Juan Eduardo Panadero Cuartero (coord.) Aurora Lozano Montero ...

20 PROGRAMACIÓNcionamento do microscopio óptico, a organización en tecidos, órganos e sistemas dos seres pluricelulares, a nutriciónautótrofa vexetal e, en especial, o fenómeno da fotosíntese, os tipos de nutrición heterótrofa animal e as características,funcionamento e tipos de sistemas dixestivos, circulatorios e respiratorios e fomentar neles a habilidadepara extraer a información esencial tras a lectura da Unidade.O texto científico da actividade A Ciencia explícanos o mundo (páxina 31), xunto coa cuestión que se suxire aofinal, está enfocado a desenvolver a comprensión lectora. A bibliografía que amosa Libros que te poden axudar(páxina 31) é unha mostra de libros de divulgación da Ciencia para adolescentes que pretende estimular o pracerpola lectura para que os nosos alumnos e alumnas gocen lendo e expresándose de maneira oral e escrita.Competencia matemáticaEsta competencia cobra realidade e sentido na medida en que os elementos e razoamentos matemáticos básicosson utilizados no estudo microscópico das células e tecidos e dos órganos e sistemas encargados das funcións denutrición, para enfrontarse e dar explicación a aquelas situacións que os precisan:• Cálculo dos aumentos totais do microscopio óptico e aplicación dos coñecementos adquiridos sobre microscopíapara calcular o tamaño real dun microorganismo a partir dos datos que proporciona o seu tamaño aparente e onúmero de aumentos utilizados para a súa observación.• Representación e interpretación da realidade a partir da información dispoñible para a confección de maquetas edebuxos a escala que axuden a comprender o fenómeno da fotosíntese, así como a anatomía e o funcionamentodos diferentes órganos e sistemas implicados na nutrición heterótrofa.• Análise da interdependencia entre un factor abiótico (a luz) e a produción de amidón nas plantas e deseño deexperiencias e investigacións que traten de comprobala.• Interpretación de gráficas que permiten deducir a actividade biolóxica da levadura, Saccharomices cerevisiae, noproceso de fermentación do mosto da uva.• Comparación do tamaño do intestino en distintos animais vertebrados.• Representación do proceso dixestivo dos ruminantes mediante esquemas e frechas que indican o sentido e adirección en que se desprazan os alimentos a través dos distintos compartimentos do estómago.• Representación do proceso da respiración branquial dos peixes óseos mediante esquemas e frechas que indicano sentido e a dirección en que se desprazan a auga, o osíxeno e o dióxido de carbono a través das laminiñas branquiais.Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físicoAs actividades Comproba en que lugar da célula eucariota se almacena a información (páxina11), Comparaa célula eucariota cunha fábrica (páxina12), Comproba como podemos utilizar o microscopio para observarcélulas e microorganismos invisibles a simple vista (páxina 14), Pensa... (páxina 14), Compara o tamañodo intestino en distintos animais vertebrados (páxina 22), Observa e experimenta (páxina 27) e Resolveo problema (páxina 29) permiten o desenvolvemento desta competencia, que fai posible identificar preguntas ouproblemas e obter conclusións baseadas en probas, coa finalidade de comprender que a célula constitúe a unidadeestrutural e funcional de todos os seres vivos, que a estrutura e o funcionamiento dunha célula eucariota son semellantesao dunha fábrica en miniatura, que o microscopio nos permite observar células e microorganismos invisiblesa simple vista, así como a natureza da anatomía e o funcionamento dos sistemas implicados nas funcións de nutriciónautótrofa e heterótrofa.O feito de coñecer en que lugar da célula se almacena a información xenética, describir a morfoloxía e a funcióndos orgánulos celulares responsables do metabolismo, aprender o funcionamento do microscopio e o uso das técnicasmicroscópicas, distinguir os distintos sistemas implicados nas funcións de nutrición, describir os elementosque interveñen na nutrición autótrofa das plantas e, en especial, os que se encargan de levar a cabo o proceso defotosíntese, comprender as diferenzas entre os distintos tipos de nutrición heterótrofa animal, explicar o funcionamentodos distintos tipos de sistemas dixestivos, respiratorios, circulatorios e excretores, implica a habilidade progresivapara poñer en práctica os procesos de indagación científica: realizar observacións directas e indirectas dediversos fenómenos microscópicos, formular preguntas; localizar, obter, analizar e representar información cualitativae cuantitativa sobre as causas do distinto tamaño do intestino en distintos animais vertebrados, as diferenzasentre os sistemas circulatorios abertos e pechados, os tipos de respiración en ambientes acuáticos e terrestres, erealizar predicións e inferencias sobre a interdependencia entre un factor abiótico (a luz) e a produción de amidónnas plantas.A axeitada percepción do espazo físico en que se desenvolve a actividade humana, así como a habilidade para interactuarco espazo circundante, ponse de manifesto ao estudar os principios do naturalista na actividade A cienciaexplícanos o mundo (páxina 31) e os códigos de conduta do naturalista na actividade Ti decides (páxina 31).