cache

11
อิสระในลักษณะพิเศษซึ่งพบในพริกยักษ เมื่อไดรับอุณหภูมิต่ําโดยจะสรางเอนไซม alternative
oxidase (AOS) บนเยื่อหุมชั้นในของไมโทคอนเดรียมากขึ้น เอนไซมนี้จะแยงรับเอาอิเล็คตรอน
ออกไปจากระบบลําเลียงอิเล็คตรอนในกระบวนการหายใจปกติ และทําใหการสรางอนุมูลอิสระ
ลดลง (Purvis, 1997)
ในปจจุบันไดมีความพยายามอธิบายความสัมพันธรวม (interlink) ระหวางการสราง
อนุมูลอิสระกับความเครียดเนื่องจากอุณหภูมิ พบวาในสภาพที่มีความเครียดจากอุณหภูมิ
(temperature stresses) จะทําใหเกิดการผลิตอนุมูลอิสระเพิ ่มมากขึ้น (stress-generated ROS) ซึ่งอาจ
ทําหนาที่เปนสัญญาณ (ROS signaling) กระตุนใหเกิดกระบวนการปองกันตนเอง (ROS defense
หรือ temperature defense) ผาน ROS หรือ temperature sensor ปริมาณหรือระดับของอนุมูลอิสระ
ที่ถูกสรางขึ้นใหม อาจเปนตัวกําหนดบทบาทการทํางานของอนุมูลอิสระ ในการทําหนาที่เปน
สัญญาณกระตุนใหเกิดกระบวนการปองกันตนเอง หรือกระตุนกระบวนการที่เกี่ยวของกับการ
ทําลายเซลล (Suzuki and Mittler, 2006)
3.3 การเพิ่มขึ้นของความเขมขนของแคลเซียมไอออนในไซโตพลาสซึม
ทฤษฎีนี้นําเสนอโดย Minorsky ในป 1985 ที่มาของทฤษฎีนี้ เกิดจากเซลลพืช
ตอบสนองตอ chilling โดยมีการเพิ่มขึ้นของ แคลเซียมไอออนในไซโตพลาสซึม มากกวา 2 เทา ซึ่ง
ปกติแคลเซียมไอออนมีบทบาทตอการเปลี่ยนแปลงกระบวนการเมแทบอลิซึมตางๆ ของเซลล พืช
ที่มีความไวตออุณหภูมิต่ํา (chilling-sensitive plant) ที่ไดรับอุณหภูมิต่ําอยางรวดเร็ว จะมีแคลเซียม
อิสระเพิ่มขึ้นในไซโทพลาซึมเปนอยางมาก ทําใหเกิดผลกระทบตอการเปลี่ยนแปลงกระบวนการ
ทางสรีรวิทยาหลายอยาง การศึกษาในปจจุบันสามารถอธิบายบทบาทและการทํางานของ
แคลเซียมไอออนตอการเกิด CI ไดชัดเจนขึ้น กลาวคือแคลเซียมไอออนที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวของกับการ
ถายโอนสัญญาณ โดยทํางานรวมกับโปรตีน calmodulin แลวจึงไปกระตุนการทํางานของเอนไซม
ที่เกี่ยวของกับการยอยสลายกรดไขมันในเยื่อหุม ทําใหเกิดกระบวนการ lipid oxidation และ
ผลิตภัณฑที่เกิดขึ้น ทําใหเยื่อหุมเซลลเสื่อมสภาพ และสูญเสียคุณสมบัติในการคัดเลือกสาร
นอกจากนั้นการไหลของแคลเซียมไอออนเขาสูเซลล (Ca 2+ influx) ยังเปนสัญญาณกระตุนใหมีการ
สรางอนุมูลอิสระเพิ่มมากขึ้น การเพาะเลี้ยงเซลลของขาวโพด ในอุณหภูมิที่ทําใหเกิด chilling การ
ทดลองใหสารคีเลตและสาร channel blocker ของแคลเซียมไอออนในอาหารที่ใช ทําใหการผลิต
อนุมูลอิสระและการเกิด lipid oxidation ใหเกิดขึ้นนอยลง นอกจากนั้นการใหสาร abscisic acid