08.12.2012 Views

Elena Pellús Pérez - RUA - Universidad de Alicante

Elena Pellús Pérez - RUA - Universidad de Alicante

Elena Pellús Pérez - RUA - Universidad de Alicante

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

autor pasa <strong>de</strong> pasado a presente, probablemente porque aquí<br />

está explicando el nombre <strong>de</strong> la ciudad en el pasado y en el<br />

presente contemporáneo al autor. Una vez situado en el plano<br />

<strong>de</strong>l pasado, el narrador continúa en pretérito imperfecto <strong>de</strong> la<br />

voz perifrástica activa: "Hunc Cortesías, ut plerique nobiles<br />

Hispani, ducem secuturus erat" [A este capitán iba a seguir<br />

Cortés, como la mayor parte <strong>de</strong> los nobles españoles] 107 . Ahora<br />

bien, justamente <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> emplear la forma <strong>de</strong> pasado,<br />

cambia al presente histórico: "sed interim dum per aliena tecta<br />

incedit, tenebatur enim puellx cuiusdam consuetudine, e<br />

caduco pañete cadit" [pero entre tanto, mientras avanza por<br />

techos ajenos, pues frecuentaba a cierta muchacha, cae <strong>de</strong> un<br />

muro en ruinas] 108 . Precisamente cuando va a contarnos las<br />

razones por las que Hernán Cortés no partió con la expedición<br />

<strong>de</strong> Nicolás <strong>de</strong> Ovando, acerca la proyección narrativa al<br />

lector y hace la anécdota más creíble. No es éste un caso aislado,<br />

se trata <strong>de</strong> una constante en el texto. A<strong>de</strong>más, el cronista<br />

integra la anécdota breve en la narración con tal habilidad<br />

que el lector apenas se percata <strong>de</strong> ello. Veamos otro ejemplo<br />

<strong>de</strong> cambio <strong>de</strong> tiempo:<br />

Uelazquius, ubi certior est factus Cortesium in templo<br />

esse, ratus ulterius exercendi inimicitias tempus non esse, <strong>de</strong><br />

mittendis qui cum Cortesio <strong>de</strong> pace <strong>de</strong>que amicitia reconciliando,<br />

agerent, domum concionem conuocat, consilium<br />

adhibet, dúos mittendos esse censuit, mittit, uel reclamantibus<br />

ipsius Cortesii inuidis m .<br />

[Cuando Velázquez es informado <strong>de</strong> que Cortés estaba<br />

en el templo, juzgando que no era momento <strong>de</strong> prolongar<br />

107 Ibi<strong>de</strong>m.<br />

108 En la edición <strong>de</strong> Joaquín García Icazbalceta, eujusdam por cuius­<br />

dam. Cf. Céspe<strong>de</strong>s, ibid.<br />

109 Cf. Céspe<strong>de</strong>s, op. cit., fol. 5r.<br />

72

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!