aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
gebruik <strong>van</strong> <strong>die</strong> anributiewe besitlike voomaarnwoorde onder anaforiese voorwaardes nie<br />
(ponelis 1979:84):<br />
Attributief<br />
Dit is my boek<br />
Selfstandig (predikatief)<br />
Die boek is myne<br />
Hier<strong>die</strong> voomaarnwoorde kan deikties ofanafories verwys.<br />
Waar 'n mens <strong>in</strong> <strong>die</strong> ko<strong>in</strong>e semantiese reIasies soos besit of assosiasie deur middeI <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />
besitlike voomaamwoord se + naarnwoord gebruik, soos <strong>in</strong> Piet se hoed> sy hoed, toon <strong>die</strong><br />
ontlede tekste benewens <strong>die</strong> genoemde patroon ook <strong>die</strong> gebruik <strong>van</strong> <strong>die</strong> persoonlike<br />
voomaarnwoord (subjek) + se + naarnwoord, soos <strong>in</strong> hy se hoed, sy se hoed of (sonder se),<br />
hom hoed. Hier<strong>die</strong> gebruikspatroon het <strong>in</strong> <strong>die</strong> enkeIvoudsvorm hoofsaakIik by <strong>die</strong><br />
derdepersoonsvoomaamwoorde voorgekom waar na manlike of vroulike referente verwys<br />
word, aIhoeweI voorbeelde <strong>van</strong> my se en jou se ook opgeteken is.<br />
In <strong>die</strong> meervoudsvorm word <strong>die</strong> besitiike voomaarnwoorde ons, julle en hulle, benewens <strong>die</strong><br />
gebruik soos <strong>in</strong> <strong>die</strong> ko<strong>in</strong>e, ook gebruik soos by <strong>die</strong> enkeIsvoudsvorm, d.w.s. persoonIike<br />
voomaarnwoord + se + naamwoord: onsl jullel hulle se hoed.<br />
In hier<strong>die</strong> verband se Du Plessis (<strong>in</strong> Van Rensburg (1984:245) "Die impIikasie hier<strong>van</strong> is dat<br />
<strong>die</strong> sprekers dan nie <strong>die</strong> besitlike voornaamwoorde onse na analogie <strong>van</strong> <strong>die</strong> Nederlandse<br />
verboe vorm nI onze (vir de-woorde en meervoude) gebruik nie, maar <strong>die</strong> perifrastiese ons se<br />
soos <strong>in</strong> ons se hys...voIgens <strong>die</strong> <strong>in</strong>terpretasie het Griekwa-Afrikaans dan nie 'n geflekteerde<br />
onse behou nie, maar <strong>die</strong> perifrastiese se veralgemeen t.O.v, aI <strong>die</strong> persoonlike<br />
voornaarnwoorde ...aangesien dit reeds by name en selfstandige naarnwoorde voorkom."<br />
Dit is ook <strong>in</strong>teressant dat aI <strong>die</strong> groepe <strong>die</strong> meervoudsvorm onse, soms <strong>in</strong> variasie met ons,<br />
asook hy se <strong>in</strong> variasie met sy gebruik, maar dat <strong>die</strong> Philippolis-groep (groep A) uitsIuitlik <strong>die</strong><br />
vorm gebruik soos <strong>in</strong> <strong>die</strong> ko<strong>in</strong>e, by. sy bees.<br />
Hier<strong>die</strong> besitlike vorme kan verskeie relasies uitdruk:<br />
as besitt<strong>in</strong>g: my setmy hoed,<br />
om verwantskap aan te dui: hy set sy rna<br />
om assosiasie aan te dui: onsl ons se kerk.<br />
61