03.05.2013 Views

aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans

aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans

aspekte van die naamwoordkonstruksie in griekwa-afrikaans

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

soosjy se daar, hille kon dit baie goed slayf (C2 50:23)<br />

In sekere gevalle word <strong>die</strong> voomaarnwoordelike aanspreekvonn jy venny as gevolg <strong>van</strong><br />

sosiale afstand tussen <strong>die</strong> gespreksgenote, en waar dit wei voorkom is dit gewoonlik as<br />

generiese konstruksie waar na 'n ongespesifiseerde referent verwys word. Die<br />

ongespesifiseerde referent kan veronderstel word, maar daar is geen eksplisiete identifikasie<br />

nie (Van Rensburg 1984:104). Hier<strong>die</strong> patroon, wat ook <strong>in</strong> <strong>die</strong> ko<strong>in</strong>e voorkom, is by al <strong>die</strong><br />

groepe teegekom (68 keer, teenoor 18 keer waar <strong>die</strong> gespreksgenoot direk aangespreek<br />

word):<br />

ien Griekwastat asjy so Kraairivier hier so afgaan (A2 16:15)<br />

Die segspersone <strong>in</strong> <strong>die</strong> Philippolis-omgew<strong>in</strong>g gebruik <strong>die</strong> vokatiewe Baas, Basie, Kle'mies en<br />

so meer saam met 'n mens, as vermyd<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>die</strong> <strong>in</strong>fonnelejy:<br />

Grootbaias)....ma da issie me(n)s kyk hoe verwaarloos plek non (A322:17,23)<br />

Die aanspreekvorm word ook deur hier<strong>die</strong> groep as hoflikheidsvonn herhaal ten e<strong>in</strong>de <strong>die</strong><br />

<strong>in</strong>formele jy te vermy en terselftertyd statusafstand te handhaaf :<br />

Ja Bas, <strong>die</strong> sal ba(a)s...sal hulle nog kry da (A531:25)<br />

Hier<strong>die</strong> onderskeid<strong>in</strong>g kom oak <strong>in</strong> <strong>die</strong> ko<strong>in</strong>e voor :<br />

Vader, u sal my moet verskoon (plegstatige aanspreekvorm)<br />

Pa, pa sal moet gou maak (beleefde aanspreekvorm)<br />

Pa, pa-hulle moet nou kom (waarpa ook ander lede <strong>van</strong> <strong>die</strong> familie <strong>in</strong>sluit)<br />

Pa,jy moet jou l<strong>in</strong>e roer (farniliere aanspreekvonn).<br />

Die aanspreekvorm word <strong>in</strong> <strong>die</strong> ontIede tekste ook <strong>in</strong> gedramatiseerde vertell<strong>in</strong>ge gebruik :<br />

u<br />

(In gesprek met <strong>die</strong> landdros, soos oorvertel) :<br />

"Mar sy Iykdan nou nie sosjy" (C569:127)<br />

41

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!