Hrvatski filmski ljetopis, broj 56 (2008) - Hrvatski filmski savez
Hrvatski filmski ljetopis, broj 56 (2008) - Hrvatski filmski savez
Hrvatski filmski ljetopis, broj 56 (2008) - Hrvatski filmski savez
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
hfl_<strong>56</strong>-q6.qxp <strong>2008</strong>-12-18 15:21 Page 29<br />
STUDIJE<br />
Da se bojimo ~udovi{ta nije ni{ta novo. Da monstrumi izazivaju<br />
razne interpretacije isto tako. Ali {to ako ta razna tuma~enja<br />
vrtoglavo dose`u opseg i razmjere da se ~ini nemogu}e<br />
da se odnose na isti objekt, entitet ili u na{em slu~aju<br />
film — Alien (Ridley Scott, 1979) — u Hrvatskoj preveden<br />
isprva kao Osmi putnik, a danas poznat kao Tu|inac. [to je<br />
to u samom alienu — stvoru, stvorenju — {to bjesomu~no<br />
izaziva razne interpretacije?<br />
Prisjetimo se sadr`aja filma. Svemirska odiseja u kojoj je pre-<br />
`ivljavanje sredi{nji motiv. Nostromo je svemirski teretni<br />
brod koji prenosi dvadeset milijuna tona ruda~e (minerala)<br />
na planetu Zemlju, a njegova je posada u intergalakti~kom<br />
snu bez sna, hibernirana. Nepoznati signal s jednog od satelita<br />
koji kru`i oko obli`njeg planeta naru{ava beskrajnu svemirsku<br />
rutinu. Kompjuter MU-TH-R 182 (koji svi ~lanovi<br />
posade zovu Majka), koji nadzire sve operacije u svemir-<br />
skom brodu, svojevrstan mozak koji povezuje i regulira sve<br />
{to se odvija, napu{ta hipersvemirsku rutu te budi posadu<br />
koja se u pomo}nom brodu spu{ta na nepoznati mjesec da<br />
ispita to tajanstveno pulsiranje. U potrazi za izvorom signala<br />
posada se spu{ta u vla`nu, mra~nu, tajanstvenu pe}inu<br />
gdje nalazi olupinu svemirske letjelice i mrtvo tijelo pilota<br />
okru`eno tajanstvenim jajolikim objektima. U pe}ini, negdje<br />
u svemirskom bespu}u, sve se ~ini hladnim i mrtvim, a vapnenasto<br />
siva jaja le`e svuda uokolo, tvrda i nepokretna kao<br />
kamen i stalaktiti. Usprkos anorganskom mrtvilu, jaja iznenada<br />
napuknu, o`ive i hobotni~asti, gadni stvor (alien) isko-<br />
~i iz jajeta i priljepljuje se na lice astronauta Kana (~ije ime<br />
odi{e biblijskim asocijacijama). Astronauti `ele vratiti svog<br />
omamljenog, polumrtvog kolegu u Nostromo, ~emu se suprotstavlja<br />
pomo}na ~asnica Ellen Ripley (Sigourney Weaver),<br />
inzistiraju}i na protokolu. S vremenom ona popu{ta<br />
pred zahtjevom posade i tako tajanstveno bi}e iz svemira,<br />
H R V A T S K I F I L M S K I L J E T O P I S <strong>56</strong>/<strong>2008</strong>.<br />
UDK: 791.221.9:7.038.6<br />
Mario Vrban~i}<br />
Kulturni ratovi oko Aliena: problem<br />
interpretacije ~udovi{ta u postmodernizmu<br />
29
Change language