PrzeglÄ daj publikacjÄ
PrzeglÄ daj publikacjÄ
PrzeglÄ daj publikacjÄ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
uczniów, gdy¿ dotycz¹ ich samych. Jednoczeœnie<br />
przewa¿aj¹ nad sytuacj¹ rzeczywist¹ tym, ¿e<br />
s¹ mniej skomplikowane jêzykowo, podczas<br />
gdy ta pierwsza, oparta na bezpoœrednim i pod<br />
wzglêdem trudnoœci niestopniowanym wykorzystaniu<br />
jêzyka, mo¿e siê okazaædla ucznia<br />
zbyt przyt³aczaj¹ca.<br />
Ö<br />
Jak<br />
pokonać problemy<br />
wynikające z trudności ćwiczeń<br />
komunikacyjnych?<br />
Aby wykorzystywaææwiczenia komunikacyjne<br />
na wszystkich poziomach jêzykowych,<br />
Stern (1992: 199-201) proponuje przyjêcie nastêpuj¹cych<br />
kryteriów do ocenienia trudnoœci<br />
æwiczeñ komunikacyjnych.<br />
1. Kryterium przewidywalnoœci – nieprzewidywalnoœci<br />
Autentyczny dyskurs ró¿ni siê pod<br />
wzglêdem przewidywalnoœci. Rutynowe konwersacje,<br />
takie jak pozdrowienia, ¿yczenia czy<br />
ró¿ne formy grzecznoœciowe s¹ zwykle stereotypowe.<br />
Dziêki temu u¿yty w nich jêzyk jest, do<br />
pewnego stopnia, przewidywalny. Powoduje<br />
to, ¿e jêzyk standardowych wyra¿eñ jest ³atwiejszy<br />
i dlatego mo¿e byænauczany ju¿ w pocz¹tkowych<br />
etapach nauki. Wraz z wzrastaj¹c¹<br />
kompetencj¹ jêzykow¹ uczniów, wprowadzane<br />
æwiczenia komunikacyjne mog¹ ró¿niæ siê stopniem<br />
przewidywalnoœci, a tym samym odznaczaæsiê<br />
wiêksz¹ nieprzewidywalnoœci¹ dyskursu.<br />
2. Kryterium recepcji – produkcji<br />
Prawdziwa komunikacja jêzykowa zawiera<br />
w sobie jednoczesny udzia³ sprawnoœci<br />
receptywnych i produktywnych: s³uchamy i odpowiadamy,<br />
piszemy i czytamy. Jednak¿e ogólnie<br />
wiadomo, ¿e sprawnoœci orientowane na<br />
odbiór s¹ w wiêkszoœci postrzegane jako ³atwiejsze,<br />
ni¿ mówienie czy pisanie. W zwi¹zku<br />
z tym, w pocz¹tkowych fazach nauczania jêzyka<br />
powinno siê przyk³adaæwiêksz¹ wagê do tych<br />
æwiczeñ, w których sprawnoœci produktywne s¹<br />
ograniczone do minimum. Dobrym przyk³adem<br />
mog¹ tu byææwiczenia komunikacyjne typu<br />
,,udzielanie i wykonywanie poleceñ’’, omówione<br />
wczeœniej. W tych æwiczeniach, uczeñ demonstruje<br />
zrozumienie poprzez wykonanie jakiegoœ<br />
ruchu, narysowanie itp.<br />
3. Kryterium d³ugoœci wypowiedzi<br />
Jest kwesti¹ ogólnie wiadom¹, ¿e æwiczenia<br />
komunikacyjne wymagaj¹ce od uczniów<br />
d³ugich wypowiedzi s¹ trudniejsze. Podobnie<br />
rzecz siê ma z d³ugim tekstem przygotowanym<br />
do s³uchania. Dlatego, sugeruje siê, aby w pocz¹tkowych<br />
etapach nauki jêzyka nauczyciele<br />
u¿ywali krótkich nagrañ i korzystali z æwiczeñ<br />
wymagaj¹cych krótkich wypowiedzi ucznia.<br />
4. Kryterium wspierania kontekstem<br />
Æwiczenia komunikacyjne, które s¹ osadzone<br />
w kontekœcie, s¹ ³atwiejsze. £atwiej jest np.<br />
s³uchaæpoleceñ i rysowaæni¿ rysowaæpo wys³uchaniu<br />
wszystkich instrukcji. Zgodnie z tym,<br />
æwiczenia komunikacyjne oparte o ruch lub œrodki<br />
wizualne s¹ ³atwiejsze w przeprowadzeniu ni¿<br />
te, które bazuj¹ wy³¹cznie na informacji s³ownej.<br />
5. Kryterium jêzykowej trudnoœci przekazywanej<br />
treœci<br />
Je¿eli przekazywana komunikacyjnie<br />
treϾjest dla nich zbyt trudna, uczniowie niewiele<br />
skorzystaj¹ z lekcji. Trudnoœætreœci mo¿e<br />
polegaæna wyborze nieznanego uczniom s³ownictwa<br />
i struktur gramatycznych. W nagranym<br />
tekœcie trudnoœæmo¿e byæzwiêkszona poprzez<br />
s³uchanie wiêcej ni¿ jednego g³osu, w czytanym<br />
tekœcie poprzez koniecznoœæinterpretowania<br />
znaczenia tekstu ,,miêdzy wierszami’’. W celu<br />
zmniejszenia z³o¿onoœci jêzykowej przekazywanej<br />
treœci, warto jest unikaææwiczeñ komunikacyjnych<br />
opartych na takich tekstach, w klasach<br />
jêzykowo nieprzygotowanych do ich odbioru.<br />
6. Kryterium znajomoœci treœci<br />
Æwiczenia komunikacyjne, które s¹ oparte<br />
na treœciach znanych uczniom s¹ ³atwiejsze<br />
w przeprowadzeniu ni¿ te, które bazuj¹ na<br />
zupe³nie nowych tematach. Wa¿ne jest, aby<br />
w mniej zaawansowanych jêzykowo klasach<br />
dokonywaæwyboru æwiczeñ pod wzglêdem tematyki<br />
interesuj¹cej i ju¿ znanej uczniom.<br />
7. Kryterium jasnoœci przekazu<br />
£atwiej jest zrozumieæi wykonaææwiczenie<br />
komunikacyjne, je¿eli jest ono oparte<br />
o wyraŸne nagranie b¹dŸ czytelnie napisany<br />
56