mazowsze

wości (zgrupowań), których nazwa jest identyczna z tym członem. Na przykład Rudno =
Rudno Bystre*, Rudno Czachy Stare*, Rudno Janowięta*, Rudno Jeziorowe (w powiecie
przasnyskim); Bieliny = Bieliny Małe, Bieliny Myślachowice (w powiecie bialskim). Jeżeli
istniała nazwa o treści szerszej, która obejmowała wszystkie zgrupowane miejscowości, to
oczywiście wykorzystaliśmy ją dla określenia tego zgrupowania, np. Mężenino Wierzch Olszanka
= Mężenino Stare*, Mężenino Nowe* (w powiecie zambrowskim).
W innych wypadkach nazwą zgrupowania została nazwa jednej z połączonych osad.
Wybieraliśmy nazwę miejscowości o lokalizacji pewnej, a w razie jej braku tę nazwę szesnastowieczną,
która przetrwała najdłużej, albo tę, która odpowiada największej miejscowości.
Na przykład Rokitnica Wielka = R. Bogufały*, R. Marcinki*, R. Miłeska*, R. Wielka,
R. Zarzecze*, Rokitnica (w powiecie bialskim). Ta zasada odnosi się, rzecz jasna, także do
tych wypadków, kiedy brak wspólnego członu w nazwach miejscowości zgrupowanych. Na
przykład Bońkowa Wieś = Bońkowa Wieś, Pisarskie*, Rzyśka* (Rzyśkowa Wieś), Palczew —
część (w powiecie wareckim). Nazwa zgrupowania, które zostało oznaczone w miejscu osady
już zaginionej ale znanej z dawniejszych map, jest opatrzona krzyżykiem, np. Kurzątki+ =
K. Mierki*, K. Strachomiry* (powiat kolneński).
Zadaniem indeksu jest m.in. podanie bliższego wyjaśnienia wtedy, kiedy miejscowości
oznaczone w jednym zgrupowaniu należały do różnych parafii lub powiatów; mapa określa
ten fakt tylko ogólnikowo, dopiero indeks precyzuje, które miejscowości do jakich jednostek
administracyjnych należą. Na przykład Przydanowo = Drewno wo P., Konarze P., nurski,
par. Nur; Łętowo Dmochy*, Łętowo Godlewo*, Łętowo Kalinowo*, nurski, par. Czyżewo
Kośc., Drewnowo Konarze.
Jeżeli dwie sąsiednie miejscowości, które znamy tylko pod jednakową nazwą (np. zapisane
jako Dzierżanowo dwoje, albo Ciemne Zaręby, altera Ciemne Zaręby), nie dały się zlokalizować
oddzielnie, oznaczonemu na mapie zgrupowaniu odpowiada w indeksie zapis typu Dzierżanowo
X2. Wyjątkowo zdarzają się przykłady liczniejsze: Nieździno x3, Korytowo x4,
Sarnowo x5 (wszystkie miejscowości w .powiecie wyszogrodzkim).
Jeżeli osada szesnastowieczna może być zidentyfikowana hipotetycznie
z niejedną dzisiejszą miejscowością, a każda z tych identyfikacji jest równie prawdopodobna,
na mapie przyjęliśmy jedną z tych możliwości jako lokalizację przybliżoną, a w indeksie
przedstawiliśmy wszystkie dopuszczalne rozwiązania (na pierwszym miejscu spośród
osad dzisiejszych wymieniono tę, z którą zidentyfikowano dawną miejscowość na mapie).
Na przykład Białe Pieczonki*, Białe Giezki, albo Białe Ghorasze, albo Białe Figle, albo Białe
Papieże (powiat nurski).
Podobnie postępowaliśmy wtedy, kiedy zachodziła niepewność identyfikacji kilku miejscowości
dawnych z równą liczbą miejscowości obecnych. Wówczas na mapie obok znaków osad
(w tym wypadku znaki lokalizacji pewnej) przyjęliśmy nazwy jednakowe, czyli stanowiące
wspólny człon nazw indywidualnych, i opatrzyliśmy je rzymskimi cyframi, a w indeksie
zestawiliśmy nazwy szesnastowieczne oraz nazwy dzisiejsze (te ostatnie w kolejności zgodnej
z oznaczeniami cyfrowymi). Na przykład Kutyłowo I, II, I I I = K.' Bliższe*, K. Dalsze*,
K. Średnie*, Złotki Stara Wieś, Złotki Przeczki, Złotki Pułapki (powiat nurski). Analogicznie
przedstawia się rozwiązanie identyfikacji niepewnej kilku miejscowości dawnych z mniejszą
liczbą miejscowości obecnych; różnicę stanowią zgrupowania znaków, w sumie bowiem powinno
być na mapie tyle znaków, ile jest miejscowości szesnastowiecznych. W indeksie odpowiada
temu np. taki zapis: Otwocko I, I I = O. CałoWańskie, O. Duckie, O. Zbroszek,
Otwock Wielki, Otwock Mały (powiat czerski).
Do wyjątków należy identyfikacja niepewna kilku miejscowości dawnych z większą liczbą
miejscowości dzisiejszych. Osady dawne oznaczyliśmy na mapie w niektórych dzisiejszych
(jako zlokalizowane w przybliżeniu) i przyjęliśmy jednakowe nazwy zróżnicowane cyframi;
w indeksie spośród nazw dzisiejszych najpierw wymieniliśmy użyte do lokalizacji. Na przykład
Zawisty Zuzałka I, II, III, Zawisty Dworaki, axbo Zawisty Piotrowice, albo Zawisty Koziany,
albo Zawisty Kruki, albo Zawisty Króle, albo Zawisty Wity (powiat nurski).
Oprócz wszystkich osad oznaczonych na mapie indeks zawiera także nazwy miejscowości
niezlokalizowanych, które wyróżniliśmy dwiema gwiazdkami, np. Chodziszewo**
71
http://rcin.org.pl