programa "logosi"

sxeulis nawilebis aRmniSvneli leqsikidan _ mkerdi, kbili,
fuZe, sisxli; g. klimovi amas umatebs *o(m)pe : ie *ombh-
"Wipi" (klimovi, 1994, 127); *qusl- : ie *kurs- "qusli" (klimovi,
1994, 147).
ricxviTi saxelebidan _ pirveli, eqvsi, Svidi; ricxviT saxelTa
es paralelebi, ukve franc bops hqonda gamovlenili.
mogvianebiT g. klimovma gaamaxvila yuradReba ricxviT saxelze
*oTx-. es dakavSirebac ukve aris mocemuli franc bop-
Tan (bopi, 1847, gv. 37). giorgi klimovma gaacocxla igi da
sruli damajerebloba SesZina mas. es forma paralels hpovebs
indoevropul fuZeSi *okto- "rva", romelic orobiTi
ricxvis markers Seicavs da amdenad etimologiurad "orjer
oTxia" (klimovi, 1977; 1994, gv. 59-63). sainteresoa, rom saer-
To-qarTvelurSi indoevropulisgan gansxvavebiT es forma
warmodgenili amosavali semantikiT _ "oTxi". orive winareenaSi
formebi warmodgenilia sakuTari fonotaqtikuri wesebis
Sesabamisad: qarTvelurSi decesiuri kompleqsiT: -Tx-,
xolo indoevropulSi _ aqcesiuriT: -kt- (meliqiSvili, 2009,
143).
gansakuTrebiT sainteresoa saerTo-qarTveluri *qarTformis
indoevropuli paralelebi, romelic g. meliqiSvils
aqvs warmodgenili.
*qarT- arqetipi Semdegi Sesatyvisi formebis safuZvelze
aRdgeba: qarT. qarT-li, qarT-ul-i, qarT-v-el-i : megr. qorTu
: laz. qorT-u "qarTveli" : sv. qArT- "Tbilisi".
am formisTvis etimologiur safuZvlad g. meliqiSvils
miaCnia semantika: "SemoRobili, SemozRuduli adgili". mar-
Tlac, qarTuli enis dasavlur kiloebSi (imerulSi, gurulSi)
dasturdeba sityva qarTa mniSvnelobiT "moRobili adgili
saqonlis dasamwyvdevad". g. meliqiSvili miuTiTebs, rom
"qarTuli wyaroebis mixedviT "qarTli" unda yofiliyo qar-
Tlis mefeebis rezidenciis, didi galavanSemortymuli cixesimagris
Tavdapirveli adgili. qarTlis cxovrebis mixedviT
"qarTli" erqva im adgils, sadac daemkvidra qarTvelTa legendaruli
mamamTavari qarTlosi". qarTlis aseT etimologias
mxars uWers indoevropuli masala, romelSic *gherdhniSnavs
"garSemortymas, SemoRobvas" (pokorni, 444): Zv. ind.
grdh- "saxli, savane", alb. garth- "Robe", frig. gordum- "qalaqi,
xeT. gurta- "cixe-simagre", goT. garda "saqonlis SemoRobili
adgili", gards "saxli", Zv. isl. gardr- "Robe, ezo", Zv. salv. grad
170