MEERVOUDIG RUIMTEGEBRUIK ENKELVOUDIG RECHT - Habiforum

stuur. In de tweede helft van 2002 hebben wij zo’n onderzoek gedaan. 2 In dit boek
willen wij dat toepassen op meervoudig ruimtegebruik. In 2002 was onze vraagstelling:
welke mogelijkheden zijn er om door middel van wetgeving ruimte te bieden
aan onderhandelend bestuur, en wat zijn voor- en nadelen van de manieren waarop
dit gebeurt? In dit boek is onze vraagstelling: welke mogelijkheden zijn er om door
middel van wetgeving ruimte te bieden aan meervoudig ruimtegebruik, en wat zijn
voor- en nadelen van de manieren waarop dit gebeurt?
Doel van het oorspronkelijke onderzoek was de ontwikkeling van een instrument
dat de wetgever in staat stelt zicht te krijgen op de kansen en risico’s van
het inrichten van specifieke vormen van onderhandelend bestuur. Dit instrument
bestaat uit een checklist om te bepalen of de wetgever op een beleidsterrein ruimte
voor onderhandeling moet geven, of niet. Dit hoofdstuk sluit af met een ontwerp
van een dergelijke checklist en toepassing daarvan op meervoudig ruimtegebruik.
Toepassing betekent het bepalen van de mogelijkheden om ruimte te bieden aan
meervoudig ruimtegebruik door middel van wetgeving. Het hoofdstuk begint met
een schets van situaties van onderhandelend bestuur. Daarna volgen de mogelijkheden
en de voor- en nadelen om door middel van wetgeving ruimte te bieden aan
onderhandelend bestuur in het algemeen, en dan de checklist, die wordt toegepast
op meervoudig ruimtegebruik.
11.2. SITUATIES VAN ONDERHANDELEND BESTUUR
Omwille van een redelijk breed beeld is in 2002 uitgegaan van wet- en regelgeving
op verschillende maatschappelijke terreinen: omgevingsrecht, gezondheidsrecht,
onderwijsrecht, informatierecht en het recht van arbeid en sociale zekerheid. Zodoende
zijn uiteenlopende situaties van onderhandelend bestuur onderzocht. Zij
lopen uiteen van organisaties die jaar in jaar uit over hun belangen onderhandelen
met dezelfde overheden, tot onderhandelingen waarin deelnemers zich sterk oriënteren
op de oplossing van een eenmalig maatschappelijk probleem; van groepen die
bevoegd zijn tot zelfregulering, tot zeer open situaties waarin belanghebbenden
elkaar ontmoeten, die nooit eerder met elkaar in aanraking zijn geweest.
Binnen de grenzen van onderhandelend bestuur spelen zich processen af
waar de wetgever nooit geheel greep op zal kunnen krijgen. Wij doelen dan met
name op probleemgeoriënteerde onderhandelingen. Mensen zijn constant bezig met
eigen initiatief. Zij zoeken naar gunstige en creatieve oplossingen voor hun problemen
en niemand kan voorzien waar die heen gaan, dus ook de wetgever niet.
Dat ligt anders in situaties waarin de problemen min of meer vastliggen en de be-
2 Gebaseerd op een rapport voor het Kenniscentrum Wetgeving van het Ministerie van
Justitie, André Hoekema, Jurgen van der Heijden, faculteit rechtsgeleerdheid UvA, Februari
2003. In samenwerking met onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam, Erasmus
Universiteit Rotterdam, Vrije Universiteit Amsterdam en Universiteit Tilburg.
146