Byggingareftirlitið - Skipulagsstofnun

6.0 Hönnunargögn
6.01 Samantekt
Kafli þessi um hönnunargögn tengist ákvæðum byggingarreglugerðar um hönnuði
og hönnunargögn, þ.e. grein 15 til og með grein 24. Eins og í öðrum köflum er
annars vegar könnuð framkvæmd ákvæða reglugerðarinnar en hins vegar leitað
álits byggingarfulltrúa. Stutt samantekt á efni kaflans er birt hér að neðan:
Almennt virðast embætti byggingarfulltrúa ganga sjálf úr skugga um að
hönnunargögn uppfylli settar kröfur. Eitthvað er þó um að verktakar sjái um slík
störf eða hjá u.þ.b. helmingi embætta. Hlutur verktaka af heildarumfangi er þó
óverulegur. Nokkuð virðist misjafnt hvort alltaf sé gengið eftir því að öll ákvæði
byggingarreglugerðar séu uppfyllt s.s. að alltaf sé tilgreindur staðall í
efnislýsingum uppdrátta, að skrár yfir útreikninga séu afhentar, áritun
samræmishönnuðar sé fyrir hendi o.fl. Sumum byggingarfulltrúum finnst margir
þessara þátta skipta litlu máli en öðrum finnst þeir skipta meira máli. Einnig vísar
hluti byggingarfulltrúa til þess að allir uppdrættir séu alfarið á ábyrgð hönnuða.
Það sé hönnuðarins að tryggja að allt sé rétt gert og öll ákvæði uppfyllt.
Byggingarfulltrúar hafa mismunandi skoðun á því hvernig ber að standa að verki
þegar gengið er úr skugga um að hönnunargögn séu í samræmi við lög og
reglugerðir. Svo virðist sem þrjú nokkuð misvísandi sjónarmið séu algengust hvað
það varðar.
Allir byggingarfulltrúar fara alltaf yfir alla aðaluppdrætti. Gera má ráð fyrir að í
allt að 20-25% tilvika sé ekki farið yfir séruppdrætti. Kannað var hve hátt hlutfall
aðaluppdrátta er almennt samþykkt af hálfu byggingarfulltrúa eftir fyrstu yfirferð.
Könnunin er ekki nákvæm þar sem hún byggir á huglægu mati byggingarfulltrúans.
Marktæk niðurstaða er þó sú að of algengt sé að byggingarfulltrúar verði að hafna
að samþykkja hönnunargögn vegna ófullnægjandi vinnu löggiltra hönnuða.
Svör byggingarfulltrúa um gæði hönnunargagna verða vart skilin á annan hátt en
þann að gæði þeirra séu nokkuð misjöfn. Mikill hluti hönnuða skilar að jafnaði
fullnægjandi gögnum. Síðan er annar hópur sem að öllu jöfnu skilar lakari
gögnum.
Það skapar visst vandamál að hluti hönnuða skili ekki fullnægjandi gögnum.
Byggingarfulltrúar kvarta yfir því að talsverðu af tíma þeirra sé varið í
prófarkalestur á gögnum óvandaðra hönnuða. Talið er að skilgreiningu vanti á
lámarksgæðum hönnunargagna, ásamt viðurlögum sem hægt sé að beita gagnvart
þeim hönnuðum sem skila ófullnægjandi gögnum. Síendurtekin yfirferð á
hönnunargögnum sömu hönnuða er vart hægt að telja eðlileg vinnubrögð.
Þekkt er að einhverjir hönnuðir reyni að beita þrýstingi sé ekki fallist á gögn þeirra
óbreytt. Það er vandamál hjá sumum byggingarfulltrúum að hönnunargögnum er
skilað seint og illa. Aðrir hafa tekið upp skilgreinda tímafresti sem hönnuðum er
gert að virða. Þeir sem slíkt hafa gert telja það leysa vandamálið, þar sem ábyrgð á
að skil séu innan tímamarka er þá byggjandans og/eða hönnuðarins.
Meirihluti byggingarfulltrúa vill ekki líta þannig á að upp komi almennt alvarleg
vandamál í samskiptum við hönnuði en telur að samskiptin séu almennt góð, þótt
viðurkennt sé að annað geti átt við um samskipti við einstaka menn.
45