cache

(Conditioning) การใหความรอน หรือการใชสภาพดัดแปลงบรรยากาศ และการใชวิธีทางเคมี
สารเคมีสามารถลดอาการสะทานหนาวในพืชผักและไมผล ไดแก 1-methylcyclopropene (1-MCP)
salicylic acid (SA) jasmonic acid (JA) methyl salicylate (MeSA) และ methyl jasmonate (MeJA)
6.1 การใชสาร 1-MCP
1-MCP เปนสารยับยั้งการทํางานของเอทิลีน โดยการจับกับสวน receptors ของเอทิลีน
และปองกันการตอบสนองของพืชตอเอทิลีน (Sisler and Serek, 2003) การใชสาร 1-MCP มีผลใน
การยืดอายุการเก็บรักษาและลดความรุนแรงของการเกิดอาการสะทานหนาวในผักใบ ไดแก ผักชี
พาสเลย และผักในเขตเอเชียหลายชนิด โดยไปลดกระบวนการเสื่อมสภาพของใบพืช ไดแก ลด
อัตราการสลายตัวของคลอโรฟลล ลดการสลายตัวของโปรตีนหรือการสะสมของ amino acids
(Jiang et al., 2002; Able et al., 2003; Ella et al., 2003) พืชและผลผลิตแตละชนิดมีการตอบสนอง
ตอ1-MCP และการเปลี่ยนแปลงทางชีวเคมี ที่เกี่ยวของกับความผิดปกติเนื่องจากการเก็บรักษาใน
อุณหภูมิต่ําในลักษณะที่แตกตางกัน การให 1-MCP กับผลแอปเปล อะโวคาโด และสับปะรด ชวย
ลดความผิดปกติจากอาการสะทานหนาว เชน superficial scald หรือการเปลี่ยนเปนสีน้ําตาลในสวน
ของเนื้อผล แตการให 1-MCP กับผลทอ บวยและผลสม ทําใหเกิดความผิดปกติเพิ่มขึ้นเนื่องจาก
ผลไมเหลานี้ตองการเอทิลีนในการเรงกระบวนการสุก แตสําหรับความผิดปกติเนื่องจากการชักนํา
ของเอทิลีน เชน การเกิดสีน้ําตาลในสวนที่มีการตัดแตงของผักสลัด การเกิดอาการฉ่ําน้ําในผล
แตงโม หรือการสะสมสาร isocumarin ในหัวแครอท สามารถลดความผิดปกติโดยการให 1-MCP
กอนเก็บรักษาหรือกอนการตัดแตง (Waltkins, 2006) ดังนั้นการใช 1-MCP จึงจําเปนตองเขาใจ
บทบาทและเมแทบอลิซึมของเอทิลีนในผลิตผลนั้น ๆ กอน จึงจะสามารถใชสารชนิดนี ้ไดอยางมี
ประสิทธิภาพ
6.2 การใชสาร SA JA MeSA และ MeJA
สาร SA และอนุพันธของ SA เปนโมเลกุลสัญญาณที่พืชสรางขึ้น หลังจากพืชตอ
ความเครียดจากสิ่งแวดลอม การเขาทําลายของโรคหรือแมลง กระตุนใหพืชมีการตอบสนองโดย
การเปลี่ยนแปลงทางชีวเคมีตางๆ ในการปองกันตัวเอง (Klessig and Malamy, 1994) การใชสาร
MeJA ในการลดการเกิด CI มีรายงานครั้งแรกในป 1994 โดยทําการศึกษาในผลแตงซูกินี ซึ่งสาเหตุ
การลด CI ในพืชชนิดนี้ เกี่ยวของกับการเพิ่มขึ้นของปริมาณ ABA และ polyamine (Wang and
Buta, 1994) แตการศึกษาในผลฝรั่งรายงานวา ความตานทานของ CI มีความสัมพันธกับการ
18