cache

20
ไดทั้งเชื้อราและแมลง และนิยมใชในศึกษาการตอบสนองของพืชตอการเปลี่ยนแปลงทาง
สรีรวิทยา (Lurie, 1998) การตอบสนองของผลผลิตตอความรอนมีลักษณะที่แตกตางกันขึ้นอยูกับ
ชนิดหรือลักษณะกายภาพของผลผลิต วิธีการใหความรอน ชวงระยะเวลาและอุณหภูมิที่ใช ใน
ผลไมและผักผลประเภท climacteric พบวาความรอนมีผลตอการชะลอการสุกของผล โดยการ
ยับยั้งเอนไซมที่เกี่ยวของกับการยอยสลายผนังเซลล ยับยั้งกิจกรรมเอนไซม ACS และ ACO และ
ชะลอการผลิต ACC ซึ่งทําใหเกิดการยับยั้งการสังเคราะหเอทิลีน และเปลี่ยนแปลงการแสดงออก
ของยีน (Klein and Lurie, 1990; Ketsa et. al., 1999)
พืชที่ไดรับอุณหภูมิที่สูงกวา 35 o ซ ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของ polyribosome สวนใหญ
มีการแยกออกจากกัน แต polyribosome ของ heat shock protein (HSP) ที่ชอบสภาพอุณหภูมิสูง
จะมีการจับตัวกัน แปรรหัสเปน mRNA (Ferguson et al., 1994) ในผลมะเขือเทศที่ไดรับความรอน
สามารถลดอาการ CI มีความสัมพันธกับการแสดงออกของยีน HSPs แตระบุวาอาจมีสาเหตุอื่น
หรือปจจัยอื่นที่เกี่ยวของกับความตานทานตอ CI ของผลมะเขือเทศ (Vlachonasios, 1999) เอนไซม
ตานอนุมูลอิสระหลายชนิด เชน CAT SOD POD หรือ APX มีกิจกรรมเพิ่มขึ้นหลังจากไดรับ
ความรอน และชะลอความเสียหายจากการเกิด CI ในผลผลิตหลายชนิด เชน สมแมนดาริน สตรอ
เบอรี (Vicente et al., 2006 ; Ghasemnezhad et al., 2007) การปรับสภาพพืชโดยการใหความรอน
เปนชวงเวลานาน สามารถชักนําใหผลสมเกิดความตานทานตอความเย็น โดยพบการสังเคราะห
transcription factors ชนิดใหม มีการกระตุนใหเกิด secondary metabolism และ stress-related
proteins (Sanchez-Ballesta et al., 2003) สารเคมีหลายชนิดที่มีบทบาทเปน signal molecule เชน
SA MeJA สามารถชักนําใหเกิดการสราง HSP เชนเดียวกันกับการใหความรอน HSP ที่พืชสราง
ขึ้นอาจจะมีบทบาทสําคัญในการปรับตัวในสภาพแวดลอมที่ไมเหมาะสม (González-Aguilar et al.,
2006)
การประยุกตใชความรอนสูงในชวงเวลาสั้น ๆ สามารถลดความเสียหายจากอาการสะทาน
หนาวของพืชที่มีความไวตออุณหภูมิต่ําและการเกิดสีน้ําตาลในผักพรอมบริโภคบางชนิด การให
ความรอนกับชอใบโหระพาที่อุณหภูมิ 38 o ซ นาน 4-8 ชั่วโมงกอนการเก็บรักษาในอุณหภูมิ 9 o ซ ทํา
ใหใบโหระพามีความไวตออาการสะทานหนาวลดลง มีความสัมพันธกับการแสดงออกของยีนที่
ถอดรหัสเปนโปรตีนหรือเอนไซม ribulose 1-5 bisphosphate carboxylase oxygenase (Rubisco) ซึ่ง
มีบทบาทในการยอยสลายโปรตีน (Aharoni et al., 2004; Faure et al., 2004) ในการใหความรอนที่
อุณหภูมิ 45 o ซ เปนเวลา 4 ชั่วโมงกับผักกาดหอมหอพันธุ Iceberg กอนเกิดบาดแผลจากการหั่นชิ้น
หรือการใหความรอนที่ 45 o ซ นาน 2 ชั่วโมง หลังจากหั่นชิ้น ชะลอการทํางานของเอนไซม PAL