Byggingareftirlitið - Skipulagsstofnun

6.27 Niðurstöður
Sjónarmið byggingarfulltrúa varðandi samskipti við hönnuði og meðhöndlun
hönnunargagna ekki samræmt. Stundum er hægt að tala um að fyrir hendi séu
ákveðnar meginlínur, þá kannski tvær eða fleiri. Sérstaklega má þar nefna eitt
grundvallaratriði að menn túlka á mjög mismunandi hátt hvernig byggingarfulltrúa
ber að yfirfara hönnunargögn.
Því er mikilvægt að nánar sé skilgreint hvernig ber að yfirfara hönnunargögn.
Hvað sé fólgið í þeirri aðgerð og hvernig sé heppilegast að standa að henni. Þá að
sjálfsögðu í þeim tilgangi að tryggja að ákvæðum byggingarreglugerðar sé ávallt
framfylgt og að gengið sé eftir því á samræmdan hátt.
Byggingarfulltrúar sjá góð vinnubrögð á hönnunargögnum þó að viðurkennt sé að
það geti hent flesta hönnuði að gera mistök. Einnig kom fram að hluti hönnuða
leggur ítrekað fram ófullnægjandi gögn. Nokkrir byggingarfulltrúar orða það
þannig að sá hópur noti þá sem prófarkalesara. Því má ætla að oft sé óþarflega
miklu af tíma byggingarfulltrúa varið í að fjalla um einstök mál einhvers hluta
löggiltra hönnuða sem ekki hafa metnað til að skila fullnægjandi verki. Gera má
ráð fyrir að aðrir þeir sem þurfa að leita til embættanna geti af þessum sökum
fengið lakari þjónustu en ella.
Þrátt fyrir að byggingarreglugerð, gr. 211.1, tilgreini viðurlög leggi hönnuður fram
hönnunargögn þar sem brotið er í bága við ákvæði Skipulags- og byggingarlaga og
byggingarreglugerðar, er ekki að sjá að almennt sé tekið á þeim málum.
Hluti byggingarfulltrúa telur þörf einfaldari úrræða gagnvart þessum brotum og að
skortur sé á skýrari reglum um lámarksgæði framlagðra hönnunargagna. Aðrir eru
öndverðrar skoðunar, telja úrræðin fullnægjandi. Þrátt fyrir að sumir telji úrræðin
fullnægjandi er ekki annað að sjá en að vandamál sé fyrir hendi og úrræðum ekki
beitt.
Það er ljóst að þetta mál leysist ekki af sjálfu sér. Til þess þarf aukna festu og
frekari skýrleika í þessi ákveðnu samskipti. Hér þarf að gera kröfur byggingareftirlitsins
skýrari og betur samræmdar. Einnig er nokkuð augljóst að vegna
þessara sérstöku brota vantar einföld og fljótvirk úrræði. Mjög mörgum
byggingarfulltrúum er þetta að sjálfsögðu ljóst eins og víða kemur fram í svörum
þeirra.
Vitnað er hér í nokkrar leiðir sem þeir benda á til úrbóta:
„Það þarf markvissari umfjöllun um skyldur hönnuða og hönnunargögn í reglugerð
og lögum. Einnig er þörf á leiðbeiningum stjórnvalds á þessu sviði, ekki aðeins
fyrir byggingarfulltrúa heldur einnig fyrir hönnuði.“
„Það vantar skýrari reglur um ábyrgð hönnuða á því að hönnunargögn séu
fullnægjandi þegar þau eru afhent byggingaryfirvöldum. Þá með það að markmiði
að komið sé í veg fyrir margfalda yfirferð byggingarfulltrúa yfir gögn einstakra
hönnuða. Skilgreina þarf lámarks gæðakröfu til hönnunargagna. Einnig þarf
einföld og skilvirk úrræði uppfylli framlögð gögn ekki settar gæðakröfur.“
„Með góðum gátlista sem unninn væri í samvinnu byggingarfulltrúa og hönnuða
mætti hugsanlega bæta ástand mála.“
75