04.05.2013 Views

Paulus se Eerste Briewe: Galasiërs - Free Bible Commentary

Paulus se Eerste Briewe: Galasiërs - Free Bible Commentary

Paulus se Eerste Briewe: Galasiërs - Free Bible Commentary

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

VIR SPESIALE AANDAG: TIPOLOGIE<br />

Filus en die vroeë kerk <strong>se</strong> gebruik van allegorie en <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> gebruik van die<strong>se</strong>lfde tegniek verskil noemenswaardig.<br />

Die vorige het die historie<strong>se</strong> agtergrond heeltemal geïgnoreer en het sodoende lerings ontwikkel wat glad nie deel was van<br />

die oorspronklike skrywer <strong>se</strong> bedoeling nie. <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> benadering word beter gekarakteri<strong>se</strong>er as tipologie. <strong>Paulus</strong><br />

veronderstel die geskiedkundige millieu van Genesis en die eenheid van die ou en nuwe verbonde, en was dus in staat om<br />

op die ooreenkomste tus<strong>se</strong>n die twee voort te bou aangesien hulle een skrywer het—God. In hierdie spesifieke konteks<br />

vergelyk <strong>Paulus</strong> die Abrahamie<strong>se</strong> verbond en die Mosaïe<strong>se</strong> verbond en maak dit van toepassing op die nuwe verbond van<br />

Jer. 31:31-34 en die NT.<br />

Vier verwantskappe in 4:21-31 is uitkenbaar:<br />

1. die twee moeders staan vir twee families; een gevorm deur natuurlike middele, die ander deur bonatuurlike<br />

belofte<br />

2. daar was spanning tus<strong>se</strong>n hierdie twee moeders en hulle kinders, soos daar spanning was tus<strong>se</strong>n die verjood<strong>se</strong>rs<br />

<strong>se</strong> boodskap en <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> evangelie<br />

3. albei groepe het daarop aanspraak gemaak dat hulle afstammelinge van Abraham was, maar een was<br />

vasgeketting deur die Mosaïe<strong>se</strong> wet en die ander was vry in Christus <strong>se</strong> afgehandelde werk<br />

4. twee berge word met hierdie onderskeie verbonde verbind, berg Sinai met Mo<strong>se</strong>s en berg Sion met Abraham.<br />

Berg Sion, of berg Moria, is waar Abraham Isak probeer offer het (vgl. Gen. 22), wat later Jerusalem geword<br />

het. Abraham was besig om vir ’n hemel<strong>se</strong> stad te soek (vgl. Heb. 11:10; 12:22; 13:14; Nuwe Jerusalem, Jes. 40-<br />

66), nie ’n aard<strong>se</strong> Jerusalem nie.<br />

<strong>Paulus</strong> het moontlik hierdie tipologie gebruik, want<br />

1. die val<strong>se</strong> leraars het die<strong>se</strong>lfde benadering tot hulle voordeel gebruik deur aan te voer dat hulle die ware saad van<br />

Abraham is<br />

2. die val<strong>se</strong> leraars het moontlik ’n allegorie gebruik van Mo<strong>se</strong>s <strong>se</strong> geskrifte om hulle Jood<strong>se</strong> verbondsteologie aan<br />

te help, dus gebruik <strong>Paulus</strong> die vader van die Jood<strong>se</strong> geloof, Abraham<br />

3. <strong>Paulus</strong> het dit moontlik gebruik as gevolg van Gen. 21:9-10 wat aangehaal word in vers 30 en sê: “Jaag. . .weg”<br />

die natuurlike <strong>se</strong>un; in <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> analogie sou dit verwys na die verjood<strong>se</strong>rs<br />

4. <strong>Paulus</strong> het dit moontlik gebruik as gevolg van die eksklusiwiteit van die Jood<strong>se</strong> val<strong>se</strong> leraars, spesifiek in hulle<br />

afkeur van die heidene; in <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> tipologie word die heidene aanvaar, en dié met <strong>se</strong>lfvertroue in ras ge<strong>se</strong>tel,<br />

word deur God verwerp (vgl. Mat. 8:11-12).<br />

5. <strong>Paulus</strong> het dalk hierdie tipologie gebruik omdat hy ‘<strong>se</strong>unskap’ en ‘erfgenaamskap’ beklemtoon in hoofstukke 3<br />

& 4. Dit was die hart van die argument: ons word tot die familie van God aangeneem deur Christus alleen, nie<br />

deur natuurlike afkoms nie.<br />

4:25 “Hagar staan vir die berg Sinai in Arabië” Daar is twee maniere om “staan vir die” te verklaar hier: (1) ‘dit<br />

verteenwordig’ of (2) daar is die een of ander populêre etimologie<strong>se</strong> verband tus<strong>se</strong>n Hagar en berg Sinai. Die naam ‘Hagar’<br />

word baie soos die Hebreeu<strong>se</strong> term vir ‘rots’ gespel (metonomie vir berg). Die meeste skrifkenners kies opsie #1. Hagar<br />

staan vir die Mosaïe<strong>se</strong> wet gegee op berg Sinai en, daardeur, Judaïsme.<br />

Arabië was ’n baie breër geografie<strong>se</strong> area in <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> tyd as wat dit vandag is.<br />

VIR SPESIALE AANDAG: DIE LIGGING VAN BERG SINAI<br />

A. Indien Mo<strong>se</strong>s <strong>se</strong> bedoeling letterlik was toe hy Farao var oor die ‘drie dae reis’ en nie figuurlik nie (3:18; 5:3;<br />

8:27) was dit nie genoeg tyd vir hulle om tot by die tradisionele ligging in die suidelike Sinai-peninsula te kom<br />

nie. Daarom plaas sommige skrifkenners die berg naby die oa<strong>se</strong> van Kadesh-Barnea.<br />

B. Die tradisionele ligging, genaamd ‘Jebel Musa’ in die wildernis van sonde, het verskeie dinge wat in sy guns tel:<br />

1. ’n Groot vlakte voor die berg.<br />

2. Deuteronomium 1:2 sê dit was ’n elfdagreis van berg Sinai tot by Kadesh-Barnea.<br />

3. Die term ‘Sinai’ is ’n nie-Hebreeu<strong>se</strong> term. Dit hou moontlik verband met die wildernis van sonde, wat verwys<br />

na ’n klein woestynbos. Die Hebreeu<strong>se</strong> naam vir die berg is Horeb (d.w.s. wildernis).<br />

4. Berg Sinai was die tradisionele plek gewees dedert die vierde eeu n.C. Dit is in die ‘land van Midië’, wat ’n<br />

groot gedeelte van die Sinai peninsula en Arabië ingesluit het.<br />

5. Dit lyk of die argeologie die ligging van sommige van die stede genoem in die Eksodus-vertelling bevestig<br />

het (Elim, Dophkah, Rephidim) as aan die westekant van die Sinai peninsula geleë.<br />

C. Die Jode was nooit geïnteres<strong>se</strong>erd in die geografie<strong>se</strong> ligging van berg Sinai nie. Hulle het geglo God het vir hulle<br />

die wet gegee en sy belofte van Gen. 15:12-21 vervul. ‘Waar’ was nie die kwessie nie en hulle was nie van plan<br />

om na daardie plek terug te keer nie (d.w.s. geen jaarlik<strong>se</strong> pelgrimsreis nie).<br />

D. Die tradisionele grootte van berg Sinai was onbekend tot Pilgrimage of Silvia teen ongeveer 385-8 n.C. geskryf is<br />

(vgl. F. F. Bruce, <strong>Commentary</strong> on the Book of the Acts, bl. 151).<br />

65

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!