aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
s<strong>in</strong>taktiese kompleksiteit, met verwys<strong>in</strong>g na <strong>die</strong> mondel<strong>in</strong>ge venell<strong>in</strong>ge teenoor geskrewe<br />
Afrikaans bloat 'n aanduid<strong>in</strong>g is <strong>van</strong> s<strong>in</strong>taktiese kornpleksiteit as register- of stylverskynsel.<br />
In hoofstuk 3 is gewys op <strong>die</strong> verband tussen "register" en "styl". Du Plessis (l987b:19-22)<br />
verwys na 'n uiteensett<strong>in</strong>g <strong>van</strong> styl as 'n skaal <strong>van</strong> formaliteit wat op elke formaliteitsvlak<br />
korreleer met sistematiese fonologiese, grammatiese en leksikale verskille. Hy onderskei<br />
vyf style (of grade <strong>van</strong> formaliteit), naamlik <strong>in</strong>tieme, kasuele, konsultatiewe, formele en kil<br />
style. Hier<strong>die</strong> vlakke <strong>van</strong> formaliteit hou weer verband met <strong>die</strong> verboud<strong>in</strong>g tussen<br />
gespreksgenote.<br />
Volgens Du Plessis (Van Rensburg 1984:22) verwys register na <strong>die</strong> aard <strong>van</strong> <strong>die</strong> sosiale<br />
situasie, soos <strong>die</strong> beroepsvlak <strong>van</strong> 'n taalgebruiker, terwyl kodewissel<strong>in</strong>g verband hou met<br />
<strong>die</strong> wissel<strong>in</strong>g wat een spreker <strong>in</strong> 'n gesprek toepas tussen varieteite <strong>van</strong> <strong>die</strong>selfde taal.<br />
Daar is oak <strong>in</strong> hoofstuk 3 verwys na Webb (<strong>in</strong> Borha e.a. 1989:429-430) se onderskeid<strong>in</strong>g<br />
tussen 'n formele en <strong>in</strong>formele styl; Webb wys daarop dat oak gepraat word <strong>van</strong> 'n bevrore<br />
styl, onderhoudstyl, <strong>in</strong>tieme styl, ens. 'n Formele styl impliseer dat <strong>die</strong> spreker sy eie<br />
taalgebruik monitor en praat volgens <strong>die</strong> eise <strong>van</strong> "korrekte" taalgebruik, terwyl hier<strong>die</strong><br />
selfmoniter<strong>in</strong>g by 'n <strong>in</strong>fonnele styl afwesig is, sodat laasgenoemde morfologies en s<strong>in</strong>takties<br />
gekenmerk sal word deur m<strong>in</strong>der komplekse vorme, Volgens Webb is styl 'n varieteit wat<br />
met 'n bepaalde situasie gekoppel geraak her, en register 'n varieteit wat met 'n bepaalde,<br />
gespesialiseerde aktiwiteit geassosieer geraak het, soos kanseltaal of bendetaal.<br />
Sowel 'n stuk geskrewe Afrikaans as gesproke taalgebruik kan na aanleid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Du Plessis<br />
en Webb se sien<strong>in</strong>ge as formeel gekenmerk word. As gevolg hier<strong>van</strong> is vir <strong>die</strong> bepal<strong>in</strong>g <strong>van</strong><br />
<strong>die</strong> kompleksiteitsgraad <strong>van</strong> naamwoardstukke slegs transkripsies of gedeeltes <strong>van</strong><br />
transkripsies gebruik wat as <strong>in</strong>formeel getipeer kan word.<br />
6.3.4 Die stel <strong>van</strong> 'n hipotese oor <strong>die</strong> kompleksiteitsgraad <strong>van</strong> naamwoardstukke<br />
<strong>in</strong> Griekwa-Afrikaans<br />
Aan <strong>die</strong> hand <strong>van</strong> <strong>die</strong> kriteria hierbo uiteengesit, word <strong>die</strong> voIgende hipotese <strong>in</strong> hier<strong>die</strong><br />
afdel<strong>in</strong>g geroets:<br />
170