Pokaż treść!

listów: „Augustynus ad Hesychium: Haec autem Domini verba ideo
Lucas hoc loco commemoravit, ut ostendat tunc factam fuisse abominationem
desolationis quae a Daniele praedicta est, de qua Mattheus
et Marcus locuti sunt, quando expugnata est Ierusalem” 42 .
Poœród miejsc wskazanych przez Akwinatê szczególnie wa¿ne okazuj¹
siê s³owa œw. Ambro¿ego, który wyk³ada sens mistyczny fragmentu:
„Mystice autem abominatio desolationis, adventus Antichristi
est [...]”. Poddaj¹c dalej analizie pojêcie Antychrysta, wskazuje
Ambro¿y trzeci jego rodzaj: „Est etiam tertius Antichristus, ut Arius
et Sebellius et omnes qui nos prava intentione seducunt” potêpiaj¹c
s¹dy tych, którzy wierz¹, ale nie we wszystkie s³owa Bo¿e, tych,
którzy odrzucaj¹ przedwieczn¹ naturê Chrystusa.
Bracia polscy sami zwali siê chrystianami, natomiast ich przeciwnicy
stale odwo³ywali siê do nazwy arian, poszukuj¹c w historii Koœcio³a
argumentów przeciw ich naukom, w oczach katolików dawno
ju¿ potêpionym. W Zawstydzeniu arianów, na które w 1607 r.
odpowiada³ ojciec Andrzeja Moskorzowskiego, Hieronim, Zniesieniem
zawstydzenia..., ksi¹dz Piotr Skarga pisa³:
Nasta³ potym rych³o Ariusz kap³an aleksandryjski i roku Pañskiego
315 maj¹c z³e serce na Aleksandra, biskupa swego
i zajrz¹c mu dostojeñstwa jego, pocz¹³ wymyœlaæ naukê o bóstwie
Pana naszego Jezusa Chrystusa, twierdz¹c, nie tak grubo
jako Artemon i Ebion, aby mia³ byæ prostym cz³owiekiem,
ale i¿ takim Bogiem nie jest jako Ociec, jedno czynionym
i stworzonym Bogiem i by³ czas, kiedy Syn nie by³ i nie móg³
siê zwaæ przedwiecznym. I pocz¹³ wiele ludzi za sob¹ uwodziæ,
i duchownych niema³o poci¹gaæ 43 .
U¿ycie przez Ossoliñskiego s³ów „desolatio abominationis” nie
mog³o byæ przypadkowe. Pamiêtaj¹c o tym, jak wa¿n¹ rolê odgry-
42
Tomasz z Akwinu: Catena aurea in Lucam. cap. 21, l. 5 [www.corpusthomisticum.org.].
43
P. Skarga: Zawstydzenie arianów i wzywanie do pokuty i wiary chrzeœcijañskiej.
Przy nim kazanie o przenajchwalebniejszej Trójcy. Kraków, druk.
A. Piotrkowczyka, 1604, s. 21.
30