25.01.2015 Views

Pokaż treść!

Pokaż treść!

Pokaż treść!

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ossoliñski i Sarbiewski –<br />

z praktyki imitacji<br />

Ka¿da mowa, która zostaje utrwalona w formie pisanej, nie<br />

tylko raz na zawsze porzuca obszar ¿ywego s³owa, z którym<br />

genetycznie jest zwi¹zana, ale wchodzi w tym momencie w kr¹g<br />

zupe³nie innych oddzia³ywañ. Oracja, ze swej istoty zawsze okolicznoœciowa,<br />

mimo przechowywania pamiêci o tym pierwotnym<br />

zwi¹zku, staje siê tekstem, którego dalszymi losami zaczynaj¹ rz¹dziæ<br />

nowe prawa. O jej utrwalaniu decyduj¹ ju¿ nie tylko okolicznoœci,<br />

ich wa¿noœæ w sensie spo³ecznym czy tylko prywatnym, b¹dŸ<br />

ich niezwyk³oœæ, ale walory samej mowy. Tekst oracji kr¹¿¹cy<br />

w kolejnych odpisach mo¿e byæ równie¿ traktowany jako przyk³ad,<br />

wzór doskona³ej wymowy. Otwiera siê wtedy w³aœciwie nieograniczona<br />

czasem czy przestrzeni¹ mo¿liwoœæ dialogu ró¿nych<br />

tekstów.<br />

Podstawow¹ wskazówk¹ traktowania danej mowy jako wzorca<br />

jest czêstotliwoœæ wystêpowania jej odpisów w rêkopisach. Za szczególnie<br />

wa¿ne potwierdzenie takiego funkcjonowania tekstu mo¿-<br />

na te¿ uznaæ w³¹czenie oracji do drukowanych antologii i wykorzystywanie<br />

w szkolnych wyk³adach retoryki. Mowa Jerzego<br />

Ossoliñskiego wyg³oszona w 1630 r. (prawdopodobnie 23 V) na pogrzebie<br />

biskupa krakowskiego Marcina Szyszkowskiego do tego rodzaju<br />

przyk³adów nale¿y. W rêkopisach mo¿na wskazaæ co naj-<br />

46

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!