pełny tekst - Seminare

SENS ŻYCIA WEDŁUG MŁODZIEŻY 127'dotyczące sensu życia i orientacji wartości (systemy religijne i świeckie)~Te różne systemy światopoglądowe dostarczają człowiekowi znaczącychmądrości, pozwalających żyć sensownie i wypełnić sensem życie 'Y wymiarachglobalnych 46 • Religia nie zawsze jest traktowana jako dostarczyciel „ostatecz~nego sensu" w procesach społecznego określenia się ludzi. \V. Piwowarski -idąc za socjologami holenderskimi - przedstawia trzy fazy zachodzącychprzemian w pojmowaniu religii. Oto one:a) Religia oficjalna (zinstytucjonalizowana) funkcjonuje jako dostarczycielostatecznego sensu i zgadza się z jednostkowymi i subiektywnymi celamiostatecznymi; dostarcza ostatecznych uzasadnień dla życia jednostkowegoi zbiorowego.b) Religia jako zinstytucjonalizowany system nie znajduje pełnego potwierdzeniaw zachowaniach społecznych i nie zgadza się z subiektywnymitreściami.c) Pojawiają się nowe treści ostateczne, wysoce subiektywne i nie skrystalizowane,świadczące o rozejściu się religii instytucjonalnej i religii operatywnej47.Proces przemian religijnych w analizovmnej sprawie jest zróżnicowany\V poszczególnych społecze1istwach i w życiu poszczególnych jednostek.\iV sytuacji pluralizmu konkurencyjnych światopoglądów młodym ludziomcoritZ jest odnaleźć dokonać wyboru właściwychwartości i zaprogramować roztropnie swoje życie. Tam jednak, gdzie religiacieszy się uznaniem jako dająca odpowiedzi ostateczne, pevnte i zdecydowane,gwarantowane przez autorytet Boski, tam staje się ona najsilniejszym wyznacznikiemmyślenia i postępowania, także w poszukiwaniach subiektywnegosensu istnienia i działania człowieka. szukaniu sensu życia - zauważaJ. Szczepański - religia gra ogromną rolę. Odpmviada ona bmviem na tektóre dla nauki bądź nie istnieją (dla nauki zorientowanej pozytywistycznieLbądź są przez naukę odsyłane do filozofii, a Z\vłaszcza do ontogdziezawsze otrzymujemy odpowiedzi hipotetyczne" 48 .Zachodzące zmiany v; stosunku do wartości symbolicznych, pozwalającychczłowiekmvi wyjść poza samego siebie w kierunku transcendencji, pociągająza \V sferze sensu O dawne społeczeństwo, koncentrującesię na wartościach i symbolach mających wymiar sakralny, ułatv, 1 ialo jednostcez.nalezienie sensu życia, współczesne warunki życia społecznegoczło-wie1rnktóry nie potrafi nadać46Por. P. M. Zule h ner. Helft den Menschen leben. Pur ein neues Klima in der Pastorał.Freiburg im Breisgau 1978 s. 12-24.47Zob. W. Pi w o w ars ki. Operacjonalizacja, pojęcia „religijnoh?'. „Studja Socjologiczne"1975 nr 4 s. 152-153.48J. Szczep a !1 ski. Zapytaj samego siebie. ·warszawa 1983 s. 149-150.