PrzeglÄ daj publikację

polifonii jest ponadto wysoce skontekstualizowany
(high-context message). Wsród wszystkich,
obecnych funkcji jêzykowych bez w¹tpienia
przewa¿a funkcja referencyjna, co odzwierciedla
siê w u¿yciu odpowiednich formgramatycznych
i leksykalnych. Wiadomoœci (news) s¹
jednymz podstawowych gatunków medialnych.
Ich styl jest najczêœciej lapidarny i unika
sformu³owañ wartoœciuj¹cych. Aktualnie retoryka
agencji prasowych jest na ogó³ zbli¿ona
i zdominowana przez wzorce anglosaskie. Inn¹
cech¹ charakterystyczn¹ jest zwi¹zek z terminologi¹
i jêzykami specjalistycznymi, w szczególnoœci
z jêzykiem ekonomicznym i prawniczym.
Czasemwielkie agencje prasowe wydaj¹ specjalistyczne
glosariusze, przeznaczone dla dziennikarzy
i czytelników. Jako przyk³ad mo¿na podaæ
Reuters: Glossary of International & Financial
Terms, systematycznie wznawiany i aktualizowany.
Istniej¹ te¿ podrêczniki stylistyki dziennikarskiej
(np. El Pais, Libro de Estilo), definiuj¹ce
zasady redakcyjne i pryncypia etyczne.
W przypadku nauczyciela jêzyków
wspomniane wydawnictwa mog¹ byæ przydatnym
kompendium, u³atwiaj¹cym pracê z fragmentami
prasy lub programów telewizyjnych.
Podsumowuj¹c mo¿na stwierdziæ, ¿e
media we wspó³czesnym œwiecie zyska³y ju¿ tak
dalece posuniêt¹ autonomiê, ¿e zas³uguj¹ na
przyznanie imosobnego statutu w kszta³ceniu
ogólnymi w kszta³ceniu jêzykowym.
Ö
Techniki
negocjacji
W ostatnich latach pojawi³o siê wiele
opracowañ z zakresu szeroko pojêtej komunikacji.
Bez w¹tpienia jednymz aspektów wzbudzaj¹cymdu¿e
zainteresowanie s¹ techniki negocjacji.
Praktyka negocjacji przejawia siê szczególnie
w spo³eczeñstwach demokratycznych, gdzie
na co dzieñ œcieraj¹ siê odmienne interesy,
a wynikaj¹ce st¹d konflikty musz¹ byæ rozwi¹zywane,
zawsze gdy to jest mo¿liwe, bez uciekania
siê do wy¿szych instancji lub wymiaru
sprawiedliwoœci. Negocjacje s¹ te¿ bezpoœrednio
zwi¹zane ze œwiateminteresów, gdzie znajomoœæ
jêzyków jest ju¿ nie tylko umiejêtnoœci¹
u¿yteczn¹, ale zaczyna byæ postrzegana jako
oczywistoœæ. Równoczeœnie jednak, podrêczniki
do jêzyków maj¹ zwyczaj przedstawiaæ wyidealizowan¹
wizjê œwiata, woln¹ od sporów i konfliktów.
Nowsze opracowania z zakresu psychologii
spo³ecznej i komunikacji instytucjonalnej
(np. Waszkiewicz, 1997) rezygnuj¹ ju¿ z harmonijnej
wizji dzia³alnoœci ludzkiej i podkreœlaj¹
twórcz¹ i innowacyjn¹ rolê kryzysów. Mo¿-
na nawet powiedzieæ, ¿e obecnie obserwujemy
zmianê znaczenia rzeczownika kryzys. Zmianê
polegaj¹c¹ czêœciowo na powrocie do znaczenia
oryginalnego. W grece rzeczownik, krisis, pochodz¹cy
od czasownika krinein (‘oddzielaæ’,
‘wybieraæ’, ‘oceniaæ’), mia³ znaczyæ tyle co ‘wybór’
lub ‘prze³om’. Z tego samego pola leksykalnego
pochodz¹ tak¿e: kriterion ‘znak rozpoznawczy’
i kritikos ‘umiej¹cy odró¿niaæ’.
Wspó³czeœnie kryzys jest tak¿e postrzegany
jako moment weryfikacji kompetencji
i doœwiadczenia (ibid: 172). Kryzys i konflikt
zazwyczaj stwarzaj¹ automatycznie potrzebê
komunikacji, a w konsekwencji tak¿e negocjacji.
Brak porozumienia w takich momentach
mo¿e byæ nieprzewidywalny w skutkach lub
zgo³a katastrofalny. W zwi¹zku z powy¿szym
kompetencja komunikacyjna powinna zawieraæ
tak¿e pewne strategie jêzykowe typowe dla
sytuacji kierowania konfliktem(conflict management).
Wnioski dla dydaktyki jêzyków s¹ oczywiste.
Okresy kryzysu s¹ zwykle momentami
podejmowania decyzji. Symulacja sytuacji krytycznej
mo¿e byæ wiêc pretekstem do nauczania
skontekstualizowanego struktur modalnych
i warunkowych. Bez w¹tpienia atutemdobrego
negocjatora jest umiejêtnoœæ s³uchania. Na zajêciach
z jêzyka doskonalenie tej w³aœnie umiejêtnoœci
mo¿e byæ podporz¹dkowane kilku celom,
np.:
Ö wyrabianiu postawy asertywnej i jej manifestacj¹
wobec przedstawicieli ,,obozu przeciwnego’’;
Ö przyzwyczajaniu ucznia (studenta) do materia³u
jêzykowego w specyficznej postaci retorycznej;
Ö stosowaniu technik parafrazowania wypowiedzi.
Æwiczenia tego typu mog¹ byæ prowadzone
w sposób bardzo urozmaicony. Mo¿emy
np. sugerowaæ ,,wy³apywanie’’ s³abych stron
przeciwnika lub/i przygotowanie kontrargumentów
oraz k³opotliwych pytañ. Inn¹ mo¿-
7