Nisko wykształceni pracownicy a zdrowie – wyzwania dla edukacji ...

Tab. 14:Ocena własnej wytrwałości w realizacji zachowań prozdrowotnych a poziom wykształcenia – danedla całej populacji (w %)„Gdy zaczyna P. coś robić dla lepszego zdrowia,sprawności, wyglądu, sylwetki (np. stosowaćdietę, ćwiczyć), to czy jest P. wytrwały w takimpostępowaniu?”podstawoweWykształcenie (p = 0,000)zasadniczezawodoweśrednieWyższeZdecydowanie wytrwały 12 12 15 18Raczej wytrwały 30 34 40 42Ogółem: wytrwały 42 46 55 60Raczej mało wytrwały 25 23 26 27Zdecydowanie mało wytrwały 17 10 10 8Ogółem: mało wytrwały 42 33 36 35Trudno ocenić / Nie robię takich rzeczy 16 21 9 5Analiza różnic, jakie występują pomiędzy poszczególnymi krajami wśród pracowników o niskimpoziomie wykształcenia pokazała, że w ogólnie pojętych działaniach na rzecz zdrowia istotnie najczęściej(p = 0,000) wytrwałymi są Hiszpanie i Słoweńcy (ok. 60% w każdym z tych krajów), a już zdecydowanierzadziej Polacy (35%) oraz mieszkańcy Łotwy (25%).11. Wewnętrzne poczucie kontroliKolejną zmienną, istotną dla prowadzenia zdrowego stylu życia jest przekonanie, że jednostka maduże możliwości realizacji działań prozdrowotnych i że jest to dla niej łatwe do wykonania a także odniej – a nie od losu, jakichś zewnętrznych sił lub innych ludzi – zależy jej sposób postępowania i w konsekwencjizdrowie. Taka cecha psychiczna nazywana jest wewnętrznym poczuciem kontroli.Dla ustalenia tak rozumianego poczucia kontroli zapytano tych pracowników, którzy realizująomówione uprzednio działania prozdrowotne o to, czy jest to dla nich łatwe do wykonania. Natomiast tych,którzy nie postępują korzystnie dla zdrowia pytano, czy podjęcie takich działań byłoby dla nich łatwe.Pytania te odnosiły się kolejno do wszystkich zachowań przedstawionych wcześniej w Tab. 3.W całej badanej populacji okazało się, że osoby realizujące poszczególne elementy zdrowego stylużycia zdecydowanie częściej niż osoby nie postępujące tak oceniają, że prozdrowotne postępowanie jestłatwe. Innymi słowy, osoby aktywne w sferze zdrowia częściej mają rozwinięte wewnętrzne poczuciekontroli (Tab. 15).Tab. 15:Zróżnicowanie poczucia kontroli w dwóch grupach: wśród osób realizujących działania prozdrowotnei nierealizujących – dane dla całej populacji (% odpowiedzi twierdzących)„Czy wprowadzenie poniższych zmianjest/byłoby dla P. łatwe do wykonania?”jest to łatwe (wśród postępującychprozdrowotnie)Osoby oceniające, że …byłoby to łatwe (wśród niepostępujących prozdrowotnie)Ograniczenie spożycia cukru, słodyczy 60 40Ograniczenie spożycia tłuszczu 65 34Dbałość o sprawność fizyczną, gimnastyka,uprawianie sportu73 27Abstynencja lub spożywanie tylko niewielkichilości alkoholu88 54Regularne badania wykluczającechorobę82 42Sposób pracy jak najmniej szkodzącyzdrowiu71 2161