HERMENEUS jrg 56-1984 nummer 2 - Tresoar

Antieke
Cultuur
Lesmateriaal
Aan steeds meer scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland verschijnt in de eerste en/of
tweede klas de leergang ‘Antieke Cultuur’, ook wel ‘Oudheidkunde’ genoemd. De cursus is erop
gericht alle leerlingen te laten kennis nemen van aspecten van de antieke cultuur. Het vak is
geïntroduceerd vanuit de gedachte dat datgene wat de Oudheid aan belangrijks te bieden heeft, niet
voorbehouden behoeft te blijven aan de leerlingen die de barrière van de talen Latijn en Grieks
kunnen en willen nemen.
Scholen die een dergelijke leergang aan hun leerlingen willen aanbieden, staan voor de taak zelf
materiaal te maken; in Nederland is landelijk vrijwel geen materiaal beschikbaar. Over de
uitgangspunten is men het wel eens. Tot de doelstellingen van zo’n cursus behoren:
— de leerlingen vertrouwd te maken met de belangrijkste aspecten van de leefwereld van de
oudheid;
— bij de leerlingen het besef ontwikkelen dat er een relatie bestaat tussen de wereld van de
klassieke oudheid en onze wereld.
Hier volgt een specimen van vier lessen Antieke Cultuur in de onderbouw, met als onderwerp ‘De
Cycloop’. Het materiaal bestaat uit:
— informatie, die geleerd en overhoord kan worden;
— opdrachten, die de leerlingen confronteren met ‘Cyclopische elementen’ in het huidige
taalgebruik;
— opdrachten, die erop gericht zijn de leerlingen goed te leren kijken,
— verhalende gedeelten (in het geval van de Cycloop is het verhaal kant en klaar geleverd door
Homerus);
— opdrachten, die de creativiteit van de leerlingen prikkelen.
Een mogelijke opbouw van de vier lessen ziet er alsvolgt uit:
1. Inleiding in het thema; Cyclopen als kinderen van de Aarde en als helpers van Hephaistos;
opdrachten 1 t/m 4.
2. Bespreking opdrachten 1 t/m 4; opdrachten 5 t/m 7; bespreking.
3. Het verhaal van Homerus, eerste deel opdrachten.
4. Tweede deel opdrachten; fragment Vergilius; afronding.
KINDEREN VAN DE AARDE
In het begin was er een leegte. Chaos genaamd. Uit de leegte kwam de Aarde voort,
Gaia, die de Hemel (Ouranos) en de Zee (Pontos) voortbracht. Ouranos en Gaia
huwden en brachten kinderen voort. Titanen (reuzen), Hekatoncheiren (reuzen met
100 armen) en Cyclopen (reuzen met één oog). Vader Ouranos vond die reuzen met
62/118