Byggingareftirlitið - Skipulagsstofnun

starfi gagnvart vissum þáttum á samræmdan hátt. Gagnvart öðrum þáttum getur
verið um að ræða að fyrir hendi séu ríkjandi ákveðin meginsjónarmið. Í stöku
tilviki geta slík sjónarmið verið fleiri en tvö. Nokkuð misjöfn upplifun eða skoðun
byggingarfulltrúa gagnvart ýmsum spurningum, t.d. vegna hönnunargagna og
úttekta, er talin benda til nokkurs skoðanamunar hvað varðar túlkun á reglum.
2.03 Úrræði stjórnvaldsins
Skipulags- og byggingarlög og byggingarreglugerð gera ráð fyrir að
byggingarfulltrúar beiti úrræðum sé brotið gegn ákvæðum laga og reglugerðar.
Nokkur meirihluti byggingarfulltrúa telur þau ákvæði sem eru fyrir hendi
fullnægjandi. Aðrir eru andstæðrar skoðunar og telja þörf einfaldari úrræða, þá
sérstaklega gagnvart brotum hönnuða og byggingarstjóra, enda er ekki að sjá að
úrræðum sé nokkuð beitt að ráði þrátt fyrir að talsvert sé bent á brot þessara stétta.
Það álit kom reyndar fram hjá nokkrum þeirra sem telja úrræðin vera fullnægjandi,
að þau séu yfirleitt þung í vöfum og kannski full seinvirk.
Það er mat meirihluta stéttarinnar að heppilegt sé að skoða hvort punktakerfi,
svipað og beitt er gagnvart umferðarlagabrotum, gæti hentað vegna brota
byggingarstjóra og hönnuða, enda er oft um að ræða brot sem geta talist minni
háttar en þau hugsanlega ítrekuð.
2.04 Skýrleiki og festa
Í skýrslunni koma fram hjá byggingarfulltrúum fjölmargir þættir sem bæði eru til
þess fallnir að bæta starfsskilyrði og auka skilvirkni byggingareftirlitsins. Þessir
þættir eru þess eðlis að skýrsluhöfundur hefur kosið að lýsa þeim þannig að það sé
talin þörf aukins skýrleika og festu í eftirlitinu.
Talið er mikilvægt að vinnureglur embættanna séu samræmdar þannig að
starfshættir þeirra allra séu eins svo og túlkanir laga og reglugerða. Hluti
byggingarfulltrúa bendir í því sambandi á þörf samræmdra leiðbeininga,
verklagsreglna og gátlista fyrir embættin. Hugsanlega má orða þetta þannig að það
þurfi gæðahandbækur fyrir embættin.
Það að aðferðafræði og vinnureglur embætta séu skýrar, þær skráðar og gerðar
öllum ljósar, skapar að sjálfsögðu aukinn skýrleika bæði innan eftirlitsins sjálfs og
einnig gagnvart viðskiptavinum. Öllum er þá gert ljóst hvers er vænst og hver
viðbrögð eftirlitsins verða sé ekki staðið undir væntingum. Að embættin öll starfi
eftir sömu verklagsreglum, sem ein samstæð heild, skapar þá festu innan eftirlitsins
sjálfs sem skýrsluhöfundur vitnar til hér að framan.
Bent var á vandamál tengd hluta hönnuða. Í því sambandi var talin þörf á að
skilgreina nánar lágmarksgæði hönnunargagna og skýra frekar ábyrgð hönnuða á
því að gögn sem berast byggingarfulltrúum uppfylli slíkar kröfur. Einnig þurfa
viðbrögð, sem gripið er til berist ófullnægjandi gögn, að vera skýr og samræmd.
Tengt þessu er einnig að þörf er talin á að skýra nánar hvað fólgið sé í yfirferð
hönnunargagna af hálfu byggingarfulltrúa. Þar virðast ríkja nokkur sjónarmið.
Allt þetta tengist að sjálfsögðu auknum skýrleika samskipta, að hönnuðum sé gert
að fullu ljóst hvers sé vænst.
8