programa "logosi"

"cixe-simagre, qalaqi, baRi", rus. ogorod "baRi", gorod "qalaqi" .
. . rogorc vxedavT, indoevropul samyaroSi es termini iseTsave
gadasvlebs amJRavnebs, rogorsac qarTulSi. saiT mivyevarT
am qarTvelur-indoevropul leqsikur Sexvedras? mcire
aziisaken (frigiuli, pelasguri, xeTuri) Tu CrdiloeTisken
(baltur-slavur-germanuli), sadac aseve Cven win iSleba am
terminis farTo da mravalmxrivi gavrcelebis suraTi? semantikurad
am ukanasknelTan ufro meti siaxlove Cans (mcire
aziaSi es termini TiTqos ukve martooden "cixe-qalaqis
mniSvnelobisa moCans)" (meliqiSvili, 1965, gv. 240).
warmovadgenT kidev erTi semantikuri jgufis masalas,
romelsac Cven movuyareT Tavi: wvnis, qsovis, Robvis aRmniSvnel
qarTvelur-indoevropul paralelebs. am semantikur
velSi didi raodenobiT aRmoCnda paralelebi. vfiqrobT, es
leqsikuri jgufi winare enaTa kulturul-sameurneo cxovrebisa
da maTi erTobisa Tu urTierTobis Sesaxeb garkveuli
informaciis matarebelia.
bmis, kvanZvis, qsovis, wvnis aRmniSvneli semantikuri veli
sakmaod diferencirebulad aris warmodgenili rogorc
qarTvelur, ise indoevropul fuZe enaSi. rogorc Cans, es
saqmianoba fuZe-enaTa doneze ganviTarebuli da diferencirebuli
iyo, savaraudoa, Sesabamisi leqsikis diferencirebas
iwvevda masalis da funqciis gansxvaveba.
vlindeba indoevropul-qarTveluri dakavSirebebis sami
jgufi. Cven maT cal-calke ganvixilavT.
I. saerTo-qarTvelurSi SeiZleba gamovyoT "Sekvris, gadabmis,
wvnis, qsovis" aRmniSvneli formebi, romelTac fonetikuri
siaxlove aqvT _ yvela Seicavs /b/ fonemas. esenia:
1. qarTv. *b-/b-am- : indoevr. "bma"
qarT. b- v-a-b-am, b-m-a : megr. b-um-af-a : laz. go-v-o-b-u-am :
sv. li-b-em;
Sesatyvisoba gvaqvs rogorc Ziris, ise fuZis doneze: qarT.
bam- : megr.laz. bum- da sv. bem- Sesatyvisi fuZeebia (fenrixi,
sarjvelaZe, 88-89).
2. qarTv. (qarT-megr) *ben-/bin-/bn- "Sekvra, Sebneva’
qarT. bn- Sebneva : megr. bin- bin-u-a "Sekvra, Sebneva’ (fenrixi,
sarjvelaZe, 102).
3. qarTv. *band- "msxvilad wvna, qsova"
qarT. band-v-a : megr. bond- "dawnuli" : sv. bBnd- "kerva"
li-bBnd-e "dakereba"(fenrixi, sarjvelaZe, 2000, 93).
171