PrzeglÄ daj publikację

Ö
Czynniki
przemawiające za
stosowaniem metody
komunikacyjnej
1. Ograniczenia metody tradycyjnej
Najwa¿niejszym argumentem przemawiaj¹cym
za wy¿szoœci¹ nauczania metod¹ komunikacyjn¹
wydaj¹ siê byæ problemy zwi¹zane
z tradycyjnym nauczaniem, opartym na nauczaniu
kodu jêzykowego. Stern (1922: 179) wyró¿nia
tutaj trzy zasadnicze problemy:
1.1. Trudno jest uczyæ siê w sposób linearny
oderwanych od siebie struktur jêzykowych i nastêpnie
sk³adaæ je, gdy maj¹ byæ u¿yte w ¿ywym
jêzyku,
1.2. Ca³y system jêzyka obcego jest niezmiernie
skomplikowany. Z tego powodu jest zbyt
trudny, aby nauczyæ siê go wy³¹cznie z opisu
regu³ gramatycznych.
1.3. Istnieje problem z wykorzystaniem wiadomoœci
nauczonych w klasie w warunkach autentycznego
wykorzystania jêzyka.
Krashen (1985) uwa¿a, ¿e æwiczenia komunikacyjne
zachêcaj¹ do podœwiadomego,
wed³ug niego skuteczniejszego, u¿ycia jêzyka.
Skoro komunikowanie siê jest oparte na przekazaniu
informacji i znaczenia, a nie kodu jêzykowego,
jakiekolwiek uczenie siê, które ma wówczas
miejsce, jest podœwiadome. Warunek ten
nie mo¿e byæ jednak spe³niony gdy wiêkszoœæ
æwiczeñ jest skierowanych na to, co mo¿e byæ
œwiadomie opanowane przez ucznia.
2. Replikowanie warunków naturalnych w klasie
Metoda komunikacyjna polega na regularnym
używaniu jêzyka obcego, a nie formalnym
studiowaniu jego kodu. Regularnie æwiczony
jêzyk w metodzie komunikacyjnej jest
ci¹g³ym przygotowywaniem siê do u¿ycia tego
jêzyka w sytuacji, gdy naprawdê zajdzie taka
potrzeba. Je¿eli jêzyk obcy jest przedstawiany
uczniom wy³¹cznie w formie æwiczeñ gramatycznych,
leksykalnych i powtarzania odpowiednich
funkcji, uczeñ nigdy nie dostrze¿e jego
totalnoœci i powi¹zania pomiêdzy poszczególnymi
systemami.
Metoda komunikacyjna umo¿liwia kontakt
z różnymi u¿ytkownikami jêzyka obcego.
Oprócz s³yszenia w³asnych kolegów mówi¹cych
w jêzyku obcym w trakcie æwiczeñ w parach
i grupach, uczeñ s³ucha nagranych taœm, audycji
telewizyjnych (np. CNN) czy radiowych (np.
BBC). Ma wówczas mo¿liwoœæ us³yszenia ró¿-
nych akcentów, g³osów czy dialektów jêzykowych,
a zatem poszerzenia swojej wiedzy o nauczanym
jêzyku.
Metoda komunikacyjna wykorzystuje
autentyczne materiały (np. mapy, rozk³ady jazdy,
bilety, opakowania po produktach spo¿ywczych,
przewodniki itp.) jako pomoce dydaktyczne.
Dziêki temu, uczniowie ju¿ w klasie s¹
przygotowywani do odbierania informacji,
z którymi mog¹ siê spotkaæ w autentycznej
sytuacji.
Bezpoœrednie eksponowanie ucznia na
jêzyk obcy umo¿liwia mu tak¿e nawi¹zanie osobistego
kontaktu z jêzykiem obcym. Osoba nauczana
metod¹ komunikacyjn¹ nawet po rocznym/dwuletnim
nauczaniu jêzyka, nie bêdzie
siê ba³a zabraæ g³osu w tym jêzyku i umiejêtnie
uzyska/przeka¿e zamierzone informacje, gdy
znajdzie siê w towarzystwie rodzimego u¿ytkownika
jêzyka. To uczenie siê w dzia³aniu,
a przy tym wyrabianie osobistego pogl¹du dotycz¹cego
reakcji odbiorcy na wypowiedŸ
ucznia b¹dŸ otoczki kulturowej czy wreszcie
u¿ytego rejestru, pomaga uczniowi, bardziej
ni¿ inne metody, wyrobiæ swój osobisty zwi¹zek
z jêzykiem. Zapraszanie na lekcje konwersacji
cudzoziemców pos³uguj¹cych siê p³ynnie
nauczanym jêzykiem mo¿e odnieœæ podobny
efekt.
3. Atrakcyjnoœæ zajêæ
Lekcje prowadzone metod¹ komunikacyjn¹
s¹ niekonwencjonalne, a przez to ciekawsze
od tradycyjnego nauczania. Poni¿ej przedstawiam
wykaz typowych czynnoœci komunikacyjnych,
które charakteryzuj¹ nauczanie omawian¹
metod¹ wraz z krótkim uzasadnieniem.
3.1. U¿ywanie jêzyka obcego jako jêzyka organizacji
procesu nauczania
Ö interakcja nauczyciel-uczeñ (np. pytanie i wyjaœnianie
powodu nieobecnoœci na klasówce.
3.2. Inne, rutynowe czynnoœci prowadzone
przez nauczyciela w jêzyku obcym:
Ö wyjaœnianie gramatycznych, leksykalnych, fonetycznych
i kulturowych zagadnieñ.
Ö przekazywanie poleceñ do æwiczeñ.
53