zbioró
Page 105 and 106: (np. WereszczyñskigWereszczyñskie
Page 107 and 108: Opis Ÿróde³ Mowy z pogrzebu Stan
Page 109 and 110: Na tê mowê Jego M[oœ]ci Pana Oss
Page 111 and 112: Na tê mowê J[ego] M[oœ]ci Pana p
Page 113 and 114: M - rêkopis BOss 207 Mowa Jego M[o
Page 115 and 116: muj¹ mowy z pierwszej po³owy XVII
Page 117 and 118: przekazy, a jedynie te, które zost
Page 119 and 120: O - Przemowa J[ego]m[oœci] Pana Je
Page 121 and 122: Najwiêcej podobieñstw ³¹czy czt
Page 123 and 124: 1 2 3 4 5 22. 25. 26. 27. 28. 29. 3
Page 125 and 126: na której /w której [H] je zgroma
Page 127 and 128: „nak³ad i æwiczenia” [I] do
Page 129 and 130: cie wszytkie królestwa” [P]. Zar
Page 131 and 132: Przyciêcie kart spowodowa³o ubytk
Page 133 and 134: w. 16 w. 17 w. 18 w. 18-19 w. 21 w.
Page 135 and 136: w. 21 w. 26 w. 27 w. 29 w. 32 w. 33
Page 137 and 138: w. 8 w. 11 w. 12 w. 14-15 w. 16 w.
Page 139 and 140: w. 85 w. 87 w. 88 w. 88-89 w. 89 w.
Page 141 and 142: Objaœnienia Jerzy Ossoliñski: mow
Page 143 and 144: w. 13 w. 13-14 w. 14 w. 15 w. 16 w.
Page 145 and 146:
w. 44 w. 45 w. 46 w. 48 w. 49 w. 50
Page 147 and 148:
w. 16 w. 17 w. 17-18 w. 18-19 w. 20
Page 149 and 150:
w. 54 w. 55 w. 56 w. 57 w. 58 w. 59
Page 151 and 152:
w. 82 w. 83 w. 84 w. 86 w. 88 w. 89
Page 153 and 154:
w. 2 w. 3 w. 3-4 w. 4 w. 6 w. 7-8 w
Page 155 and 156:
w t³um. J. W u j k a: „A nasze o
Page 157 and 158:
w. 73-74 w. 74 w. 75-76 w. 79 w. 79
Page 159 and 160:
w. 112 w. 113-114 w. 114 w. 116 w.
Page 161 and 162:
w. 1-2 w. 2-3 w. 3 w. 4 w. 6 w. 7 w
Page 163 and 164:
w. 47 w. 48 w. 50 w. 51 w. 52 w. 52
Page 165 and 166:
w. 94 w. 95 w. 95-96 w. 96 w. 97-98
Page 167 and 168:
w. 5 w. 7 w. 7-8 w. 9 w. 11 w. 12 w
Page 169 and 170:
w. 54 w. 55 w. 56-57 w. 57-58 w. 58
Page 172 and 173:
Indeks osobowy Aleksander Karol Waz
Page 174 and 175:
Jan Albert Waza, królewicz polski
Page 176 and 177:
Sandius Krzysztof 16 Sarbiewska Kat
Page 178:
Spis ilustracji Ryc. 1. Ryc. 2. Ryc
Page 181:
Ìàðèÿ Áàðëîâñêà Îñ
show all

PokaÅ¼ treÅÄ!

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

PokaÅ¼ treÅÄ!