Juan Eduardo Panadero Cuartero (coord.) Aurora Lozano Montero ...

PROGRAMACIÓN 21Tratamento da información e competencia dixitalA ilustración desta unidade é unha parte esencial da información necesaria para o estudo da célula e a comprensióndos fenómenos biolóxicos implicados nas funcións de nutrición: seccións, detalles ampliados, vistas de frenteou de perfil e modelos a escala esixen de destrezas de razoamento para analizar a información que proporcionan osdebuxos, relacionala, sintetizala e facer deducións dos distintos niveis de complexidade.As actividades Recoñécelo? e Que falta? (páxina 30) precisan o dominio de linguaxes específicas básicas (textual,numérica, icónica, visual e gráfica) e das súas pautas de decodificación e transferencia, así como a aplicacióndos diferentes tipos de información, as súas fontes, as súas posibilidades e a súa localización, en distintas situaciónse contextos.Observar preparacións microscópicas, calcular o número de aumentos e o tamaño real dun obxecto microscópico eanalizar a interdependencia entre un factor abiótico (a luz) e a produción de amidón nas follas dunha planta duranteo proceso de fotosíntese, esixe ser competente na xestión e procesado de información abundante e complexa, naresolución de problemas reais e no traballo en contornos colaborativos.A actividade Lapis e rato (páxina 26) inclúe os enderezos de determinadas páxinas web sobre as técnicas microscópicase a organización microscópica dos seres vivos e os sitios onde se poden descargar esquemas, gráficos etáboas sobre a nutrición autótrofa das plantas e os tipos de nutrición heterótrofa animal. Esta actividade está dirixidaao desenvolvemento da competencia dixital, estimulando o manexo de estratexias para identificar e resolverproblemas de hardware e de software e aproveitar e analizar criticamente a información proporcionada.Competencia social e cidadáA actividade Lazos coa Historia da Ciencia (páxina 13) amosa a época en que viviron os homes e mulleres dedicadosá actividade científica e os momentos en que tiveron lugar os grandes descubrimentos científicos relacionadosco xeito de se producir a invención do microscopio, os descubrimentos das primeiras células e os principios dateoría celular.A actividade A Ciencia explícanos o mundo (páxina 31) fai referencia a que non é indispensable ser experto biólogopara ser naturalista; basta con ter amor á natureza e curiosidade polo mundo que nos arrodea. En coherenciacoas habilidades e destrezas relacionadas ata aquí, son parte desta competencia básica as actitudes que pretendedesenvolver a actividade Ti decides (páxina 31), que tratan de resaltar que a primeira cousa, e a máis importante,que debe aprender un naturalista, é un código de conduta: debe lembrar o privilexio que significa vivir neste mundo,por iso mesmo debe tratalo con cortesía e respecto.Competencia cultural e artísticaAs ilustracións que amosan a estrutura e a función das células procariotas e eucariotas, o funcionamento do microscopioóptico, a organización en tecidos, órganos e sistemas dos seres pluricelulares, a nutrición autótrofa vexetal e,en especial, o fenómeno da fotosíntese, os tipos de nutrición heterótrofa animal e as características, funcionamentoe tipos de sistemas dixestivos, circulatorios e respiratorios, contribúen ao desenvolvemento desta competencia.A utilización destas imaxes como fonte de enriquecemento e gozo precisa poñer en funcionamento a iniciativa, aimaxinación e a creatividade ao percibir e enriquecerse con diferentes realidades do mundo da arte e da cultura.Competencia para aprender a aprenderAs actividades Comproba... e Compara... tratan de adaptar os principios ou teorías xerais ás condicións particularesdo seu contorno e capacitan os alumnos e alumnas para describir novas observacións, ordenalas, agrupalas, clasificalas,identificar semellanzas e diferenzas, planificalas, etcétera.Actividades como Pensa (páxina 14), Observa e experimenta (páxina 27), Exercita a túa memoria (páxina28), Aplica o teu coñecemento (páxina 28) e Resolve o problema (páxina 29), permiten ser consciente do quese sabe e do que é necesario aprender. Ao mesmo tempo, implican a curiosidade de suxerir preguntas, identificare manexar a diversidade de respostas posibles ante unha mesma situación ou problema utilizando diversasestratexias e metodoloxías que permitan afrontar a toma de decisións, racional e criticamente, coa informacióndispoñible.Onde está o mentireiro?, Non caias na trampa!, Que falta? e Recoñécelo? (páxina 30) son actividades quedesenvolven habilidades para obter información –xa sexa individualmente ou en colaboración– e, moi especialmente,para transformala en coñecemento propio, relacionando e integrando a nova información cos coñecementos previose coa propia experiencia persoal e sabendo aplicar os novos coñecementos e capacidades en situacións semellantese contextos diversos.