aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
word. Hiervolgens word Oranjerivier<strong>afrikaans</strong> en Kaapse Afrikaans as twee onderskeibare<br />
varieteite <strong>van</strong> Afrikaans gereken.<br />
Afrikaans: volgens Webb (<strong>in</strong> Botha e.a. 1989:431) 'n versamel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> moedertaalvariereite<br />
met 'n strukturele, sosiol<strong>in</strong>guistiese en taaIpolitieke verwantskap; hiervolgens is daar<br />
ooreenkomste tussen <strong>die</strong> vonne en reels <strong>van</strong> <strong>die</strong> varieteite, <strong>die</strong> mate waar<strong>in</strong> taaIgebruikers<br />
<strong>die</strong>seIfde norme vir formele taaIgebruik aanvaar en waar<strong>in</strong> sprekers huIIeself reken as<br />
behorende tot 'n bepaaIde taaIgemeenskap. Dit hou <strong>in</strong> dat aIle varieteite I<strong>in</strong>guisties<br />
gelykwaardig en gepas is <strong>in</strong> 'n spesifieke konteks.<br />
Standaard<strong>afrikaans</strong>: 'n bowestreekse varieteit <strong>van</strong> Afrikaans vir hoerklasfunksies soos<br />
onderwys, wergew<strong>in</strong>g, gods<strong>die</strong>ns en <strong>die</strong> wetenskap. Fonnele Standaard<strong>afrikaans</strong> word o.a, <strong>in</strong><br />
les<strong>in</strong>gsaIe, <strong>die</strong> howe en <strong>die</strong> kerk gebruik; <strong>in</strong>fonnele Standaard<strong>afrikaans</strong> <strong>in</strong> ontspanne situasies<br />
deur o.a. onderwysers, predikante en regsgeleerdes, en Superstandaard<strong>afrikaans</strong> deur enkele<br />
persone wat hulleself as l<strong>in</strong>guisties gesofistikeerd beskou, byvoorbeeld <strong>die</strong> wat voorskriftelik<br />
optree vir <strong>die</strong> opstel <strong>van</strong> skooIgrammatikas en woordeboeke.<br />
Niestandaard<strong>afrikaans</strong>: een <strong>van</strong> 'n aantal varieteite met 'n plaaslike gebondenheid. Wanneer<br />
dit met 'n bepaaIde groep mense geassosieer geraak het, is dit 'n dialek; wanneer dit met 'n<br />
bepaaIde situasie geassosieer geraak het, 'n styl; en wanneer dit met 'n bepaaIde aktiwiteit<br />
geassosieer geraak her, 'n register.<br />
Die ko<strong>in</strong>e: <strong>die</strong> gesproke vorm <strong>van</strong> Afrikaans wat <strong>die</strong> grondslag vorm vir <strong>die</strong> voortdurende<br />
standaardiser<strong>in</strong>g en normer<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Afrikaans. Dit is <strong>die</strong> sentrale en verbreidste dialek <strong>van</strong><br />
Afrikaans en word deur <strong>die</strong> grootste aantal sprekers oor <strong>die</strong> mees uitgebreide spraakgebied<br />
<strong>van</strong> Afrikaans gepraat. Dit kan algemeen as b<strong>in</strong>nelandse Afrikaans getipeer word <strong>in</strong><br />
teenstell<strong>in</strong>g met <strong>die</strong> ander dialekte, naamIik Oosgrens<strong>afrikaans</strong>, Kaapse Afrikaans,<br />
Richterveldse Afrikaans, Namakwalandse Afrikaans en Oranjerivier<strong>afrikaans</strong>, wat geografies<br />
op <strong>die</strong> uithoeke <strong>van</strong> Suid-Afrika gelee is.<br />
'n VemakuIer: 'n varieteit <strong>van</strong> 'n taal wat suiwer <strong>in</strong> <strong>die</strong> sogenaamde laer sfere gebruik word.<br />
Afrikaans was tot <strong>die</strong>p <strong>in</strong> <strong>die</strong> 1ge eeu 'n vemakuler, waama <strong>die</strong> gebruik <strong>van</strong> <strong>die</strong> taal uitgebrei<br />
het tot <strong>die</strong> sogenaamde hoer sfere <strong>van</strong> kerk, onderwys en kultuur, asook tot skryftaaI.<br />
5
Change language