Byggingareftirlitið - Skipulagsstofnun

8.14 Niðurstöður
Almennt virðist sem 70-80% byggingarfulltrúa geri alltaf kröfu um að verkþættir
sem tengjast burðarþoli séu teknir út. Hvað varðar verkþætti tengda eldvörnum
virðist tíðni úttekta ívið meiri eða um 82%. Síst eru teknar út klæðningar veggja og
þaka þar sem einungis 21% byggingarfulltrúa segist alltaf taka þá verkþætti út.
Samkvæmt þessu má því ætla að talsverður meirihluti starfi á svipaðan hátt, a.m.k.
hvað varðar burðarþol og eldvarnir. Það sama á að sjálfsögðu við um þau 79% sem
ekki taka út klæðningar. Ekki er samt að sjá að alltaf fari fram úttektir á öllum
þeim verkþáttum sem tilgreindir eru í 48. grein byggingarreglugerðar.
Nokkur meirihluti veitir byggingarstjórum heimild til eiginúttekta. Traust virðist
ríkja af hálfu byggingarfulltrúa gagnvart þessum aðilum, því að um 55% þeirra
segjast ekki krefjast skriflegrar staðfestingar á framgangi slíkra úttekta.
Fram kemur í þessum kafla og víðar að umtalsverður hluti byggingarfulltrúa telur
hegðun viss hluta byggingarstjóra vart ásættanlega. Lítið virðist samt gert í því að
beita þeim úrræðum sem byggingarreglugerð heimilar að sé beitt vegna brota.
Nánast virðist sem nokkurt ráðaleysi ríki í meðferð slíkra mála, enda eru
byggingarfulltrúar ekki sammála um það hvort úrræði byggingarreglugerðar vegna
brota séu fullnægjandi. Það hlýtur að benda til þess að þörf sé á að endurskoða
úrræðin ef þeir sem eiga að beita þeim gera það almennt ekki þegar þess er þörf.
Embættin virðast skiptast í tvo hópa varðandi álit á virkni úrræða. Annar hópurinn
telur úrræðin fullnægjandi – samt er ekki að sjá að þeim sé beitt að ráði. Hinn
hópurinn telur þau ófullnægjandi og beitir þeim því væntanlega ekki af þeim
sökum.
Litið er svo á að byggingarfulltrúar telji mikilvægt að byggingarstjórar kalli til
úttekta. Samt virðast viðbrögð eða aðgerðir eftirlitsins oftast fremur veigalitlar
þegar það bregst. Hvað varðar eiginúttektir er ekki að sjá annað en að þar sé þörf
aukinna festu eða formlegheita. Greinilega þarf að líta þar frekar til ákvæða
byggingarreglugerðar, greinar 30.4.
Það virðist því eins og eftirlitið sýni stundum fremur afslappaða afstöðu gagnvart
þessum málum. Það er miður, því að slíkt er aðeins til þess fallið að rugla
markaðinn og veikja trúna á tilgang eftirlitsins sjálfs.
Því er brýnt að fram fari frekari stefnumótun og reynt sé að ná fram samræmdri
túlkun á ákvæðum reglugerðar varðandi úttektir meðal embætta byggingarfulltrúa.
Þar virðist vanta frekari formlegheit, aukinn skýrleika og meiri ákveðni í ýmis
samskipti.
Skýrsluhöfundur vill í lokin taka undir orð byggingarfulltrúa sem fram koma í
þessum kafla: „Til að ná því fram að byggingarfulltrúar séu almennt
samstiga í athöfnum sínum varðandi framkvæmd úttekta er þörf fyrir
almennar samræmdar verklagsreglur,“
106