pełny tekst - Seminare

32 JANUSZ MARIAŃSKIPodkreśla on niezależność i autonomię narodu, zdolnego do własnej inicjatywyj odpmviedzialności, jego indywidualne i wspólnotowe aspiracje, a także po„czucie godności i podmiotmvości. Dostarcza wreszcie ocen moralnych odnośniedo społecznych zachowań jednostek i grup społecznych, przyczynia się dotworzenia autentycznych więziludźmi.Przyznają to także socjologmvie traktując Kościół jakoukład integrujący choć wiele przyczyn złożyło sięna tę trudną sytuację - zauważa D. Markowski - to trudno byłoby zaprzeczyćtezie, że ukształtowana świadomość religijna nie pozostawała i niepozostaje bez związku ze i państwową. O ile przezdziesiątki lat świadomość religijna przede wszystkim w skalispołeczności lokalnej - jak to miało miejsce w tradycyjnej reJigijności ludowej- to od kilkunastu lat, z chwilą parafii i zmian ogólnocywilizacyjnych,nastąpiło zjawisko polegające na że stała się ona osią integrującąznaczną część społeczeństwa jako wielką grupę, a nie tylko określonąwieś, miasteczko, parafię itd." 53Nie sposób pominąć oddziaływań związanych z wyborem kard. Karola\Vojtyły na papieża i dwóch jego wizyt duszpasterskich w naszym kraju.Stworzyły one bardziej dogodną sytuację dla działalności Kościoła w Polsce,ożyw·iły nadzieję na umocnienie wolności i praw narodu polskiego, stały siępowodem do dumy narodowej i pogłębieniem procesu budowania tożsamościspołecznej. Według opinii vviększości te fakty będą mieć nareligijność społeczeńst-vrn. Wybór kard. na papieża przyjęło z entuzjazmemlub zadowoleniem 93,1 % badanych \V 1979 r., a 83,5% badanych odniosłosię z pełne~ aprobatą do pierwszej wizyty Jana Pawła II w naszym kraju.Podawane moty\vacje miały zarówno jak i narodowo-patriotycznycharakter 54 .jego pielgrzymek większości ważnym przeżyciem napotrzeb religijnych,. pogłęorazzmiany dotychczasowegożycia.były one przeżywaniemtego samego w ogromnej masie, niezależnie od władzy państwo-wej i jej dyrektywkierowniczych 55 . "'\V zrosło znaczenie treści religijnych w myśleniu o człoiUmocnienie się autorytetu Kościoła poprzez osobę Jana Pawła II stało""' 1 crn 1 rn1 „ 1 01 (y) sprzyjającymsię pozytywnych postaw wobec53D. 1\1 ark owski. Polityczne i struktitralne determinanty kryzysu. świadomości społecznejw Polsce. „Problemy Marksizmu-Leninizmu" 1983 nr 3-4 s. 19-20.54Czerwiński, jw. s. 201-208.55Zob. G. Bak u n i a k, K. N o 1 .v a k. Proces kształtowania się świadomości zbiorowe·w latach 1976-1980. \V: Spoleczel'istwo polskie czasu kryzysu. Przeobrażenia świadomości i wajrianty zachowań. Red. S. No\.vak. \VevrszRwa 1984 s. 223-229.