Juan Eduardo Panadero Cuartero (coord.) Aurora Lozano Montero ...

PROGRAMACIÓN77Por último, a actividade Observa e experimenta (páxina 193) pretende que os alumnos e alumnas constrúan unmuíño eólico e presten atención á diferenza entre traballo realizado e enerxía potencial acumulada e ás transformaciónsque teñen lugar entre a enerxía cinética do vento (eólica) e a enerxía potencial acumulada na bóla capaz dedesenvolver un traballo.Orientacións para adquirir as competencias básicasCompetencia en comunicación lingüísticaA actividade Mira... (páxina 175) expón ao inicio da unidade un conxunto de interrogantes sobre as transformaciónsda enerxía; os distintos nomes que recibe a enerxía non son máis que consecuencia dos cambios que provoca ou osfenómenos aos que se asocia, Así, suscítase un debate en que se debe estimular o desenvolvemento da capacidadede ler, escoitar, analizar e ter en conta opinións distintas á propia con sensibilidade e espírito crítico; de expresaraxeitadamente –en fondo e forma– as propias ideas e emocións, e de aceptar e realizar críticas con espíritoconstrutivo.As actividades da unidade inclúen gran variedade de cuestións que estimulan as habilidades para representarsementalmente, interpretar e comprender a realidade das manifestacións da enerxía, e organizar e autorregular ocoñecemento e a acción dotándoos de coherencia. Ao mesmo tempo, desenvólvense destrezas lingüísticas ao definirconceptos, identificar conceptos mal clasificados, redactar respostas breves, clasificar como verdadeiro ou falso,etcétera.A actividade de Lapis e rato (páxina 192) ofrece información para visitar distintas páxinas Web sobre a enerxía, assúas manifestacións e as súas fontes, que permiten comprender e utilizar diferentes recursos lingüísticos, así comoaprender a escribir textos sinxelos en diferentes linguas e utilizar esas linguas en contextos comunicativos de usocotián.A descrición dos principais conceptos ao longo da unidade amósase salientada en recadros e, xunto coa actividadeResume e ordena as túas ideas (páxina 192), pretende estruturar o coñecemento dos nosos alumnos ealumnas sobre diversos fenómenos relacionados coa enerxía, como a capacidade dos sistemas materiais paraproducir interaccións entre os seus elementos que proporcionan transformacións ou cambios e coas fontes deenerxía, as súas vantaxes e inconvenientes e fomentar neles a habilidade para extraer a información esencial trasa lectura da unidade.O texto científico da actividade A Ciencia explícanos o mundo (páxina 197), xunto coa cuestión que se expón aofinal, está enfocado a desenvolver a comprensión lectora. A bibliografía que se mostra en Libros que te podenaxudar (páxina 197) é unha mostra de libros de divulgación da Ciencia para mozos que pretende estimular o pracerpola lectura para que os nosos alumnos e alumnas gocen lendo e expresándose de forma oral e escrita.Competencia matemáticaEsta competencia cobra realidade e sentido na medida en que os elementos e razoamentos matemáticos básicosson utilizados no estudo da enerxía para afrontar e dar explicación a aquelas situacións que o precisan:• Realización de medidas e análise de datos que permitan deseñar experiencias encamiñadas a comprobar as sucesivastransformacións da enerxía.• Interpretación de debuxos e esquemas que permitan comprender o funcionamento de diversas centrais enerxéticas.• Análise dos elementos que interveñen na arquitectura bioclimática e interpretación de esquemas que mostran aorientación e as características dunha casa ecolóxica.• Interpretación de diagramas e gráficas sobre o consumo de distintas fontes de enerxía.• Interpretación de diagramas e gráficas que permitan valorar as consecuencias ambientais do incremento de emisiónsde CO 2 e a súa relación co aumento do efecto invernadoiro e o cambio climático.• Toma de datos e realización de medidas para construír un modelo de muíño eólico.Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físicoAs actividades Observa e experimenta (páxina 193) e Resolve o problema (páxina 195) permiten o desenvolvementodesta competencia, que fai posible identificar preguntas ou problemas e obter conclusións baseadas en probas,coa finalidade de comprender as sucesivas transformacións entre a enerxía cinética e a enerxía potencial e ascaracterísticas das distintas fontes de enerxía, as súas vantaxes e inconvenientes.O feito de coñecer que os tipos de enerxía se manifestan nas transformacións, que os distintos nomes que recibe aenerxía non son máis que consecuencia dos cambios que provoca ou os fenómenos aos que se asocia, implica ahabilidade progresiva para poñer en práctica os procesos de indagación científica: realizar observacións directas e