Pokaż treÅÄ!
Pokaż treÅÄ!
Pokaż treÅÄ!
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
znacznym przes³aniu. Powaga myœli, kunsztowna budowa i wysoki<br />
styl s³u¿¹ zbudowaniu pami¹tki godnej wielkiego cz³owieka.<br />
Bohaterowie trzech mów pogrzebowych Stanis³awa Sarbiewskiego,<br />
w których nawi¹za³ on do oracji Ossoliñskiego nad grobem biskupa<br />
Szyszkowskiego, to postaci nie tylko mniejszego formatu, ale<br />
prawie zupe³nie nieznane. Niemal jedynym Ÿród³em informacji<br />
o ich biografii pozostaj¹ wiêc s³owa ¿a³obnego mówcy, i to zapisane<br />
jedynie w jego prywatnym manuskrypcie. Œladem bliskiego<br />
zwi¹zku autora z wydarzeniami s¹ ju¿ same formu³y tytu³owe.<br />
W przekazach oracji zachowanych w rêkopisach wyraŸnie zarysowuje<br />
siê tendencja do stopniowego ograniczania towarzysz¹cych<br />
im informacji. Czym dalej od wydarzeñ, tym mniej wa¿ne staj¹<br />
siê nawet najczêœciej wystêpuj¹ce w okreœleniach mów: przywo³anie<br />
nazwisk mówcy i bohatera wraz z ich tytu³ami, miejsca<br />
i czasu uroczystoœci. Natomiast czym bli¿sze mówcy s¹ same zdarzenia,<br />
tym wyraŸniejsza jego sk³onnoœæ do notowania okolicznoœci<br />
szczegó³owych, a nawet szczególnych, wa¿nych dla niego i jego<br />
najbli¿szego otoczenia. Okolicznoœci takie przedstawia np. Mowa<br />
pogrzebowa 1644 d[ie] Febr[uarii] na pogrzebie Pana Jana Bartnickiego,<br />
który w jednym roku dwakroæ na ³ó¿ku nogê z³ama³, rêkê<br />
raz i w tej chorobie fundowa³ Loret w Zamoœciu i we trzy æwierci<br />
roku umar³ po pierwszym z³amaniu. O samym Janie Bartnickim<br />
herbu Do³êga w herbarzach zanotowano jedynie, ¿e by³ synem<br />
Wojciecha i El¿biety, a brak wiadomoœci o jego potomkach znajduje<br />
potwierdzenie w s³owach oracji. Starosta grabowiecki ukazuj¹c<br />
bowiem okolicznoœci œmierci i ¿al pozosta³ej rodziny po zmar³ym<br />
„w dobrym wieku i w zupe³nej lat dojrza³oœci”, wspomnia³ jedynie<br />
ma³¿onkê i krewnych: „[...] z sprawiedliwego potu czo³a swego<br />
wieczny na o³tarzu Pañskim obrok duszy swej zostawiwszy, mi³¹<br />
ma³¿onkê warownym opatrzeniem praw jej ubezpieczon¹, opiekunami<br />
dobrymi opatrzon¹ po¿egnawszy, bli¿szym krewnym swym<br />
z tej¿e pracy swej zacnych beneficia udzieliwszy”. Mówi¹c o krewnych,<br />
móg³ mieæ na myœli brata zmar³ego, Krzysztofa, i jego synów.<br />
Natomiast pobo¿na fundacja Jana Bartnickiego zosta³a przywo³ana<br />
w mowie raz jeszcze: „[...] tu zbiór swój tak gruntownie w ja³mu¿nê<br />
Pa[nu] Bogu na o³tarz po³o¿y³, i¿ go i najbystrzy dowcip<br />
62
Change language