MEERVOUDIG RUIMTEGEBRUIK ENKELVOUDIG RECHT - Habiforum

len in het proces een plaats te krijgen. Private zeggenschap is niet (louter) het ruilmiddel
voor privaat geld, omdat kennis en ervaring van marktpartijen onmisbaar
zijn bij het volbrengen van kwaliteitsvolle projecten.
Bij PPS-projecten wordt gebalanceerd tussen enerzijds publiekrecht en budgetmechanisme
en anderzijds privaatrecht en marktmechanisme. Er is grote variëteit
aan precieze vormen die PPS aanneemt. Daarmee variëren ook punten die in
het bijzonder juridische aandacht behoeven. Eén belangrijk aandachtspunt is wanneer
en hoe een overheid private partners selecteert, hetgeen te bezien is tegen de
achtergrond van Nederlands en Europees mededingingsrecht. Een ander belangrijk
aandachtspunt is integriteit van ambtenaren en politiek-ambtsdragers.
Vanuit normatieve invalshoek geldt dat samenwerken met bedrijven kan
betekenen dat openbaar bestuur consumenten/burgers passeert. Dat kan reden zijn
om bij PPS ook plaats in te ruimen voor een traject van burgerparticipatie of inspraak.
Zo selecteert bij PPS het openbaar bestuur de bedrijven met wie het samen
gaat ondernemen. Dit bestuur kan daarbij een klankbord gebruiken van maatschappelijke
actoren met belangen die voordeel of nadeel ondervinden van de onderneming.
Met dat klankbord maakt het openbaar bestuur gebruik van een methode
van interactieve beleidsvorming terwijl het PPS voorbereidt.
8.1.2. BURGERPARTICIPATIE
Burgerparticipatie, ook interactieve beleidsvorming genoemd, wijkt af van de inspraak
die sinds de jaren zeventig een plaats heeft gekregen in ruimtelijk beleid.
Ten eerste heeft participatie plaats op een vroeger moment dan inspraak; bij participatie
worden ideeën verzameld en besproken voorafgaand aan een concept-plan,
bij inspraak wordt een reeds voorbereid ontwerp-besluit besproken. Ten tweede
wijkt participatie af van inspraak doordat informele participatievormen worden
beproefd, terwijl voor inspraak in wetgeving vormen zijn vastgelegd. Het gaat om
uniforme regeling in de Algemene wet bestuursrecht, bepalingen voor een planologische
kernbeslissing en bepalingen voor een milieu-effectrapportage.
Inspraak is voor insprekers frustrerend indien hun beleving niet overeenstemt
met hun verwachting, bijvoorbeeld doordat een overheidswoordvoerder hen
de indruk had gegeven dat zij nu echt zeggenschap kregen en er daarmee te hoge
verwachting is gewekt. Toch is meer vergaande democratisering niet noodzakelijk:
inspraak kan een volwaardige praktijk zijn (Beukenholdt-ter Mors et al. 2002). In
het meer vergaande karakter van burgerparticipatie schuilt juist een risico, namelijk
dat beleidsambtenaren/ontwerpers en vooral politiek-ambtsdragers aarzelen om
participanten echt zeggenschap te geven. In dat geval hebben participanten goede
reden om ontevreden te zijn. De aarzeling van beleidsmakers om burgers toe te
laten in hun kring is misschien begrijpelijk, maar niet geheel terecht. Participanten
erkennen doorgaans dat 'de politiek' het laatste woord heeft (Edelenbos 2000; Edelenbos
& Monnikhof 2001), al wordt de druk op politici groter om hun besluit
draagkrachtig en overtuigend te motiveren. Een draagkrachtiger en overtuigender
98