You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
PRZEMIANY WSI POLSKLEJ 1857<br />
unowoczesnili. Stqd liczba zgonow na wsi mocno spadla,<br />
w r. 1931/32 na 1000 mieszkancow bylo 16,3zgonow, Illa,tomiast<br />
cyfra ta w 'r. 1959 obniZyla si~ do 9,3. Podobnie jest, gdy chodzi<br />
o smiertelnose niemowlqt.Przed wojnq na wsi na 1000 niemowlqt<br />
urodzonych zywo, bylo 148 zgon6w, w r. 1959 juz tylko 77 . Jest<br />
to jeszcze za duzo w por6wnaniu z krajami przodujqcymi, 'ale<br />
sp:>dek smiertelnosci niemowlqt w ciqgu blisko 30 lat 0 100 %<br />
to sukces nie lada. Wies rna takze latwiejszy dost~p do szpitali,<br />
poniewaz siee ich mocno- wzrosla. Na 10000 mieszkancow mamy<br />
obecnie 54,2 lozka w porownan.iu z 20,1 przedwojennymi. To samo<br />
z sanat'o-riami, uzdrowiskami itp.<br />
V. PRZEMIANY DUCHOWE WSI<br />
Za te wszystkie osiqgni~c"ia ostatnich lat musiala nasza Wles<br />
drogo placie wielkim wysilkiem, poswi~ceniem i nawet rezygnacjq<br />
z wielu rzeczy, bardzo nieraz potrzebnych. Ale te kosz.ty nie dadzq<br />
si~ ujqe wylqcznie w kategoriach czysto materialnych, si~gajq<br />
spraw duchowych. W tej dziedzinie placano moze i nadal si~<br />
placi zbY't ,wiele. Powstaly bowiem Izjawisk.a, bardzo przy'kre,<br />
ktorych dawniej na wsi nie spotykano. ·tak cz~sto. Tak zwane<br />
w j~zyku socjologiczno-psychologicznym 'wykorzenienie nie Jest<br />
obecnie na wsi czyms wyjqtkowym. Dotkn~loono glownie tych,<br />
ktorzy wies opuscili, a nie zdolali j eszcze za pusoie 'korzeni wnowe<br />
srodowisko i czue sic:: tam dobrze. Nie umiejq si~ 'Przystoso·wae<br />
do nowych warunkow zycia, do dyscypliny spclecznej i etyki,<br />
bardzo duzo na tym tle jest zwichni~e · : i frustracji, straty materialne<br />
1 ludz,kie Sq niemale. Ale nie brakuje typow wykorzenionych<br />
i w samej wsi, wprawdzie tacy fizycznie Sq w niej obecni, ale<br />
pobyt swoj tam traktujq jako kl~sk~ zyciowq. Gdy chodzd 0 wies<br />
jako 0 calose, to niewqtpliwie cechq jej wi~kszosoi jest zachwianie<br />
rownowagi psychicznej. Jak sluszniepodkresla Wielowieyski 1,<br />
klimat psychiczny wsi wsp6lczesnej jest gorszy niz w okrEsie<br />
'przedwojennym, mimo ze wies tak duzo zys'k,aba przez ten czas.<br />
Psychologia chlopa do czasu wojny byla bliskapsychologii zolnierza<br />
na posterunku - pisze Chalasinski 2. Odznaczala si~ ona dyscyplinq<br />
osobistq i podporzqdkowandem swej funkcj,i dobru calosci.<br />
Ta pos
Change language