PrzeglÄ daj publikacjÄ
PrzeglÄ daj publikacjÄ
PrzeglÄ daj publikacjÄ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
³êdy s¹ ignorowane. Je¿eli zaœ nie jest, wówczas<br />
nauczyciel b¹dŸ uczniowie poprawiaj¹ za<br />
pomoc¹ tzw. ekspansji. Na przyk³ad, gdy na<br />
pytanie What did you have for breakfast? uczeñ<br />
odpowiada I have cornflakes, nauczyciel powtarza<br />
wypowiedŸ ucznia, jednoczeœnie j¹ rozwijaj¹c<br />
i u¿ywaj¹c poprawnej formy: Oh, I see, you<br />
had cornflakes.<br />
7. W metodzie komunikacyjnej zmienia siê tradycyjnie<br />
postrzegana rola nauczyciela. Nauczyciel<br />
ju¿ nie jest osob¹ centraln¹, jedynym dostawc¹<br />
informacji ex-cathedra. W metodzie komunikacyjnej<br />
nauczyciel jest pomocnikiem, którego<br />
rola polega na wyborze tematu, wyborze<br />
æwiczeñ do rozwijania sprawnoœci mówienia,<br />
pomagania i monitorowania procesu przyswajania<br />
jêzyka obcego.<br />
8. W zwi¹zku ze zmian¹ roli nauczyciela, zajêcia<br />
w klasie s¹ czêsto przeprowadzane w parach<br />
i w ma³ych grupach.<br />
9. Typowe æwiczenia komunikacyjne stosowane<br />
na lekcjach to takie, w których uczniowie<br />
musz¹ pokonaæ lukę informacyjną b¹dŸ rozwiązać<br />
podany przez nauczyciela problem. Na<br />
przyk³ad, uczniowie otrzymuj¹ autentyczne rozk³ady<br />
jazdy, mapy i ich zadaniem jest ustalenie<br />
najbardziej ekonomicznego sposóbu dotarcia<br />
do jakiejœ miejscowoœci w okreœlonym czasie.<br />
10. Wykonuj¹c æwiczenia komunikacyjne,<br />
uczeñ czêsto korzysta ze strategii komunikacyjnych.<br />
Mo¿e on opisaæ to, co chce powiedzieæ,<br />
przekazaæ znaczenie s³owa za pomoc¹ gestów<br />
lub po prostu spytaæ o nie nauczyciela. Nauczyciel<br />
nie tylko akceptuje u¿ywanie przez<br />
uczniów strategii komunikacyjnych, ale równie¿<br />
œwiadomie zachêca do ich stosowania.<br />
Ö<br />
Problemy<br />
związane z metodą<br />
komunikacyjną<br />
1. Fosylizacja b³êdów<br />
Najwiêkszym niebezpieczeñstwem zwi¹zanym<br />
z regularnym stosowaniem metody komunikacyjnej<br />
s¹ b³êdy uczniów. Poniewa¿ niepoprawne<br />
a zrozumia³e dla rozmówcy formy<br />
jêzykowe nie s¹ korygowane, uczeñ przyjmuje<br />
formê niepoprawn¹ za prawid³ow¹. Wówczas<br />
dochodzi do tzw. fosylizacji b³êdów, których<br />
wyplenienie bêdzie niezwykle trudne, o ile<br />
w ogóle mo¿liwe. Praktyka pokazuje, ¿e nawet<br />
gdy uczeñ zna w³aœciw¹ formê, w sytuacji nadmiernego<br />
rozluŸnienia b¹dŸ stresu, nadal bêdzie<br />
u¿ywa³ b³êdnych form.<br />
Druga spraw¹ zwi¹zan¹ z powstawaniem<br />
b³êdów jest fakt u¿ywania strategii komunikacyjnych.<br />
Mo¿na za³o¿yæ, ¿e strategie komunikacyjne<br />
polegaj¹ce na obejœciu u¿ycia wymaganej<br />
formy naturalnie przyczyniaj¹ siê do fosylizacji<br />
b³êdów. Je¿eli uczniowi uda siê raz pokonaæ<br />
w³asn¹ ignorancjê poprzez u¿ycie strategii<br />
komunikacyjnych, mo¿e on uwierzyæ w ich skutecznoœæ<br />
i tym samym nie zadaæ sobie trudu<br />
o odszukanie w³aœciwej formy.<br />
Kompetencja strategiczna, jedna z podstawowych<br />
w kompetencji komunikacyjnej (Canale<br />
i Swain, 1980), jest rozumiana jako posiadanie<br />
werbalnych i niewerbalnych strategii komunikacyjnych,<br />
które s¹ u¿ywane przy rekompensowaniu<br />
lukkomunikacyjnych spowodowanych niedostateczn¹<br />
znajomoœci¹ jêzyka obcego. W rezultacie,<br />
kompetencja strategiczna mo¿e spowodowaæ<br />
os³abienie motywacji ucznia do dalszego<br />
rozwoju jêzykowego, ucznia, który dziêki strategiom<br />
komunikacyjnym jest w stanie sobie poradziæ<br />
z niedostatkami w³asnej wiedzy jêzykowej.<br />
Co wiêcej, konsekwencje u¿ywania strategii<br />
komunikacyjnych i pope³niania b³êdów<br />
mog¹ byæ nieprzyjemne. Poniewa¿ rozmówca<br />
musi zainwestowaæ wiêcej wysi³ku i czasu w odkodowanie<br />
przekazanej komunikacyjnie informacji,<br />
tolerancja rodzimych u¿ytkowników jêzykanajegokaleczenieprzezucz¹cychsiêmo¿e<br />
byæ ograniczona. Biznesmen, politykczy naukowiec<br />
stosuj¹cy strategie komunikacyjne brzmi<br />
niepowa¿nie, a nawet na podstawie jego ograniczonoœci<br />
jêzykowej wysuwa siê wnioski o jego<br />
charakterze, pogl¹dach czy systemie wartoœci.<br />
2. Ograniczenia w stosowaniu metody komunikacyjnej<br />
ze wzglêdu na osobê nauczyciela<br />
Problemem dla nauczyciela polskiego<br />
zwi¹zanym ze stosowaniem podejœcia komunikacyjnego<br />
mo¿e byæ wymóg doskona³ej znajomoœci<br />
nauczanego jêzyka. Poniewa¿, jak wynika<br />
z metody, nauczyciel nie poprawia b³êdów<br />
uczniów, sam musi dostarczaæ bezb³êdnych informacji,<br />
aby stanowiæ dobry model do naœladowania.<br />
Rola pomocnika sprawia, ¿e powinien<br />
dostarczyæ uczniowi odpowiednich zwro-<br />
51
Change language