Internationale benchmark capaciteit luchthavens - Kennisinstituut ...

netwerkmaatschappijen, zoals KLM, die een hub and spokes-netwerk
exploiteren. Meer milieucapaciteit is voor de hele luchtvaartsector
wenselijk. De sector kan die capaciteit zelf beïnvloeden door stillere
vliegtuigen in te zetten. Binnen de geldende normen zijn op Schiphol
dan meer vliegbewegingen mogelijk.
Een extra onzekerheid voor de toekomst van Schiphol is dat Schiphol
geen natuurlijke hub is. De catchment area van Schiphol is op zichzelf
te beperkt om tot het huidige aantal en soort bestemmingen te komen
dat direct vanaf Schiphol kan worden bereikt. Het netwerk dat onder
andere de KLM op Schiphol aanbiedt, is grotendeels afhankelijk van
transferpassagiers. Dat maakt Schiphol kwetsbaar als er sprake is van
grote restcapaciteit op andere hub-luchthavens. Het is dan immers
mogelijk dat maatschappijen, om wat voor reden dan ook, besluiten
hun hub and spokes-netwerk op een andere luchthaven te organiseren.
Daardoor kan de knooppuntfunctie, en als gevolg daarvan ook de
vestigingsplaatsfunctie, van Schiphol verslechteren.
De omvang van de thuismarkt wordt voor een belangrijk deel bepaald
door het aantal omwonenden, bedrijven en kantoren in de nabije
omgeving van Schiphol. Dit betekent dat niet alleen de capaciteit als
knooppunt, maar ook de capaciteit als vestigingsplaats van belang is
voor de concurrentieverhoudingen tussen luchthavens.
De besluitvorming over de toekomstige ontwikkeling van Schiphol als
knooppunt en als vestigingsplaats is niet alleen inhoudelijk, maar ook
procedureel complex. Verantwoordelijkheden zijn belegd bij
verschillende overheidslagen en bestuurlijke partijen, en er moet met tal
van belanghebbenden gezocht worden naar een goede balans tussen
verschillende belangen (ook in termen van gelijkwaardigheid en
draagvlak).
De kwaliteit van de besluitvorming hangt samen met de kwaliteit van
het besluitvormingsproces. De inrichting van dit proces hangt af van
institutionele factoren zoals de verdeling van bevoegdheden over
verschillende overheidslagen, eigendomsstructuur van de luchthaven,
beleid voor ruimtelijke ordening en milieu, maar ook van de mate
waarin de regisserende partij gericht is op samenwerking met en
vertrouwt op het probleemoplossende vermogen van verschillende
belanghebbenden.
Dit rapport geeft daarom antwoord op de volgende twee vragen:
1. Wat is de huidige capaciteit, als knooppunt en als
vestigingsplaats, van concurrerende luchthavens in Europa en
welke uitbreidingen worden uitgevoerd of zijn in
voorbereiding?
2. Hoe is het capaciteitsbeleid van concurrerende luchthavens in
Europa ingericht?
34 Internationale benchmark capaciteit luchthavens