MEERVOUDIG RUIMTEGEBRUIK ENKELVOUDIG RECHT - Habiforum

Het zoeken naar beide break even points levert twee bruikbare instrumenten van
juridisch procesmanagement op. Zij kunnen beide helpen om omvangrijke ingrepen
in de fysieke omgeving op te knippen in zodanig maatwerk dat zij de bestuurlijke
en rechterlijke kanalen makkelijker kunnen passeren. Zo kunnen een analyse
van de risico’s en een analyse van het draagvlak uitwijzen dat bepaalde onderdelen
van een omvangrijk project onomstreden zijn. Dat is een reden om die onderdelen
eruit te lichten en zo snel mogelijk de gebruikelijke kanalen te laten passeren. Op
een wat hoger niveau kan een analyse van risico’s en draagvlak uitwijzen dat het
raadzaam is om een omvangrijk project in twee of meer onderdelen aan te vragen,
gelijktijdig of juist gefaseerd. Zo kan het onder omstandigheden zinvol zijn om niet
een enkele, maar twee of meer procedures ex. art. 19 WRO te starten. Waar één
groot project kwetsbaar is voor alle bezwaren, kan piecemeal engineering voortgang
boeken.
9.3. WENSELIJK RECHT
Het bijzondere deel van het bestuursrecht bestaat uit wetten die steeds zijn toegesneden
op een enkel, of enkele samenhangende belangen. Zo is de Wet op de
Ruimtelijke Ordening (WRO) toegesneden op besluitvorming en belangenafweging
op het terrein van de ruimtelijke inrichting. Deze en andere bijzondere wetten
staan momenteel in de belangstelling van de wetgever, zoals de Onteigeningswet en
de Woningwet. Daarbij speelt in het kader van de fundamentele herziening van de
WRO zeker het bestemmingsplan een rol. Het algemene deel van het bestuursrecht
betreft de normering van bestuurlijke besluitvorming en belangenafweging in het
algemeen. De Commissie Scheltema werkt stap voor stap aan de uitbreiding van de
Algemene wet bestuursrecht, Awb. Zij werkt nu binnen de vijfde tranche aan de
zogenaamde Wet Samenhangende Besluiten.
De gedachte achter de Wet Samenhangende Besluiten is om te komen tot
een betere procedurele coördinatie van besluitvorming. Het is weliswaar het streven
van de Cie. Scheltema om inhoudelijke coördinatie mogelijk te maken, maar
dat acht zij op dit moment onhaalbaar. Voor procedurele coördinatie zijn in sectorale
wetten de laatste jaren diverse voorzieningen gecreëerd, zoals de afstemming
tussen de Wet Milieubeheer en de Natuurbeschermingswet. Ook buitenwettelijk
wordt daar in het kader van juridisch projectmanagement ervaring mee opgedaan.
Helemaal nieuw is deze ontwikkeling dus niet.
De database die het recht nu eenmaal is, zal zeker ook kennis bevatten die
verouderd en tegenstrijdig is, en zo obstakels opwerpt voor meervoudig ruimtegebruik.
Blijkt dat creatieve oplossingen tekort schieten om die obstakels te overwinnen,
dan is dat een teken om die kennis te delen met de wetgever. Hoe kan deze
reageren? Simpel gesteld kan hij de wet aanpassen, maar daarvoor staan diverse
wegen open. Meervoudig ruimtegebruik gaat al snel gepaard met de integrale afweging
van uiteenlopende belangen, zoals natuur, milieu, cultuur, mobiliteit, huis-
119