PrzeglÄ daj publikacjÄ
PrzeglÄ daj publikacjÄ
PrzeglÄ daj publikacjÄ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
¿e kolejne roczniki dysponuj¹ gotowymi rozwi¹zaniami,<br />
co stawia pod znakiem zapytania<br />
celowoœæ przeprowadzania takich sprawdzianów.<br />
Z tych w³aœnie wzglêdów wiêkszoœæ nauczycieli<br />
konstruuje w³asne testy. Tworzenie ka¿-<br />
dego testu, wywo³uje na ogó³ u nauczycieli<br />
wiele w¹tpliwoœci. Poni¿ej podam moje interpretacje<br />
niektórych z nich.<br />
Ö<br />
Czemu służą testy?<br />
Pierwsz¹ narzucaj¹c¹ siêodpowiedzi¹<br />
jest, ¿e s³u¿¹ one sprawdzeniu wiedzy, b¹dŸ<br />
umiejêtnoœci ucznia. Celowoœæ testowania jest<br />
jednak g³êbsza i bardziej z³o¿ona. Przede wszystkim<br />
testy stanowi¹ integraln¹ czêœæ procesu nauczania<br />
i s¹ z nim tak dalece z³¹czone, ¿e<br />
nie sposób rozpatrywaæ ich indywidualnie.<br />
St¹d typ i zakres testu wp³ywa na metody i program<br />
nauczania, co ma miejsce w przypadku<br />
egzaminów pañstwowych – jak matura, egzaminywstêpnenastudia,czyegzaminytypuFCE,<br />
CAE itp. I odwrotnie. Zakres materia³u, który<br />
podlega sprawdzeniu, wyznacza pewne okreœlonerodzajetestówi,cooczywiste,ichzakres.<br />
Najogólniej cele testów mo¿na podzieliæ<br />
na dwie grupy:<br />
Ö te, które s³u¿¹ nauczycielowi,<br />
Ö te, które s³u¿¹ uczniom.<br />
Rozpocznijmy od przeanalizowania korzyœci,<br />
jakie odnosz¹ nauczyciele. Przede wszystkim<br />
mog¹ oni zidentyfikowaæ te zagadnienia,<br />
które stwarzaj¹ problemy, odnosz¹ce siêzarówno<br />
do poziomu grupy, jak i do indywidualnych<br />
uczniów. Bez tego niemo¿liwe by³oby podjêcie<br />
dzia³añ zaradczych w postaci ponownego wyjaœnienia<br />
danej kwestii, usystematyzowania posiadanej<br />
przez uczniów wiedzy czy umo¿liwienie<br />
im dodatkowego przeæwiczenia partii materia³u<br />
sprawiaj¹cej trudnoœci.<br />
Ponadto, opieraj¹c siêna wynikach testu,<br />
nauczyciel jest w stanie okreœliæ wartoœæ<br />
programu zawartego w podrêczniku, a tak¿e<br />
stosowanych przez siebie metod i materia³ów.<br />
Niekiedy zdarza siê, ¿e podrêcznik nie k³adzie<br />
dostatecznego nacisku na te zagadnienia, które<br />
uczniom z danego kraju mog¹ sprawiaæ trudnoœci.<br />
Bywa te¿ tak, ¿e pewne kategorie zostaj¹<br />
z jakiejœ przyczyny pominiête. Po przeanalizowaniu<br />
wyników, test mo¿e pos³u¿yæ nauczycielowi<br />
do takiego zmodyfikowania procesu nauczania,<br />
aby uczniowie odnosili mo¿liwie najwiêksze<br />
korzyœci. Z wielu wzglêdów lekcje jêzyków<br />
s¹ czêsto adresowane do grupy uczniów<br />
,,œrednich’’, podczas gdy mo¿liwoœci osób nie<br />
mieszcz¹cych siêw tej grupie nie s¹ brane pod<br />
uwagê. Test pozwala okreœliæ, którzy to uczniowie,<br />
jak dalece wykraczaj¹ poza przyjêty standard<br />
i co mo¿na dla nich zrobiæ.<br />
Wspomniane na pocz¹tku sprawdzenie<br />
indywidualnych umiejêtnoœci ucznia jest korzystne<br />
tak¿e dla niego samego. W przypadku uzyskania<br />
oceny pozytywnej, uczeñ ma poczucie<br />
odniesionego sukcesu, co znacz¹co wp³ywa na<br />
podniesienie jego motywacji do dalszej nauki.<br />
Natomiast, b³êdy poprawione w teœcie pozwalaj¹<br />
uczniowi lepiej je sobie uœwiadomiæ i unikaæ<br />
ich w przysz³oœci, co przyœpiesza proces<br />
uczenia siê. Nale¿y wiêc uczniom wyjaœniæ, ¿e<br />
oprócz aspektów negatywnych w postaci stresu<br />
czy rozczarowania, testy maj¹ tak¿e dodatnie<br />
strony w postaci wspomagania procesu nauczania.<br />
Ö<br />
Kryteria oceny testów<br />
Kryteria oceny testów s¹ wa¿nym miernikiem<br />
ich jakoœci. Pomagaj¹ ponadto unikaæ<br />
b³êdów i s¹ pomocne w tworzeniu zarówno<br />
krótkich kartkówek, jak i powa¿nych egzaminów.<br />
Zas³uguj¹ na szczególn¹ uwagê, gdy¿ nazbyt<br />
czêsto spotykamy siê ze sprawdzianami<br />
obarczonymi powa¿nymi b³êdami.<br />
Po pierwsze, nale¿y pamiêtaæ, ¿e ka¿dy<br />
test powinien sprawdzać tylko to, co zakładamy,<br />
że będzie sprawdzać i nic ponadto. Uk³adaj¹c<br />
test, musimy mieæ na wzglêdzie, ¿e jest on<br />
narzêdziem, okreœlaj¹cym stopieñ opanowania<br />
danej sprawnoœci lub zakresu materia³u. Je¿eli<br />
odwo³uje siêon do wiedzy z innych dziedzin,<br />
przestaje we w³aœciwy sposób spe³niaæ swoje<br />
zadanie. Tematy wypracowañ wymagaj¹ce znajomoœci<br />
historii czy geografii faworyzuj¹ jednych<br />
uczniów, sprawiaj¹c zarazem, ¿e osoby<br />
maj¹ce mniej informacji z tych przedmiotów<br />
napisz¹ s³absze prace.<br />
Kolejnym, i najwa¿niejszym chyba, kryterium<br />
oceny testu jest jego rzetelność, jako<br />
sposobu sprawdzania zasobu wiadomoœci. Wielu<br />
nauczycieli traktuje testy jako niezawodny<br />
16
Change language