MEERVOUDIG RUIMTEGEBRUIK ENKELVOUDIG RECHT - Habiforum

en 5. (De)reguleren en straffen doen te veel een beroep op de overheid alleen,
terwijl positieve prikkels en onderhandeling aansluiten bij de trend om samen met
andere partijen verantwoordelijkheid te nemen voor maatschappelijke ontwikkelingen,
zoals bij meervoudig ruimtegebruik. Voor welke geluiden, bijvoorbeeld van
Habiforum, zal de wetgever gevoelig kunnen zijn? Natuurlijk is het altijd mogelijk
om het meest betrokken ministerie aan te spreken op een wet waarin een obstakel
wordt aangetroffen. Habiforum kan zich rechtstreeks wenden tot het meest betrokken
ministerie, en de meest betrokken kamerleden, om een aanpassing van die
wet te overwegen.
Interessant is een voorstel aan het Kennis Centrum Wetgeving van het Ministerie
van Justitie om wettelijke mogelijkheden te onderzoeken van positieve
juridische prikkels. Meer fundamenteel is een voorstel aan de wetgever in het algemeen
om in het verlengde van de experimentenwet en de WRR het debat aan te
gaan over het onderhandelbaar maken van de wet. Niet onhaalbaar tenslotte lijkt
een voorstel aan het kabinet of Tweede Kamer(leden) voor een Wet Doornroosje.
Deze wet moet ingeslapen wetsartikelen met goede mogelijkheden voor meervoudig
ruimtegebruik een nieuw leven geven, ‘wakker kussen’.
9.4. CONCLUSIE
Op zoek naar effectieve en rechtvaardige oplossingen voor meervoudige maatschappelijke
problemen is het geldende recht vaak een obstakel. Het is een obstakel
wanneer het teveel binding geeft. Daardoor hebben actoren het recht of de plicht
om bepaalde belangen strikt te beschermen. Dergelijke belangen laten zich niet
eenvoudig onderbrengen in een project van meervoudig ruimtegebruik. Aan de
andere kant kan binding ook juist een juridische prikkel zijn om deze belangen met
andere af te stemmen in zo’n project. Dit is een dilemma waarin ook het wenselijk
recht gevangen zit. Minder binding kan de behartiging van belangen zo vrij maken
dat er geen reden meer is dat af te stemmen in een project. Aan de andere kant kan
minder binding juist de ruimte geven om belangen onder te gaan brengen in een
meervoudig project. Probleem is dat we niet precies weten hoe het recht geen obstakel
kan zijn, hoewel juridisch procesmanagement een instrument is dat ons een
eind op weg kan helpen.
Het geldende recht werpt weliswaar obstakels op voor de realisatie van
projecten in de fysieke omgeving, maar een groot obstakel is ook de wijze waarop
actoren met dit recht omgaan. Helaas richt de klacht zich dan vaak tot de overheid
die bijvoorbeeld termijnen laat verlopen. Termijnen aanhouden is maar een simpel
voorbeeld van mogelijkheden om binnen het huidige geldende recht naar versnelling
te zoeken. Twee sterkere voorbeelden zijn een intern kwaliteitsbeleid om binnen
die termijnen waarin de overheid het initiatief heeft zo snel mogelijk te zijn, en
een werkwijze die zorgt dat twee of meer termijnen zoveel mogelijk gelijk op lopen.
Het volgen van deze lijn van denken kan veel tijdwinst opleveren. Het zoeken
122