06.06.2015 Views

Historia-de-los-heterodoxos-espanioles-1-menendez-pelayo

Historia-de-los-heterodoxos-espanioles-1-menendez-pelayo

Historia-de-los-heterodoxos-espanioles-1-menendez-pelayo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

39^<br />

HETERODOXOS<br />

Pérez Báyer puso á Gundisalvo entre <strong>los</strong><br />

autores <strong>de</strong> época <strong>de</strong>sconocida;<br />

pero sospechó ya que el traductor <strong>de</strong> <strong>los</strong> libros De cuelo et<br />

mundo, y el<br />

<strong>de</strong> la Física, <strong>de</strong>bian <strong>de</strong> ser una misma persona.<br />

Jourdain resolvió este embrollado punto bibliográfico, comparando<br />

las suscriciones finales <strong>de</strong> <strong>los</strong> códices parisienses, que en bastante<br />

número contienen obras <strong>de</strong> Gundisalvo. Es evi<strong>de</strong>nte que el magi<strong>de</strong>r<br />

Dorninicus, arclúdiaconus Segoviensis, que tradujo la Metafísica <strong>de</strong> Al-<br />

Gazél, es la misma persona que el<br />

Doniinicus Giindisalvi archidíacomis,<br />

intérprete <strong>de</strong> la Metafisica <strong>de</strong> Avicena, y que el Dominicíis archidiaconus,<br />

traductor <strong>de</strong>l libro De anima <strong>de</strong>l mismo filósofo. El nombre <strong>de</strong><br />

Joannes Gundisalvi resulta <strong>de</strong> un error <strong>de</strong> Bartholoccio, que confundió<br />

al arcediano con su colaborador Juan Hispalense, haciendo <strong>de</strong> dos<br />

personajes uno. En cuanto á Salomón, no atino quién sea.<br />

Todavía tiene más nombres Gimdisalvo. En el códice que encierra<br />

el tratado De processione mundi se<br />

le llama Gimdisalinus, y Vicente <strong>de</strong><br />

Beauvais cita como <strong>de</strong> Gimdisalino la traducción <strong>de</strong>l De coelo et mundo<br />

Nueva '. prueba <strong>de</strong> la i<strong>de</strong>ntidad <strong>de</strong>l personaje.<br />

El colaborador <strong>de</strong> Gundisalvo era un judío converso, llamado Juan,<br />

natural, según parece^ <strong>de</strong> Sevilla. Dictaba éste la traducción en lengua<br />

vidgay, y Gundisalvo la escribía en latín. Así resulta <strong>de</strong>l prólogo<br />

<strong>de</strong>l tratado De anima <strong>de</strong> Avicena, en<strong>de</strong>rezado al Arzobispo D. Raimundo:<br />

((Hiuic igitur librum vobis pvaecipientihus, et me singula verba<br />

vulgariter proferente et Dominico Archidiácono singula in latinum convertente,-<br />

ex arábico translatuní» . El cognomen <strong>de</strong> Juan es en algunos códices<br />

Aven<strong>de</strong>hut, añadiéndosele las calificaciones <strong>de</strong> israelita y phi<strong>los</strong>ophus, y<br />

en Alberto el Magno, Avendár. En muchos manuscritos se le llama<br />

Juan Hispalense, Hispanense y Lunense (Juan <strong>de</strong> Sevilla, Juan el Español,<br />

Juan <strong>de</strong> Luna); pero<br />

es evi<strong>de</strong>nte que se trata <strong>de</strong> una sola persona,<br />

comprobándose la i<strong>de</strong>ntidad por las fechas y por las <strong>de</strong>dicatorias<br />

al Arzobispo D. Raimundo \<br />

Las obras en que trabajaron <strong>de</strong> consuno Gundisalvo y Juan son<br />

numerosas, y están en parte inéditas. Hablaré primero <strong>de</strong> las traducciones,<br />

y luego <strong>de</strong> <strong>los</strong> originales. Me he valido principalmente <strong>de</strong><br />

<strong>los</strong> códices <strong>de</strong> la Biblioteca Nacional <strong>de</strong> París, rica como ninguna en<br />

manuscritos escolásticos.<br />

Entre el<strong>los</strong> merece especial estudio el 6,443 <strong>de</strong>l antiguo fondo lai<br />

Biblioteca Nacional <strong>de</strong> París, 6,44.3 <strong>de</strong>l antiguo fondo latino.<br />

2 -Joannes Hhpanenús reverendo Toletano arcliiepiscopo translulit » «Joannes Hispanensis<br />

Ramirando Tolelano arcliiepiscopo Iranslulil » «Joannes Hispalensis Ramundo ioletanac<br />

sedis arcliiepiscopo » «A Joanne Hispancnsi atque Lunensi, XI die mensis Martii-, lo-yo* etc.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!