Paulus se Eerste Briewe: Galasiërs - Free Bible Commentary
Paulus se Eerste Briewe: Galasiërs - Free Bible Commentary
Paulus se Eerste Briewe: Galasiërs - Free Bible Commentary
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VIR SPESIALE AANDAG: TIPOLOGIE<br />
Filus en die vroeë kerk <strong>se</strong> gebruik van allegorie en <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> gebruik van die<strong>se</strong>lfde tegniek verskil noemenswaardig.<br />
Die vorige het die historie<strong>se</strong> agtergrond heeltemal geïgnoreer en het sodoende lerings ontwikkel wat glad nie deel was van<br />
die oorspronklike skrywer <strong>se</strong> bedoeling nie. <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> benadering word beter gekarakteri<strong>se</strong>er as tipologie. <strong>Paulus</strong><br />
veronderstel die geskiedkundige millieu van Genesis en die eenheid van die ou en nuwe verbonde, en was dus in staat om<br />
op die ooreenkomste tus<strong>se</strong>n die twee voort te bou aangesien hulle een skrywer het—God. In hierdie spesifieke konteks<br />
vergelyk <strong>Paulus</strong> die Abrahamie<strong>se</strong> verbond en die Mosaïe<strong>se</strong> verbond en maak dit van toepassing op die nuwe verbond van<br />
Jer. 31:31-34 en die NT.<br />
Vier verwantskappe in 4:21-31 is uitkenbaar:<br />
1. die twee moeders staan vir twee families; een gevorm deur natuurlike middele, die ander deur bonatuurlike<br />
belofte<br />
2. daar was spanning tus<strong>se</strong>n hierdie twee moeders en hulle kinders, soos daar spanning was tus<strong>se</strong>n die verjood<strong>se</strong>rs<br />
<strong>se</strong> boodskap en <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> evangelie<br />
3. albei groepe het daarop aanspraak gemaak dat hulle afstammelinge van Abraham was, maar een was<br />
vasgeketting deur die Mosaïe<strong>se</strong> wet en die ander was vry in Christus <strong>se</strong> afgehandelde werk<br />
4. twee berge word met hierdie onderskeie verbonde verbind, berg Sinai met Mo<strong>se</strong>s en berg Sion met Abraham.<br />
Berg Sion, of berg Moria, is waar Abraham Isak probeer offer het (vgl. Gen. 22), wat later Jerusalem geword<br />
het. Abraham was besig om vir ’n hemel<strong>se</strong> stad te soek (vgl. Heb. 11:10; 12:22; 13:14; Nuwe Jerusalem, Jes. 40-<br />
66), nie ’n aard<strong>se</strong> Jerusalem nie.<br />
<strong>Paulus</strong> het moontlik hierdie tipologie gebruik, want<br />
1. die val<strong>se</strong> leraars het die<strong>se</strong>lfde benadering tot hulle voordeel gebruik deur aan te voer dat hulle die ware saad van<br />
Abraham is<br />
2. die val<strong>se</strong> leraars het moontlik ’n allegorie gebruik van Mo<strong>se</strong>s <strong>se</strong> geskrifte om hulle Jood<strong>se</strong> verbondsteologie aan<br />
te help, dus gebruik <strong>Paulus</strong> die vader van die Jood<strong>se</strong> geloof, Abraham<br />
3. <strong>Paulus</strong> het dit moontlik gebruik as gevolg van Gen. 21:9-10 wat aangehaal word in vers 30 en sê: “Jaag. . .weg”<br />
die natuurlike <strong>se</strong>un; in <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> analogie sou dit verwys na die verjood<strong>se</strong>rs<br />
4. <strong>Paulus</strong> het dit moontlik gebruik as gevolg van die eksklusiwiteit van die Jood<strong>se</strong> val<strong>se</strong> leraars, spesifiek in hulle<br />
afkeur van die heidene; in <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> tipologie word die heidene aanvaar, en dié met <strong>se</strong>lfvertroue in ras ge<strong>se</strong>tel,<br />
word deur God verwerp (vgl. Mat. 8:11-12).<br />
5. <strong>Paulus</strong> het dalk hierdie tipologie gebruik omdat hy ‘<strong>se</strong>unskap’ en ‘erfgenaamskap’ beklemtoon in hoofstukke 3<br />
& 4. Dit was die hart van die argument: ons word tot die familie van God aangeneem deur Christus alleen, nie<br />
deur natuurlike afkoms nie.<br />
4:25 “Hagar staan vir die berg Sinai in Arabië” Daar is twee maniere om “staan vir die” te verklaar hier: (1) ‘dit<br />
verteenwordig’ of (2) daar is die een of ander populêre etimologie<strong>se</strong> verband tus<strong>se</strong>n Hagar en berg Sinai. Die naam ‘Hagar’<br />
word baie soos die Hebreeu<strong>se</strong> term vir ‘rots’ gespel (metonomie vir berg). Die meeste skrifkenners kies opsie #1. Hagar<br />
staan vir die Mosaïe<strong>se</strong> wet gegee op berg Sinai en, daardeur, Judaïsme.<br />
Arabië was ’n baie breër geografie<strong>se</strong> area in <strong>Paulus</strong> <strong>se</strong> tyd as wat dit vandag is.<br />
VIR SPESIALE AANDAG: DIE LIGGING VAN BERG SINAI<br />
A. Indien Mo<strong>se</strong>s <strong>se</strong> bedoeling letterlik was toe hy Farao var oor die ‘drie dae reis’ en nie figuurlik nie (3:18; 5:3;<br />
8:27) was dit nie genoeg tyd vir hulle om tot by die tradisionele ligging in die suidelike Sinai-peninsula te kom<br />
nie. Daarom plaas sommige skrifkenners die berg naby die oa<strong>se</strong> van Kadesh-Barnea.<br />
B. Die tradisionele ligging, genaamd ‘Jebel Musa’ in die wildernis van sonde, het verskeie dinge wat in sy guns tel:<br />
1. ’n Groot vlakte voor die berg.<br />
2. Deuteronomium 1:2 sê dit was ’n elfdagreis van berg Sinai tot by Kadesh-Barnea.<br />
3. Die term ‘Sinai’ is ’n nie-Hebreeu<strong>se</strong> term. Dit hou moontlik verband met die wildernis van sonde, wat verwys<br />
na ’n klein woestynbos. Die Hebreeu<strong>se</strong> naam vir die berg is Horeb (d.w.s. wildernis).<br />
4. Berg Sinai was die tradisionele plek gewees dedert die vierde eeu n.C. Dit is in die ‘land van Midië’, wat ’n<br />
groot gedeelte van die Sinai peninsula en Arabië ingesluit het.<br />
5. Dit lyk of die argeologie die ligging van sommige van die stede genoem in die Eksodus-vertelling bevestig<br />
het (Elim, Dophkah, Rephidim) as aan die westekant van die Sinai peninsula geleë.<br />
C. Die Jode was nooit geïnteres<strong>se</strong>erd in die geografie<strong>se</strong> ligging van berg Sinai nie. Hulle het geglo God het vir hulle<br />
die wet gegee en sy belofte van Gen. 15:12-21 vervul. ‘Waar’ was nie die kwessie nie en hulle was nie van plan<br />
om na daardie plek terug te keer nie (d.w.s. geen jaarlik<strong>se</strong> pelgrimsreis nie).<br />
D. Die tradisionele grootte van berg Sinai was onbekend tot Pilgrimage of Silvia teen ongeveer 385-8 n.C. geskryf is<br />
(vgl. F. F. Bruce, <strong>Commentary</strong> on the Book of the Acts, bl. 151).<br />
65