Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nazwy ulic i liczba posesji w Nowej Warszawie<br />
Liczba posesji<br />
Ulica<br />
w 1510 r. w 1544 r.<br />
T abela 3<br />
Kartoteka posesji<br />
w drugiej połowie XVI w.<br />
1. Circulus 57 59 59 Rynek<br />
2. PI. Fretensis 15 17 17 Freta<br />
3. PI. Zacrocimensis 25 35 36 Zakroczymska<br />
4. Tylna zabudowa<br />
ul. Zakroczymskiej<br />
- 12 25 ><br />
5. PI. Collateralis<br />
Zacrocimensis<br />
13 = Piekarska?<br />
14<br />
14 ?<br />
6. PI. Textorum 4 = Tylna?<br />
6<br />
8 Tkaczy<br />
7. PI. Rybicka 11 12 12<br />
8. Tylna za Rynkiem<br />
od strony Wisły<br />
- 8 15<br />
9. PI. Sutorum - 13 13 Szewcka<br />
10. PI. Figulorum - 6 13 Garncarska<br />
(Zduńska)<br />
11. PI. Morgowska - 26 30<br />
12. PI. Vistulam versus - 4 8 Ku Wiśle<br />
13. PL Przeczna - 4 12<br />
14. W Rynku koło ratusza<br />
domki<br />
- 8 12<br />
Razem 125 224 274<br />
Rybaki 47 80 86<br />
W osadę m iejską przekształca się również w X V II wieku wieś Praga, gdzie od lat skupiał<br />
się handel drewnem i zbożem. W alory gospodarcze Pragi doceniał przybyw ający często<br />
do W arszawy kanclerz wielki koronny J a n Zamoyski. W 1583 roku odkupuje tę wieś od Ja n a<br />
Praskiego i w tym sam ym roku sprzedaje Pragę biskupowi kam ienieckiem u Marcinowi<br />
Białobrzeskiemu, ale za sześć innych wsi. W czasach Białobrzeskiego P rag a staje się osadą.<br />
Jako „oppidum ” wzm iankowana jest w 1620 roku, jakkolwiek lokacja n a praw ie chełm ińskim<br />
nastąpi dopiero w 1648 r . 56<br />
Przypuszczalny obraz kartograficzny zagospodarowania tych terenów w końcu X V I<br />
wieku opracował J . H um nicki opierając się na analizie planów osiemnastowiecznych oraz<br />
przekazów ikonograficznych z X V I-X V II w.<br />
W drugiej połowie X V I w. skrystalizow ał się nowy układ stosunków własnościowych<br />
odpowiadający przekształceniu się W arszawy w siedzibę władz centralnych państw a. Nieznaczn<br />
y dotąd odsetek posesji szlacheckich wzrósł kilkakrotnie w w yniku skupu parcel m ieszczańskich<br />
przez szlachtę i m agnaterię związaną z dworem królewskim i ówczesnym aparatem<br />
państw owym , zjeżdżającą do W arszaw y w okresach pobytów królewskich i odbyw ających<br />
się tu sejmów. W tym czasie byli to głównie mazowieccy dostojnicy świeccy i duchowni.<br />
W ich posiadanie przeszły przede w szystkim obszerniejsze posesje przedm iejskie mieszczan,<br />
usytuow ane na przedm ieściu południowym, wzdłuż dróg dojazdowych do zam ku i na wolskie<br />
66 T. Wyderkowa, Dzieje Pragi, s. 139.<br />
131<br />
http://rcin.org.pl
Change language