Internationale benchmark capaciteit luchthavens - Kennisinstituut ...

1.3 Verantwoording aanpak
Deze rapportage is een voortzetting van de in 2007 uitgebrachte
‘Internationale benchmark capaciteitsontwikkeling luchthavens’. Die
benchmark werd uitgevoerd door Stratagem en Adecs, in opdracht van
het Directoraat Generaal Luchtvaart en Maritieme zaken (DGLM) van
het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Op verzoek van het KiM
hebben Stratagem en Adecs de informatie uit de vorige benchmark
geactualiseerd. Tevens is de benchmark met een aantal luchthavens
uitgebreid, naar aanleiding van nieuwe inzichten over welke
luchthavens met Schiphol concurreren. Een ander nieuw element is dat
deze tweede benchmark dieper ingaat op een internationale
vergelijking van het capaciteitsbeleid rondom de grootste luchthavens
van ons omringende landen.
Keuze van de luchthavens
Uit onderzoek van SEO Economisch Onderzoek (2008) blijkt dat een
aantal belangrijke concurrenten van Schiphol in de vorige benchmark
ontbrak. Tevens heeft DGLM aangegeven meer aandacht te willen voor
de capaciteitsontwikkeling op vrachtluchthavens en luchthavens in de
grensregio’s, vanwege hun betekenis voor Nederlandse passagiers en
vracht. In combinatie met de wens de luchthavens uit de vorige
benchmark te actualiseren, heeft dit geleidt tot een uitbreiding van het
aantal vergeleken luchthavens van 16 naar 25.
Tabel 1.1 geeft aan welke luchthavens in de benchmark worden
vergeleken. Het betreft 24 Europese luchthavens en Dubai. De
luchthaven van Dubai maakt deel uit van de benchmark vanwege de
expliciete strategie van de luchthaven en home carrier Emirates om
Dubai te ontwikkelen tot superhub. Dit zal op de Europa-Azië-markt tot
behoorlijke concurrentie kunnen leiden.
In bijlage A wordt de keuze voor deze luchthavens nader onderbouwd.
Regionale Nederlandse luchthavens zijn niet in de benchmark
opgenomen omdat er al voldoende onderzoek is verricht dat de
capaciteit daarvan in beeld brengt 1 . Luchthavens buiten Europa, met
uitzondering van Dubai, vallen eveneens buiten de afbakening van het
onderzoek. Overigens laat het onderzoek van SEO (2008) zien dat met
name in de Verenigde Staten een aantal belangrijke concurrenten van
Schiphol te vinden zijn. De luchthavens van Newark, New York, Detroit
en Atlanta zijn grote hub-luchthavens die voor een belangrijk deel op
dezelfde transatlantische markt actief zijn.
In de benchmark zullen de luchthavens zowel worden vergeleken aan
de hand van verschillende typen capaciteit als knooppunt (hoofdstuk 2)
als op de capaciteit in relatie tot de vestigingsplaatsfunctie (hoofdstuk
3) van de betreffende luchthaven. In paragraaf 1.4 zullen deze
begrippen nader worden toegelicht. Bij de beschrijving van de
knooppuntfunctie zal ook worden ingegaan op de type(n)
marktsegmenten waarop de luchthavens actief zijn.
1 Bijvoorbeeld (Gordijn et al., 2005), (de Wit et al., 2007) en (To70, 2008).
35