Foro interdisciplinario. Orígenes de la violencia en México - CONAVIM
Foro interdisciplinario. Orígenes de la violencia en México - CONAVIM
Foro interdisciplinario. Orígenes de la violencia en México - CONAVIM
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
106<br />
Raymundo Mier Garza<br />
los modos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>viol<strong>en</strong>cia</strong> <strong>de</strong>riva <strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> individuación. La mo<strong>de</strong>rnidad<br />
privilegia el apunta<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to yoico y, por consigui<strong>en</strong>te, <strong>la</strong>s expresiones <strong>de</strong><br />
exacerbación <strong>de</strong>l sí mismo <strong>en</strong> condiciones <strong>de</strong> precariedad progresiva <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
solidarida<strong>de</strong>s. Es posible admitir que <strong>la</strong> <strong>viol<strong>en</strong>cia</strong> mo<strong>de</strong>rna está vincu<strong>la</strong>da a<br />
esta exacerbación <strong>de</strong> los mecanismos radicales <strong>de</strong> individuación, <strong>en</strong> conjunción<br />
con el <strong>de</strong>caimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> los intercambios tradicionales <strong>de</strong> los que <strong>de</strong>rivan<br />
<strong>la</strong> i<strong>de</strong>ntidad propia y colectiva, consagradas <strong>en</strong> patrones rituales, linajes, significadas<br />
<strong>en</strong> formaciones míticas colectivas, y comprometidas <strong>en</strong> re<strong>de</strong>s <strong>de</strong>nsas<br />
<strong>de</strong> intercambio y solidaridad.<br />
A difer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s socieda<strong>de</strong>s tradicionales, <strong>la</strong> mo<strong>de</strong>rnidad somete el<br />
principio <strong>de</strong> individuación a múltiples <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>ncias dinámicas heterogéneas,<br />
segm<strong>en</strong>tadas, disyuntivas; procesos que emanan <strong>de</strong> <strong>la</strong> lógica específica <strong>de</strong>l<br />
trabajo, los as<strong>en</strong>tami<strong>en</strong>tos urbanos, <strong>la</strong> conformación y diseminación <strong>de</strong> mercados,<br />
<strong>la</strong> instauración <strong>de</strong> políticas <strong>de</strong> control <strong>de</strong>mográfico, cuerpos, nombres,<br />
personalida<strong>de</strong>s y formas <strong>de</strong> vida apunta<strong>la</strong>das por formas jurídicas g<strong>en</strong>eralizadas;<br />
modos inéditos <strong>de</strong> estrategias <strong>de</strong> gobernabilidad; ámbitos <strong>de</strong> visibilidad<br />
y <strong>de</strong> control simbólico difer<strong>en</strong>ciados que seña<strong>la</strong>n fronteras <strong>en</strong>tre lo público, lo<br />
privado y lo íntimo; nuevos patrones <strong>de</strong> los vínculos <strong>de</strong> par<strong>en</strong>tesco y formas<br />
inespecíficas <strong>de</strong> intercambio.<br />
Asimismo, <strong>la</strong> dinámica social está <strong>de</strong>finida específicam<strong>en</strong>te por una<br />
ampliación y diversificación <strong>de</strong> los procesos <strong>de</strong> segm<strong>en</strong>tación social, material,<br />
territorial, temporal y simbólica. La individuación <strong>de</strong>semboca así <strong>en</strong> formaciones<br />
yoicas y ámbitos restringidos <strong>de</strong> reconocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> estos patrones,<br />
acompañados <strong>de</strong> indifer<strong>en</strong>ciación masiva <strong>de</strong> <strong>la</strong>s i<strong>de</strong>ntida<strong>de</strong>s. Una paradoja<br />
<strong>de</strong>terminante: <strong>la</strong> individuación ahonda <strong>la</strong> experi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong> singu<strong>la</strong>ridad yoica,<br />
pero inscribe al sujeto <strong>en</strong> un régim<strong>en</strong> normativo que lo somete al anonimato<br />
radical, a una indifer<strong>en</strong>cia inexpugnable. En ese vértice paradójico <strong>en</strong> el que<br />
concurr<strong>en</strong> estos procesos heterogéneos, se conforman <strong>la</strong>s fisonomías contemporáneas<br />
<strong>de</strong>l sí mismo.<br />
La <strong>viol<strong>en</strong>cia</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> mo<strong>de</strong>rnidad involucra facetas singu<strong>la</strong>rizantes <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
experi<strong>en</strong>cia, <strong>de</strong>rivadas <strong>de</strong> <strong>la</strong> significación <strong>de</strong>l cuerpo propio, <strong>la</strong> int<strong>en</strong>sidad<br />
y <strong>la</strong>s modalida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong>s afecciones, <strong>la</strong>s pasiones, el <strong>de</strong>seo, <strong>la</strong> composición<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s pulsiones, <strong>en</strong>fr<strong>en</strong>tadas a <strong>la</strong>s <strong>de</strong>terminaciones abstractas <strong>de</strong> <strong>la</strong> normatividad<br />
instituida y los patrones jurídicos universalizantes. Estas t<strong>en</strong>siones